11 Kasım 2019 Pazartesi günü Tarım ve Orman Bakanlığı ülke genelinde kampanya ile üç saatte 11 milyon fidan dikme etkinliği gerçekleştirdi. Ne kadar dikildi bilmiyorum. Ayrıca dikilen fidanların nereye ve nasıl dikildikleri de önemli. Dikilenlerin ne kadarı ağaç olabilecek kuşkulu. Fidan dikme kampanyası yapmak olumlu. Olumlu diyorum sonuna da AMA eklemek zorunda kalıyorum.

İlkokulda öğretilen “Tohumlar fidana, fidanlar ağaca, ağaçlar ormana dönmeli yurdumda” şarkısı aklıma geldi. Çocuklarda ağaç sevgisini bilince çıkarmak için güzel bir şarkı. Ancak “fidan ve orman” birbirine karıştırılmamalıdır. Fidanlarla ormanın sağladığı ekosistemi korumanın olanağı yok. Önemli olan ormanların korunmasıdır. Ana politika bunun üzerinden yürütülmelidir.

Dünyada geçen yıl 12 milyon hektar orman yok olmuş. Türkiye’ de ise, 12 yıl içinde 342 bin 571 hektar orman yok olmuş. 178 bin 349 hektar alan ormanlaştırılmış. (Ormanlaştırdı denilen yerlerde ekosistemin sağlandığı konusunda bir bilgi yok.) Toplamda azalan ormanımız 164 bin 222 hektar. Yanan, yok edilen ormanların-bitki örtüsünün yeniden ormana dönüşmesi için en az 30 yıl gerekliymiş.

Yangınlara karşı önlem alma konusunda sınıfta kaldığımızı biliyoruz. HES’ler, JES’ler, maden işletmeleri, termik santraller, otoyol, havaalanı, turizm gibi çalışmalar nedeniyle yok edilen ormanlarımızı da biliyoruz. Sayılan çalışmalar için ormanlar o kadar kolay feda ediliyor ki, bunları ÇED dosyalarındaki yazışmalardan görebiliyoruz. Oksijen ve su kaynakları gözden çıkarılabiliyor.

Asıl sorun ekosistem. Ekosistem, tüm canlıların yaşam dengesidir. Bulunduğumuz yeri insanların yaşam alanı olarak görmek yetmiyor. Börttü böceğin de yaşam alanı ormanlar. Bir ormanın yok edilmesi yalnızca ağaçlarla ilgili değil. Ormandaki hayvanlar ve bitkiler de olumsuz etkileniyor. Yaban yaşamının yok edilmesinin zararını insanlar da görüyor. Ormanlardaki ekosistem dengesi 20-30 yılda oluşmuyor. Yüzlerce, binlerce yılın ürünü ekosistem. Fidan dikilen yerlerin ormanlaşması için en az 30 yıl gerektiğini ben söylemiyorum. Uzmanların görüşü bu. Fidanlar ağaç, ağaçlar orman olduğunda yaban yaşamı da olabilecek mi? Yani ekosistem uyumu sağlanabilecek mi?

Fidan dikilmeli. Şehir içine, yol kenarlarına, bahçelere, parklara; boş arazilere, yanan ormanların yerine. Peki, yangınlara karşı önlem almak için neler yapılıyor? Helikopter ve uçak durumumuzu aynı mı kalacak? Maden işletmesi, HES, taş ocağı, termik santraller vb. çalışmalar için ormanları feda etmeye devam edecek miyiz?

“Fidan ağaca, ağaç ormana dönüşmesi yetmiyor”, soruna ekosistem bütünlüğü içinde bakılmaz ise, yıkımı-yok oluşu önleyemeyiz.