AKP ve MHP’nin sosyal medyada kısıtlamayı gündeme getiren yasa teklifi Meclis Adalet Komisyonu’nda görüşülerek kabul edildi.

Komisyon, AKP Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç başkanlığında toplandı. Toplantıda, AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin, MHP Grup başkanvekilleri Erkan Akçay ve Muhammed Levent Bülbül ile bazı AKP ve MHP milletvekillerinin imzasını taşıyan, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ele alındı.

Sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifi, yürütme ve yürürlük maddesiyle birlikte 9 maddeden oluşuyor.

MUHALAFET SOSYAL MEDYA ELEŞTİRİLERİNİ BOŞ SANDALYELERE ANLATTI

KP ve MHP’nin sosyal medyaya birçok kısıtlama getirecek 9 maddelik yasa teklifi Adalet Komisyonu’nda görüşüldü. Adalet Komisyonu’nda CHP Sözcüsü Zeynel Emre’nin konuşmaya başlamasının ardından AKP ve MHP milletvekilleri komisyon salonundan çıktı.

CHP’li Emre, bu yasanın sunulduktan 48 saat sonra komisyona gelmesini eleştirdi. Bu sürenin asgari süre olduğunu belirten Emre, “Türkiye’yi bu kadar ilgilendiren önemli konularda baskın yapar gibi komsiyona getirilmesini iyi niyetli olarak görmüyoruz” dedi.

Savcıların adeta işi gücü bırakıp sosyal medyada Cumhurbaşkanına kimn ne dediğinin peşine düştüğünü ifade eden Emre, Türkiye’de Cumhurbaşkanına hakaretten 100 binden fazla soruşturma, 30 binden fazla dava açıldığını söyledi. 2017 yılında kurulan İfade Özgürlüğü Derneği’nin “engelliweb” raporuna göre 2018 itibariyle 347 bi 445 web sitesine erişim engellendi. 2019’da 61 bin 49 siteye erişim engeli konulmuş. Dünyada hiçbir ülke böyle bir rakama sahip değil” dedi.

Konuşmaya başlamasının ardından AKP ve MHP milletvekillerinin salonu terk etmesine teki gösteren Emre, “Ben konuşmaya başladığımda salon doluydu, şu an iktidar partisi ve ortağından bizi dinleyen kimse yok. Böyle önemli bir meseleye sadece parmak kaldırıp indirmek olarak bakmamak lazım. Hayır arkadaşlar, biz böyle devam edeceğiz. Ben böyle boş sandalyelere konuşacağım, sorun yok” dedi.

Emre’nin konuşmasını dinlemeyen AKP ve MHP milletvekilleri bir süre sonra salona geri döndü.

KOMİSYONDA “Z KUŞAĞI” TARTIŞMASI

Komisyonda, sosyal medya düzenlemesine ilişkin teklifin görüşmeleri sırasında, muhalefet partileri ile AKP’liler arasında ‘Z’ kuşağı  tartışması çıktı.İYİ Parti Aksaray Milletvekili Ayhan Erel, düzenlemeye ilişkin eleştirilerini dile getirirken, AKP’nin genç milletvekillerine yönelik, “Genç biri olarak içiniz rahat mı sizin, çocuklarımız var eve gidince söyleyelim” dedi.

Bunun üzerine konuşan AKP Ankara Milletvekili Zeynep Yıldız, “Söyleyebilirsiniz, genç biri olarak hiç kaygım yok” ifadesini kullandı.

CHP’li komisyon üyesi Onursal Adıgüzel de düzenlemenin ‘oldu-bittiye’ getirildiği belirterek, “Bir genç arkadaşın özgürlük alanının sonlandırılmasını savunmasına şaşıyorum. O kadar ağ sağlayıcılarına, ‘Türkiye’den çek git diyorsunuz’ o kadar firma çekilir ki yerlere düşer Türkiye” dedi.

AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin de düzenlemeyi genç milletvekilleri üzerinden eleştiren muhalefet partili üyelerin konuşmasına tepki gösterdi. Zengin, “Burası hakaret etme yeri değil. Zeynep hanım en genç milletvekili değersizleştirme hakkınız yok. Konuşmasını küçültmeye hakkınız yok” diye konuştu. 

PROF. YAMAN AKDENİZ: SOSYAL MEDYA SAĞLAYICILARI AÇIKLAMA YAPMALI

Teklifi değerlendiren Prof. Yaman Akdeniz, sosyal ağların bu süreçte açıklama yapması gerektiğini belirterek dünyada böyle bir model olmadığını söyledi. Adalet Komisyonu görüşmeleri öncesi Mecliste bir açıklama yapan CHP Genel Başkan Yardımcısı Özgür Özel, yasa teklifini “Görünürde denetleyen, niyettte kısıtlayan” olarak nitelendirdi.

