İzmir’de ‘Kuş Cenneti’ olarak bilinen Gediz Deltası’nda jeotermal kaynak arama sondaj çalışması başlatıldığı ortaya çıktı. Kordelion İşletmeleri isimli şirketin, ‘bölgesel ısıtma ve termal sağlık amaçlı jeotermal kaynak arama’ projesi için 14 Şubat’ta Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) başvurusunda bulunduğu öğrenildi.

İzmir’de ‘Kuş Cenneti’ olarak bilinen Gediz Deltası’nda jeotermal kaynak arama sondaj çalışması başlatıldığı ortaya çıktı. Kordelion İşletmeleri isimli şirketin, ‘bölgesel ısıtma ve termal sağlık amaçlı jeotermal kaynak arama’ projesi için 14 Şubat tarihinde Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) başvurusunda bulunduğu öğrenildi.

Projenin yapılacağı 3 bin metrekarelik alanın tamamı Hazine arazisi olan 3 bin metrekarelik alan, Gediz Deltası’na 260 metre mesafede bulunuyor. Proje alanı aynı zamanda ‘sulak alan tampon bölge sınırı’, ‘turizm tesis alanı’ ve ‘doğal sit alanı’ statüsünde. Bu alana evlerin uzaklığı ise sadece bin 150 metre. Ayrıca alanın 80 metre güneyinden doğalgaz boru hattı geçiyor.

Proje için ÇED süreci başladı

Dünyanın en özel doğal alanlarından biri olan İzmir Kuş Cenneti’nde iki adet jeotermal kuyusu açılması için ÇED süreci başlatıldığı ortaya çıktı. Çevre İl Müdürlüğü’nün yayınladığı ÇED dosyasında, Büyük Çiğli Mahallesi, 22466 Ada, 1 Parsel sınırları içerisinde 3395346 Erişim Numaralı ve 1598 Arama Ruhsatı bulunan parsellerdeki iki adet jeotermal kuyusunun 3000 metrekarelik bir alanda faaliyet göstereceği belirtildi.

İlan edilen ÇED dosyasında, “Özellikle su kuşları yaşama ortamı olarak uluslararası öneme sahip sulak alanların korunması sözleşmesi” (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış  bir sulak alan olan Gediz Deltası, KSK1 çalışma alanına kuş uçuşu yaklaşık 260 m, KSK-2 çalışma alanına 110 m mesafededir” ifadeleri dikkat çekti.

İmar Planlarında sit ve sulak alan

289 farklı türden 127 bin kuşun yaşadığı İzmir Kuş Cenneti’nin bulunduğu Gediz Deltası Koruma Alanı‘ndaki sondaj çalışmaları 2 ay boyunca her gün 24 saat sürecince iki varda halinde yapılacak. Çalışma alanları 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı uyarınca; “Sulak Alan Tampon Bölge Sınırı” içerisinde, “Turizm Tesis Alanı” ve “Doğal Sit Alanı” olarak görülüyor.

Mavişehir Jeotermal Projesi

ÇED dosyasında Kordelion İşletmeleri A.Ş. tarafından İzmir bölgesi genelinde yapılan jeolojik inceleme bilgileri ışığında, İzmir Körfezi’nin güney aksında yer alan Balçova ve Narlıdere’deki jeotermal kaynaklara, aynı jeolojik yapının devamında, körfezin kuzey aksında yer alan Karşıyaka ve Çiğli bölgelerinde de ulaşılabileceğinin öngörüldüğü belirtilerek, “Bu doğrultuda Balçova’nın karşısında Atatürk Organize Sanayi Bölgesinin güneydoğu bölgesinde yer alan arazi üzerinde 2 boyutlu yansımalı sismik veri toplama çalışması yapılmış ve elde edilen verilerin değerlendirilmesi neticesinde bölgede kuyu açılması halinde jeotermal kaynaklara ulaşılabileceği tespit edilmiştir. Bu sonuçlardan yola çıkılarak bölgedeki jeotermal kaynağın değerlendirilerek ekonomiye ve İzmir halkına katkı sunacak şekilde değerlendirilmesine yönelik “Mavişehir Jeotermal Projesi” çalışması yapılmıştır” bilgileri verildi.

