Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) beş milletvekilinden oluşan “Su Araştırmaları Komisyonu” kurdu. Partinin Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı K. Maraş Milletvekili Ali Öztunç beş milletvekilinden oluşan komisyonun başta kuraklık, kirlilik ve yanlış su yönetiminden kaynaklı sorunlar olmak üzere su güvenliği ve stresine dair bilgi toplamak, araştırma yapmak tedbirler geliştirmek ve önerilerde bulunmak amacıyla kurulduğunu ifade etti. Mecliste, iklim değişikliği ve kuraklık ile ilgili komisyonun da çalışmalarına katıldıklarını belirten Öztunç komisyonda yaşadıkları tezatlıkları şöyle ifade etti: “Komisyon Başkanı Veysel Eroğlu, yaşadığımız iklim ve su sorunlarının baş sorumlularından birisi. Komisyonda da bu tavrını açıkça gözlemliyoruz. Kanal İstanbul’un sebep olacağı su sorunu ile ilgili DSİ’ye yöneltilen soruları maniple etti. Komisyonda, HES’lerin ve barajların habitat oluşturduğu yönünde görüşler içeren sunumlar yapılıyor.”

Öztunç, Su Araştırmaları Komisyonunun yapmayı planladıkları çalışmalar ve ülkemizdeki su varlıklarının durumuna dair partisinin bakış açısı üzerine sorularımızı yanıtladı.

SORUNU YERİNDE İNCELEYECEĞİZ

— Su Araştırmaları Komisyonu neden oluşturuldu? Neleri yapmayı planlıyor?

Su hakkı günümüzün en önemli tartışma alanlarından birisi. İklim krizi, yanlış su yönetimi, endüstriyel kirlilik gibi birçok nedenden kaynaklanıyor. Kuraklık, kirlilik gibi sorunları karşımıza çıkarmaya başladı. CHP olarak, sorunu yerinde incelemeyi, muhataplarıyla tartışmayı, bu sonuçlar üzerinden politikalar geliştirmeyi önemsiyoruz. Geçtiğimiz ocak ayında Jeotermal Enerji Araştırma Komisyonunu kurarak, benzer bir çalışma yürüttük. Bu projelerden etkilenen kişilerle, meslek odaları, bilim insanları, proje sahipleriyle görüşmeler gerçekleştirmiştik. Su Araştırmaları Komisyonumuzda da benzer bir yaklaşımla çalışmalar yürüteceğiz. Temiz ve güvenilir içme ve kullanma suyuna erişim herkesin hakkı. Burada adil bir yönetim anlayışını inşa etmek önemli.

— İklim krizi gerçeğinden yola çıkarak ülkemizin özellikle su varlıklarının son derece olumsuz yönde etkileneceğine dair birçok bilimsel çalışma var. Parti olarak Su Araştırma Komisyonunun dışında bu duruma dair bir planlamanız var mı?

İklim kriziyle ilgili perspektifimizi, Doğa Hakları İhlalleri 2020 isimli kitabımızda paylaşmıştık. CHP olarak hedeflediğimiz bir iklim konferansı var. Ancak, pandemi koşulları nedeniyle hayata geçiremedik şu ana kadar. Komisyon çalışmalarımız devam edecek. Kömür politikalarıyla ilgili bir komisyon çalışmamız daha olacak. Ancak, şimdiden tarihini söylemek çok doğru değil.

TBMM SU KOMİSYONU BAŞKANI YAŞADIĞIMIZ
SU SORUNLARININ BAŞ SORUMLUSU!

— Tarım alanlarındaki kuraklık riski özellikle Orta ve Güneydoğu Anadolu’da bir risk olmaktan çıkarak artık yüz yüze kalınan bir olgu olarak karşımızda. Zaten zor durumda olan üretici köylülerin bu kuraklık sonrası sorunlarının çözümü ile ilgili TBMM’de ve başkaca zeminlerde çalışmanız olacak mı?

