CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, Turgutlu ilçesi Çıkrıkçı köyünde yapılması planlanan, ancak fay hattı üzerinden geçtiği bilindiği halde fizibilite çalışmaları devam eden baraj projesini meclis gündemine taşıdı.

Manisa, Turgutlu ve çevredeki yerleşim yerlerinin içme suyunu karşılaması için planlanan Çıkrıkçı Barajı’nın, 2 yıl önce yapılan fizibilite çalışmalarında, yöre köylülerinin endişeleri sonrası çevrecilerin denetlemeleri sırasında Turgutlu’yu yok edecek fay hattı üzerinden geçtiği ortaya çıktı.

Manisa İçme Suyu Projesi Çıkrıkçı Barajı ile ilgili planlama mühendislik hizmetleri 2015 tarihinde ihale edildi. Barajın planlama raporu çalışmaları ise halen devam ediyor. DSİ 2. Bölge Müdürlüğünün fizibilite aşamasında olduğunu açıkladığı barajla ilgili yöre köylülerinin önemli endişeleri var. Çıkrıkçı köylüleri, Karacaali çayı üzerinde yapılmak istenen baraja karşı hazırladıkları broşürde barajın yapılması durumunda Derbent, Çıkrıkçı, Sarıbey mahallelerinin çölleşeceği endişesini dile getiriyor. Köylüler yazışmalarında barajın olası bir depremde Çıkrıkçı ve Sarıbey’i haritadan silebilecek bir riski barındırdığını da ileri sürüyor.

FAY HATTI TAM BARAJIN DÜŞÜNÜLDÜĞÜ YERDEN GEÇİYOR!

Köylülerin bu endişelerinin boş olmadığı Jeoloji Yüksek Mühendisi Tahir Öngür’ün Çıkrıkçı Barajı ile ilgili hazırladığı raporda açıkça ortaya çıktı. Yöredeki fay hatlarını inceleyen Jeoloji Yüksek Mühendisi Öngür, Gediz grabeni ve ovasının diri faylarla oluştuğunu belirterek, fay hatlarının en önemlisinin Çıkrıkçı Barajının yapılması düşünülen yerden geçtiğine dikkat çekmişti. Baraj aksının yerinin değiştirilmiş olsa bile bu faylarla etkileşime girme sakıncasının çok yüksek olduğunu kaydeden Öngür, “Bu nedenle çok çok ciddi bir araştırma yapılmadan ve elde edilen sonuçlar konuya yakın çok sayıda uzman tarafından tartışılmadan bu projenin yapılması serüvendir. Bu sakınca hem Çıkrıkçı Barajı’nın yapılması düşünülen Karaçalı Vadisi için ve hem de hemen doğusundaki Akçapınar Vadisi için geçerlidir” şeklinde yanlışlığın nelere mal olacağını ifade etti.

TARİHİ KÖPRÜYÜ KURTARMAK İÇİN BARAJ AKSI DEĞİŞTİRİLDİ AMA…

DSİ 2. Bölge Müdürlüğü tarafından Çıkrıkçı köyü muhtarlığına gönderilen yazıda Çıkrıkçı Barajının yörede yaşanan içme suyu sıkıntısını çözmek için planlandığı, baraj aksının Çıkrıkçı Tarihi Taş Köprüsü’nün zarar görmemesi için 1900 m güneye kaydırıldığı belirtiliyor. Baraj aksının yerinin değiştirilmesinin depremsellik nedeniyle değil, tarihi köprünün korunması için yapıldığına dikkat çeken Tahir Öngür, “Oysa yöre depremsellik açısından son derece sakıncalı bir yöredir, burada yaşanabilecek risklerin herkesi tatmin edebilecek titizlikle araştırılması gerekir” dedi. 

Yörenin geçmişte büyük depremler ve büyük yıkımlar yaşadığını hatırlatan Öngür, “Durum çok açıktır: Turgutlu Kasabası’nı yıkan 1862 depremi Çıkrıkçı Barajı için düşünülen fay hattında olmuştur” dedi.

BİLGİ EDİNME YASASINA RAĞMEN BİLGİ VERİLMEDİ

Çıkrıkçı köylüleri ise endişeleri nedeniyle baraja karşı, baraj yerine kendilerine daha önce söz verildiği gibi gölet yapılmasını istiyorlar ve bu amaçla bastırdıkları broşürlerde de bunu “Çıkrıkçı’nın can damarı Karacaali deresinin suyu elinden alınmasın. Sulama / içme suyu amaçlı baraj yapılmasın. Baraj yerine rakımı yüksek olmayan dere tabanlarında göletler yapılsın. Göletlerde sandal gezileri yapılsın” şeklinde anlatmışlardı.

Ancak aradan geçen 2 yıl içinde ne fizibilite çalışmalarının hangi aşamada olduğu ne de barajın fay hattı üzerinde projelendirilmesi konusundaki yanlışlığı giderecek herhangi bir değişikliğin yapılıp yapılmadığı konusunda yöre halkına bilgi verilmedi. Turgutlu Çevre Platformu (TURÇEP) bileşeni Çevre Derneği tarafından verilen dilekçeye de bilgi edinme yasasına aykırı şekilde, proje aşamasında olan çalışmalarla ilgili açıklama yapılamayacağı şeklinde cevap verilmesi, yöre halkının daha da endişelenmesine neden oldu.

