Bir söz var “Ne söylediğine değil, kimin söylediğine bakılıyor” diye. İnsanlar haykırır, yazar, anlatır ama kulaklar duymaz, gözler görmez; yürekler sızlamaz. Ama biri çıkar, “ünlüdür ya” bir cümle kurar, çok önemli olur. İlber Ortaylı’nın Karadeniz gezisi yazısının da böyle bir etkisi oldu.

Karadeniz il ve ilçelerinin güzelliğini öve öve bitirememiş ama Ordu için bir noktaya dikkat çekmiş, iyi de yapmış. Kirazlimanı Mahalesi’nde tarihi, kültürel özelliği olan kıyıda yükselen üç blok hakkında “Ordu’da ise 3 bloktan oluşan bir gökdelen sitesi. Hangi iktisadi talebe cevap verdiği meçhul bir yatırım. Ama tabiatı tahrip ettiği çok açık.” diyor.

Ortaylı İskele’den geriye baksaydı belki de kalp krizi geçirirdi. Şehrin görünümü bozan dev, çok katlı binaları ve yeni stadyumu görmemiş demek ki, şanslıymış. Bir de yok edilen ormanları, yaylaların betonlaştırılmasını, şelalelerin “turizm” girişimi adıyla tahrip edilmesini, HES’lerle, taş ocakları ve maden çalışmaları ile oluşan yıkımları görseydi neler yazardı acaba? Az kalsın unutuyordum, Botanik Park’ın yıkımını görseydi ne yapardı bilemeyiz.

Hem burası hem de diğer yerler için neler yapılmadı. Ama duyulmak istenmedi çığlıklar, tepkiler. İmar konusunda belediyeleri sorumlu tutmuş. Doğru yazmış ama tek onlar değil ki, HES’ler, taş ocakları, madenler, deniz dolgusu, balık çiftlikleri ruhsatları ve ÇED kararları incelendiğinde tümü için “yok birbirlerinden farkları” diyebiliriz.

Ortaylı’nın eleştirisinden ders çıkarılacak mı? Sanmıyorum. Görmezden, duymazdan gelecekler ya da sorumluluğu başkasına atma yarışına girecekler.

Ortaylı’nın yazısını internetten okudum. Ekoloji Birliği’nin 3. Meclis toplantısı için Ankara’daydım. Ekoloji Birliği’nin gündemlerinden biri de buydu. Ortak belirlememiz: Yıkımların yaşam alanlarımızın rant kapısı olarak değerlendirilmesinden kaynaklandığı, planlamaların kamu yararı gözetilmeden yapılmadığı üzerine oldu. Kirazlimanı Mahahallesi’nde denize sıfır üç dev blok da bu anlayıştan dolayı yapıldı. Kamu yararı düşünülse, şehrin geleceği konusunda kaygı duyulsa hem bu hem de şehri betonla çirkinleştiren diğer dev-çok katlı binalara izin verilmezdi.

Şehir adım adım yaşanmaz yapılıyor.
Buna dikkati çekmek için Ortaylı gibiler mi yazmalı.
Asıl olan Orduluların tepkisi ve çığlığını duymak.
Ortaylı’ya eleştirisi için teşekkür ederim.