Türetim Ekonomisi Derneği & Change.org Türkiye İklim Programı 2023 Değerlendirmesine göre, geçen sene Türkiye’de iklim krizi ile mücadeleye yönelik 70’ten fazla kampanya başlatıldı, bu değişim taleplerine 600 binden fazla imza geldi. Yılın ve kampanyaların ana gündemi, Akbelen Ormanı mücadelesi, deprem ve iklim afetleri oldu.

İklim krizi tüm dünyada yıkıcı etkisini göstermeye devam ediyor. 2023, şimdiye kadar kaydedilen en sıcak yıl oldu. Sel, kuraklık, aşırı hava olayları gibi iklim afetlerinin sayısı ve şiddeti arttı, dünyanın dört bir yanında sıcaklık rekorları kırıldı. Türkiye’de de Eskişehir, Şırnak ve Şanlıurfa’da sıcaklıklar 49 dereceye kadar çıktı. Kasım ve Aralık ayları son 53 yılın en sıcak kasım aralık ayları olarak kayıtlara geçti. Bu durum hem dünyada hem de Türkiye’de iklim krizi ile mücadeleyi güçlendirdi ve halkın bu yöndeki taleplerini artırdı.

Kampanyalarda 600 Binden Fazla İmza Toplandı

Türetim Ekonomisi Derneği ve Change.org Türkiye işbirliğinde yürütülen “iklim programı” doğrultusunda, her yıl olduğu gibi bu yıl da bir İklim Programı 2023 Değerlendirmesi hazırlandı. Bu raporla, 2023 yılında toplumun iklim krizi mücadelesinde en çok hangi alanda değişim beklediğini, en çok ne için imza attığını, öne çıkan net sıfır emisyon odaklı kampanyaları, iklim kampanyalarının sosyal medyada nasıl yansıdığını, değişimin hangi alanlarda gerçekleştiğini ve kampanyacılık ile savunuculuk eğitimleri de paylaşılıyor.. 

Türetim Ekonomisi Derneği & Change.org Türkiye İklim Programı 2023 Değerlendirmesine göre, geçen sene Türkiye’de iklim krizi ile mücadeleye yönelik 70’ten fazla kampanya başlatıldı, bu değişim taleplerine 600 binden fazla imza geldi. Yılın ve kampanyaların ana gündemi, Akbelen Ormanı mücadelesi, deprem ve iklim afetleri oldu.

Rapordan öne çıkan başlıklar şöyle: 

• Yılın en çok imzalanan kampanyası 62 binden fazla imza ile İkizköy Akbelen’de Kömür Madenini Durdurun kampanyası oldu. 
• Diğer en fazla imza alan kampanyalar, ormanların maden, santral ya da turizm gibi amaçlarla kullanılmasını değil, ormanların ve ağaçların korunmasına yönelikti. 
• Fosil yakıtlardan, özellikle kömürden çıkışa yönelik, maden ve santral karşıtı kampanyalar etki yarattı. 
• Gençlerin, iklim ve gelecek haklarının korunmasına yönelik talepleri kamuoyunda karşılık buldu. 
• Ayrıca, halkımız, 6 Şubat depremleri sonrası afet dirençli kentlere yönelik birçok imza kampanyası başlattı.

Halkın Ormanları Korumak İçin Harekete Geçişi

Türkiye İklim Programı 2023 Değerlendirme Raporu‘na göre, yılın en çok imzalanan kampanyası 62 binden fazla imza ile İkizköy Akbelen’de Kömür Madenini Durdurun kampanyası oldu. Diğer en fazla imza gelen kampanyalar, ormanların maden, santral ya da turizm gibi amaçlarla kullanılmasını değil, korunmasına yönelikti. Ayrıca, fosil yakıtlardan, özellikle kömürden çıkışa yönelik, maden ve santral karşıtı kampanyalar etki yarattı. Gençlerin, iklim ve gelecek haklarının korunmasına yönelik talepleri kamuoyunda karşılık buldu. Ayrıca halkımız, 6 Şubat depremleri sonrası afet dirençli kentlere yönelik birçok imza kampanyası başlattı.

Raporda, Çevre Mücadelesinin Simgesi Akbelen Oldu

Türetim Ekonomisi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Uygar Özesmi, “Ekibimiz birçok ilde yerel halkın başlattığı imza kampanyalarına destek oldu. Onlarla buluştu, kampanyacılık ve savunuculuk eğitimleri verdi, ilgili karar alıcılar ile bir araya gelmelerinde kampanya başlatanlara destek verdi. Bunların arasında çevre mücadelesinin simgesi haline gelen mücadele, 24 Temmuz sabahı Akbelen Ormanı’nda kömür madeni için ağaçların kesilmeye başlanması ile ortaya çıktı. Hızlıca Akbelen’e gittik ve sahadan güncel haberlerin basına ulaşmasına destek olduk” açıklamasında bulundu.

2023’te 72 Yeni İklim Kampanyası Açıldı

Change.org Türkiye Direktörü Didem Korkut, “Ortak projemizde mücadelenin gitgide artarak ve güçlenerek sürdüğünü görmek umut verici ve çok sevindirici. 2023’te 72 yeni iklim kampanyası açıldı ve bunların içinde net sıfır seragazı salımı odaklı kampanyaların sayısı da artışta. Tüm bu kampanyaların farkındalığı artıracağı ve Türkiye’nin iklim hedefi üzerinde olumlu etkisi olacağından eminiz” yorumunda bulundu.