FAY HATTI ÜZERİNDEKİ BARAJ PROJESİ SONUNDA MECLİS GÜNDEMİNE TAŞIDI

Bilgi edinme yasasına rağmen gerekli cevabın verilmemesi, sonunda konunun TBMM’ye kadar taşıması sonucunu getirdi. CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, Turgutlu ilçesinde yapılması planlanan ancak fay hattı üzerinden geçtiği bilindiği halde fizibilite çalışmaları devam eden baraj projesini meclis gündemine taşıdı.

CHP Manisa Milletvekili Başevirgen, Manisa, Turgutlu ve çevredeki yerleşim yerlerinin içme suyu ihtiyacını karşılaması için planlanan Çıkrıkçı Barajı’nın fay hattı üzerinden geçtiğinin ortaya çıkmasına rağmen devam eden çalışmalar nedeniyle Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle meclis başkanlığına soru önergesi verdi.

Manisa’nın birinci derece deprem bölgesi olduğunu ve barajın yapılması düşünülen bölgenin, 1862 yılında meydana gelen ve 280 kişinin ölümüyle sonuçlanan depremin fay hattı üzerinde olduğunu hatırlatan Başevirgen, “Manisa, yaşadığı depremler nedeniyle çok can kaybı vermiş bir il. 17 ilçemizden 32 adet fay hattı geçiyor. En son can kaybının yaşandığı deprem 6,5 büyüklüğünde ve 1969 yılında olmuştu. Son büyük depremin üzerinden 50 yıldan fazla bir süre geçti ve uzmanlara göre 7.1 büyüklüğünde deprem bekleniyor. Baraj inşa edilirse binlerce insanın hayatı tehlikeye girecek. Fizibilite çalışmaları bu gerçek göz ardı edilerek neye göre yapılıyor anlamak mümkün değil. Olası bir depremde hayatını kaybedecek binlerce insanın sorumluluğunu kim üstlenecek? ” diye sordu.

YÖRE HALKI BARAJ DEĞİL GÖLET İSTİYOR

Çıkrıkçı köylülerinin Karacaali çayının üzerine baraj değil, 2005 yılında dere tabanlarına yapılan küçük göletlerden yapılmasını istediğini belirten CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, “Köylülerin bir endişesi de verimli tarımsal arazilerin çölleşme ihtimali. Barajın üzerine yapılacağı Karacaali çayı nedeniyle Derbent, Çıkrıkçı ve Sarıbey mahalleleri çölleşme tehlikesi ile karşı karşıya kalacak. Köylüler burada baraj değil, 2005 yılında dere tabanlarına yapılan küçük göletlerin yapılmasını istiyorlar” ifadelerini kullandı.  

CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, önergesinin tamamında Tarım ve Orman Bakanına şu soruları yöneltti:

1. Çıkrıkçı barajı projesi için yapılan çalışmalarda çevre mahallelere olan etkisi değerlendirilmiş midir? Barajın yapılması durumunda çevre mahallelerde ne gibi değişiklikler meydana gelebilecektir? Bu değişiklikler tarımsal üretime ve insan yaşamına hangi oranda etki edecektir?
2. Çıkrıkçı Barajı projesi için yapılan çalışmalarda barajın fay hattı üzerinde olduğu tespit edilmiş midir? Bu konuda bir tespit yapıldı ise neden baraj projesi hala fay hattı üzerinde gerçekleştirilmeye çalışılmaktadır? Bu konuda projenin yer değişimi için herhangi bir çalışmanız var mıdır?
3. Çıkrıkçı Barajı projesi hazırlanırken depremsellik açısından detaylı araştırmalar gerçekleştirilmiş midir? Söz konusu baraj depreme dayanıklı olarak mı inşa edilecektir? Deprem riskine karşı baraj inşasında ne tür teknik ve yöntemlerin uygulanması düşünülmektedir?
4. Baraj projesinin tamamlanması ve sonrasında herhangi bir doğal afet gerçekleştiğinde (deprem, sel vb) barajın çevre mahallelere olan etkisi düşünülmüş müdür? Bu konuda bir önlem ve afet planınız var mıdır?
5. Baraj projesi hazırlanırken bu konuda uzman kişilerin bilgilerinden faydalanılmış mıdır?
6. Çıkrıkçı Barajı projesinin değiştirilerek baraj yerine bölge halkının da isteği olan dere tabanlarına göletler yapılması düşünülmekte midir? Çıkrıkçı Barajı projesi hazırlanırken gölet konusu da incelenmiş midir? Dere tabanlarına yapılacak göletler konusunda yapılan çalışmalarda ne tür tespitler gerçekleştirilmiştir ki Çıkrıkçı Barajı projesine onay verilmiştir?