Raporda ayrıca, “Projenin hedefi jeotermal kaynakların ekonomiye ve kamuya kazandırılması, konutlara kamu desteği olarak yatırım maliyetleri sübvanse edilmiş, mevcut yakıt maliyetinden çok daha uygun maliyetli ısınma ve sıcak su kullanım imkanı sunulmasıdır. Bu proje ile Balçova ve Narlıdere’deki jeotermal kaynak kullanımına yönelik uygulamaların bir benzeri de Karşıyaka ve Çiğli bölgelerinde hayata geçirilmiş olacaktır” ifadeleri de dikkat çekti.

Ekolojik sisteme müdahale olur

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Sıkı, konuyla ilgili Egeli Gazete’ye değerlendirmede bulundu. Doğa harikası alanın geliştirilmesi için 36 yıl akademik çalışma yürüten Prof. Dr. Mehmet Sıkı, 2 milyon yılda oluşan bölgeden bir ot koparılması ya da bir taşın yerinin değiştirilmesinin bile ekolojik sisteme zarar vereceğini, İzmir’i seven herkesin bu çılgın girişimlere karşı çıkması gerektiğini söyledi.

Bölgede 298 değişik kuş cinsinin bulunduğunu kaydeden Sıkı, “Geçen yıl kuş cenneti kurudu. Özellikle kuzey bölümünde kaçak yapılaşmalar var. Bu konularda hiçbir şey yapılmadı. Bunlarla mücadele edileceğine jeotermal kuyuları açılıyor. Kuş cennetine mutlaka zararı olacak. Bu girişim alanın hem jeolojik yapısına, hem de üsteki fiziksel bölümüne büyük zararlar verir” diye konuştu.

Prof. Dr. Mehmet Sıkı, Egeli Gazete’nin duyurduğu haberle ilgili bölgeye jeotermal kuyu açılmasının getireceği sonuçları değerlendirdi. Prof. Dr. Sıkı, bölgenin sulak alan olduğunu ve 1’inci derece sit kapsamında bulunduğunu hatırlatarak şunları söyledi: “Bu alana bırakın jeotermal santral açmayı, bir otun koparılması ya da bir taşın bile yerinden oynatılması 2 milyon yılda oluşmuş doğal alana zarar verir. İzmir’i seven herkesin buna karşı çıkması gerekir.”

Bu çılgınlığa herkes karşı durmalı

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyeliği görevinden 3 yıl önce emekli olan Prof. Dr. Mehmet Sıkı, bölgenin sulak alan olduğunu ve Birinci Derece Sit kapsamında bulunduğunu hatırlatarak, “Bugüne kadar değişik çevreler karşımıza çıktı. Liman ya da plaj yapmak isteyenler oldu. Ben kulaklarımla bölgenin doldurulup imara açılması gerektiğini söyleyenleri duydum. İzmir Körfez Geçiş Projesi’nin bir ayağı için de bu bölge düşünüldü. Ama mahkeme kararı ile iptal edildi. Şimdi de jeotermal kuyuları açılması gündemde. Arkasından ne geleceği belli değil. Mutlaka karşı çıkılması gerekir” dedi.

Uluslararası Sözleşmelerle Korunuyor

Çalışma alanının kuş uçuşu yaklaşık 260 metre mesafede yer aldığı Gediz Deltası’nın 8 bin hektarlık bölümü 1982 yılında Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü’nce ‘su kuşları koruma ve üretme sahası’ ilan edildi. Bu statü 1984 yılında ‘yaban hayatı koruma sahası’ olarak değiştirildi. Bu alan İzmir kuş cenneti olarak adlandırılırken bölge, Ramsar Sözleşmesi uyarınca koruma altında bulunuyor.

Akdeniz havzasının en önemli sulak alanlarından Gediz Deltası, 300’e yakın kuş türü ve geniş bitki türlerinin yanında yılkı atlarına da ev sahipliği yapıyor. Gediz Deltası ülkemizdeki 305 doğa alanı ve 14 Ramsar alanından biri.