Twitter’ın, Facebook’un, Google’ın açıklama yapması gerektiğini belirten Akdeniz “Çünkü Türkiye’ye gelmeyeceklerse başka değerlendirmek gerekecek. Her iki durumda da iyi bir çözüm yok. Uluslararası itibarlarını da dikkate almak zorundalar. Türkiye’den sonra Azerbaycan, Kırgızistan gibi ülkelerde de ofis mi açacaklar? Bunlar demokratik süreçler değil. Bence yapacakları herhangi bir açıklama kararı geri çekmeyi de sağlayabilir. Restleşseler belki şu anki süreci durdurur veya değişikliğe zorlar.” dedi.

“AĞ SAĞLAYICILAR İÇİN İTİBAR KAYBINA YOL AÇAR”

Hükümetin ağ sağlayıcıların Türkiye’ye gelmesini istediğini ancak ortamın ağ sağlayıcıları açısından avantajlı bir ortam olmadığını vurgulayan Akdeniz “Yargının işlemediği bağımsız olmadığı bir ortamda en fazla Türk yargı sisteminin bir parçası olurlar. ‘Kararları uygulayın’, ‘Hesapları kapatın’ diye. Bu da kullanıcı kaybına ve itibarlarının kaybına yol açacaktır. Alternatif olarak VPN, Tor, Opera da kullanmak çözüm değil. Çoğunluk bundan çok ciddi şekilde etkilenecek.” diye konuştu. 

“BUNUN UNUTULMA HAKKIYLA İLGİSİ YOK”

Unutulma hakkını sorduğumuz Akdeniz erişim engelleme kararı geldiğinde zaten bunların kaldırıldığını şimdi ise bu durumun zorunlu olacağını aktararak “Bir erişim engelleme kararı geldiğinde zorunlu olacak kaldırılacak. Beğenilmeyen tüm haberlerinizle ilgili erişim engelleme kararı gelebilecek. Bunun unutulma hakkıyla ilgisi yok. Unutulma hakkı siyasiler için bir hak değil. Sade vatandaşların geçmişlerinde yaptıkları bazı işler için düşünülmüş. Unutulma hakkı da yanlış yorumlanıyor zaten. Normalde haberin kaynağını kaldırmak değil, arama motorlarından kaldırılmasıdır. Ancak bizimkiler kaynak, arşiv yok etme modelini sunuyor.” dedi.

“TÜRK USULÜ SOSYAL MEDYA MODELİ”

Almanya ve Fransa örneklerinden bahsedildiğini ancak dünyada basın üzerinde böyle bir baskı ortamı olmadığını da sözlerine ekleyen Akdeniz şöyle devam etti: “Merkel erişim engelleme talep etmiyor. Haber siteleri ve medya üzerinde böyle bir baskı yok. Kaldı ki sosyal medya platformlarına da baktığımızda; ‘Kullanıcılardan gelen talepleri kabul etmezseniz bant aralığını daraltırız’ diye bir şey yok. Bizimki tam bir Türk usulü. Örneğin Oda tv, Independent Türkiye erişime engelli. Wikipedia Anayasa Mahkemesi kararıyla ancak erişime açılabildi. Biz sansürü artırarak model geliştiriyoruz. Bu da hükümetin kendinin koruma mekanizması.”

“GÖRÜNÜRDE DENETLEYEN, NİYETTE KISITLAYAN”

Adalet Komisyonu görüşmeleri öncesi TBMM’de bir açıklama yapan CHP Genel Başkan Yardımcısı Özgür Özel de şöyle dedi:

“Sosyal mecraları; görünürde denetleyen ama temel niyette kısıtlayan, yasaklayan ve iktidara karşı her türlü eleştirinin engellenebileceği ve iktidarın istemediği tüm mecraların susturulup karartılabileceği bir düzenlemeyi önerdiler. Sosyal medya düzenlemesinin dört başı mamur bir sansür düzenlemesi olduğunu ifade edelim. Halk TV gibi, Tele1 gibi muhalif televizyon kanallarına, yargıdan geçtiğimiz günlerde yürütmeyi durdurma kararı aldığımız ama idarenin muhalif kanallara husumetini açıkça ortaya koyan, onları susturmak isteyen, elindeki neredeyse yüzde 90’lara varan yaygın medya gücüyle yetinmeyip özgürce eleştirmeye çalışan birkaç kanalı da susturmak, lisanslarını iptal etmek için mücadele edenler; kaybettikleri gücü, anketlerdeki erimelerini, gelecek seçimi bu şartlarda kazanmayacaklarını görmeleri sonucunda son çareyi sosyal medyayı kapatmak, baskılamak, susturmakta buldular.”

YASA NE GETİRİYOR?

AKP ve MHP tarafından hazırlanan 9 maddelik yasa teklifine göre sosyal ağ sağlayıcılara Türkiye’de temsilci bulundurma, kullanıcı verilerini paylaşma, yasada bulunan gerekçelerle yapılan başvurularda içerik erişim engelleme yerine içerik çıkarma ve 6 ayda bir rapor verme gibi birçok yükümlülük getiriliyor. Bu yükümlülükleri yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcılar, teklifin yasalaşması durumunda 10 milyona varan para cezasından reklam yasağı ve internet trafiği bant genişliğinin daraltılmasına kadar birçok cezayı alabilecek. Muhalefet partileri ise uygulamaya karşı.

Kaynak: Evrensel