Su, geniş bir kavram. Su hakkı ihlallerini neden ve sonuçlarıyla birlikte anlatabilmek mümkün. Çoklu kriz diye tanımladığımız iklim krizinin de bir parçası. Gıda, sağlık, çevre hakkı gibi birçok alanı da etkiliyor. Şu an TBMM iklim değişikliği ve kuraklık ile ilgili bir komisyon, çalışmalar yürütüyor. CHP’li komisyon üyelerimiz, birçok konuyu dile getirmeye çalışıyor. Ancak, komisyonda şöyle bir tezat var ki, söylemeden geçemeyeceğiz. Komisyon Başkanı Veysel Eroğlu, yaşadığımız iklim ve su sorunlarının baş sorumlularından birisi. Komisyonda da bu tavrını açıkça gözlemliyoruz. Kanal İstanbul’un sebep olacağı su sorunu ile ilgili DSİ’ye yöneltilen soruları manipule etti. Komisyonda, HES’lerin ve barajların habitat oluşturduğu yönünde görüşler içeren sunumlar yapılıyor.

“TARIMDAKİ KAPİTALİSTLEŞMENİN AĞIR SONUCU”

— Bir yanda özellikle madencilik ve enerji şirketleri tarafından kontrolsüzce tüketilen su varlıkları varken neden çiftçinin tarımsal üretimde kullandığı su göze batıyor ve ücretlendirilmeye çalışılıyor sizce?

Tarımsal sulamada kullanılan su, maalesef tüketilen su oranının büyük bir oranı. Ancak, sorunun nedenleri çiftçinin bireysel kusuru olarak ele alınıyor ve suyu ticarileştirme nedeni olarak gösterilmeye çalışılıyor. Su ücretsiz olduğu için kontrolsüz kullanıyor gibi bir gerekçeleri var. Bu çok sığ bir yaklaşım. Tarımdaki kapitalistleşmenin de ağır bir sonucu daha fazla su, daha fazla kimyasal kullanımına mecbur bırakıyor. Bunları da görmek lazım.

— Sulak alanların ve göllerin gittikçe yok olması, kurumasının önlenmesine dair bir planınız, öneriniz var mı? Bu alanların korunması ile ilgili yasal düzenlemeler sanayi, madencilik, enerji üretim projeleri ve turizm vb. alanların yaranına bir bir esnetilirken ve de ülkemizdeki hukukun geldiği noktada, hukuksal güvence ekoloji alanında da neredeyse yok oldu denecek düzeye gerilemişken sulak alanları, su havzalarını, göllerimizi, nehirlerimizi nasıl koruyabileceğimize dair görüşleriniz nelerdir?

Mevcut sulak alanların, havzalarının koruma altına alınması gerekiyor. Ancak görüyoruz ki, doğal su alanlarında maden, enerji tesisi gibi yatırımlara izin veriliyor. Bu alanlar yok ediliyor. Sonra, DSİ yetkilileri yapay göl ve baraj alanlarını sulak alan, habitat alanları olarak lanse etmeye başlıyor. AKP bu kandırmaca üzerinden yeşil badanacılık yapıyor. Temel önerilerimizi, komisyon çalışmaları sonrasında paylaşmak istiyoruz.

— Son olarak hazırlık aşamasında olduğunuz su kanununun ana amacını özetler misiniz?

Su hakkını, hem bir doğa hakkı hem de bir insan hakkı olarak ele alan ve yasal güvence altına alan bir kanun olmasını murat ediyoruz. Ayrım gözetmeksizin herkesin ücretsiz ve güvenilir içme ve kullanma suyuna ulaşabilmelerini sağlama, kişi başına düşen kullanılabilir su oranındaki eşitsizlikleri giderme gibi temel amaçları taşımalı. 

CHP SU ARAŞTIRMALARI KOMİSYONU ŞU İSİMLERDEN OLUŞUYOR

• Ali Öztunç – Genel Başkan Yardımcısı – Kahramanmaraş Milletvekili
• Müzeyyen Şevkin – Adana Milletvekili
• Kamil Oktay Sındır – İzmir Milletvekili
• Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu – Manisa Milletvekili
• Aysun Bankoğlu – Bartın Milletvekili

Evrensel