İkizköy Çevre Komitesi’nden Esra Işık ise, “Yeniköy ve Kemerköy Termik Santralları kuruldukları günden bu yana kömür madeni işletmek için havamızı, suyumuzu, toprağımızı kirleterek, köylerimizi, yaşam alanlarımızı yok ederek çalışmaya devam ediyor. Bunu da yaşlı genç demeden, hasta mı değil mi bakmadan; şiddet ve darp ile baskılandığımız ve engellendiğimiz büyük bir barikatın arkasında, gözlerimizin önünde yapıyor. Bu haksızlıklar sırasında yanımızda olan, yaşadığımız şiddete karşı sessiz kalmayan, sesimize ses olan ve imza kampanyamıza destek veren herkese ve bu imkânı bizlere yaratan iklim ekibine sonsuz teşekkürler” dedi.

2023’te Başarılı Olan ve Etki Yaratan Mücadeleler

1. Muğla Deştin’e çimento fabrikası iptal edildi.
2. Kastamonu’da sel alanına okul projesi iptal edildi.
3. Avdan’a kömür madenine yürütmeyi durdurma kararı verildi.
4. Zonguldak’ta yer alan Çatalağzı Termik Santrali’nin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca koruma altına alındı.
5. Latmos Dağları’na arkeolojik sit alanlarında madencilik yapılamaz kararı verildi.
6. İzmir Belediyesi zehirsiz uygulamalara geçti.
7. Sığla ağaçları kurtuldu.
8. İTÜ’de artık vegan menü var.
9. Plastik Atık İhracatı Konusunda Umut Verici Kararlar Alındı

İklim Alanında 2023’te En Fazla İmzalanan Kampanyalar

1. İkizköy Akbelen’de Kömür Madenini Durdurun…… 62.140
2. Deprem, Sel ve Tüm Afetlere Dirençli Kentler İstiyoruz…. 27.663
3. Köyceğiz’de Sığla Ağaçları Kesilmesin!…. 27.293
4. Avrupa’nın Plastik Atıkları Ülkemize Gelmesin … 26.884
5. Molozlar ve Diğer Atıklar Çevre ve Sağlık Felaketine Sebep Olmasın … 19.968
6. Türkiye’nin Zeytinliklerinin Ölüm Fermanına Hayır! …………. 17.050
7. Özel Ormanları İmara Açacak Olan Yasa Teklifi Geri Çekilsin…. 16.542
8. Can’lar Yanmasın: Orman Yangınlarında Zarar Gören Hayvanlar İçin Tahliye Planı ve İlkyardım Merkezleri Oluşturalım…… 16.309
9. Yargı Kararını Uygulayın, Muğla’daki Termik Santralleri Kapatın! … 16.106
10. Depremden Yıkılan Kentleri Kurmak İçin Orman ve Meraları Yok Etmeyin … 15.742

Genç İklim Aktivistleri Karar Alıcılara Taleplerini İletti

Karar vericilerle iletişimin önemine vurgu yapan İklim Programı Yöneticisi Yaz Güvendi ise “Bu sene de genç kampanyacıların karar vericilerle bir araya gelmesine, genç iklim hareketine destek olmaya devam ettik:Gençler Eskişehir, Tepebaşı, Odunpazarı, Edirne ve Tunceli olmak üzere 5 belediye başkanıyla görüştüler. İklim aktivistleri, TBMM’de 15 milletvekilini ziyaret etti. Yerelde gençleri desteklemeye devam ettik. Yeni başlattığımız Değişim Elçileri programına 7 ilden, 14 üniversite öğrencisi, 11 yeni kampanya ile dahil oldu.” dedi.

Türetim Ekonomisi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Uygar Özesmi kimdir?

Çevre Bilimci ve Ashoka Senior Fellow olan Dr. Uygar Özesmi, ekolojik ve sosyal adalet için türetim ekonomisi oluşturmak üzere Good4Trust.org kurucusudur. Türetim Ekonomisi Derneği’nin başkanlığını yürütüyor. 

Kayseri Fen Lisesi’nden mezun olduktan sonra 1989-90 yılları arasında Çevreden Sorumlu Devlet Bakanı Adnan Kahveci’nin danışmanlığını yaptı. Sonra ODTÜ Jeoloji Mühendisliği’nden mezun olduktan sonra Fulbright Burslusu olarak Amerika Birleşik Devletleri’nde Ohio State Üniversitesi’nde çevre bilimleri masterı, daha sonra MacArthur Burslusu olarak Minnesota Universitesi’nde Koruma Biyolojisi ve yan dal Kalkınma ve Sosyal Değişim konusunda doktora yaptı. Erciyes Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nü kurdu (2000-2004). 2001 yılında Türkiye’nin ilk kitle kaynak platformu olan KusBank.org’u kurdu.

2002 yılında, BirdLife’ın Türkiye temsilcisi olan Doğa Derneği’nin kurucu başkanlığını yaptı. New York’ta Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nda Çevre Uzmanı (2004–2006), TEMA Vakfı Genel Müdürü (2006-2008), Greenpeace Akdeniz Genel Direktörü (2008-2012) görevlerini yürüttü. 2012 yılında Türkiye’de Change.org’u kurdu ve 2023 yılına kadar yönetti. Sivil Toplum Geliştirme Merkezi’nin (STGM) kurucu üyelerinden olan Dr. Özesmi, Sivil Katılım için Dünya Birliği (CIVICUS) yönetim kurulunda 2 dönem görev aldı ve halen Ashoka Vakfi Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi. Kadir Has Üniversitesi’nde Sürdürülebilir Enerji ayrıca Ekolojik Ekonomi dersi vermektedir. Kendisinin 100’den fazla bilimsel yayını, sayısız popüler makalesi, üç kitabı ve Açık Radyo’da her gün yayınlanan bir programı vardır.

İklim Programı 2023 Değerlendirme Raporu‘nun tamamına ulaşmak için tıklayınız