Manisa’nın Salihli ilçesi Karaağaç mahallesi Gümüşçayı üzerinde yasal süresi geçmiş ÇED raporuna dayanarak hukuksuz şekilde HES inşaatına başlayan enerji şirketine yöre halkı tepki gösterdi.

Manisa’nın Salihli ilçesine bağlı Karaağaç Mahallesi yakınlarında bulunan Gümüş Çayı üzerine yapılması planlanan ve 15 gün önce yapımına başlanan HES projesi, bölge halkını ayağa kaldırdı. Hidro Elektrik Santrali (HES) projesine mahalle sakinleri tepki göstererek eylem yaptı. Mahalle sakinlerinin eylemine CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, CHP Manisa Salihli İlçe Başkanı Hasan Hüseyin Namver’de katılarak destek verdi.

Karaağaç mahalle sakinlerinde bölgelerine yapılmak istenen HES’e karşı ellerindeki “Ver Toprağını Ellere, Vur kendini Yerlere”, “Toprağımızı ve Yaşamımızı Savunuyoruz” ve “Biz Toprağımızı Savunuyoruz” yazılı dövizlerle tepkilerini dile getirdi.

BÖLGE 2018 YILINDA SİT ALANI İLAN EDİLMİŞ

Mahallenin bir tarım bölgesi olduğu ve Türkiye’nin en verimli ovalarından Gediz Havzası içinde bulunduğunu söyleyen çevreciler, bölgeye HES yapılması durumunda deredeki suyun sadece yüzde 10’unun can suyu olarak dereye bırakılacağını ve bunun da tarımın bitmesine yol açacağını söylüyor.

Bölgede vatandaşlarla birlikte bir basın açıklaması gerçekleştiren Salihli Çevre Derneği projenin hukuksuz olduğunu belirterek, yapılacak HES’in bölge halkı için susuzluk anlamına geldiğini belirtti.

CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu da Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un cevaplandırması istemiyle TBMM’ye sunduğu soru önergesinde, “2014 yılında ÇED gerekli değildir kararı verilen projeye ilişkin 6 yıl sonra, yani yasal süresi geçmiş bir karar ile yatırıma başlandığı iddia edilmektedir” dedi.

ÇALIŞMALARA KOLLUK KUVVETLERİYLE BİRLİKTE BAŞLADILAR

Gümüş Çayı üzerine, Gökova Enerji Üretim İnş. LTD. ŞTİ. tarafından hidroelektrik santrali yapılması için 2012 yılında yasal süreçler başlandı. Firmaya, 2 Ağustos 2012 yılında üretim lisansı, ardından 2014’te Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verildi.

Aradan geçen 6 yılda bölgede herhangi bir çalışma yapılmadı. Geçtiğimiz ay yetkili firma, bölgede hafriyat çalışmalarına kolluk güçleriyle birlikte başladı.

HES, BU BÖLGE İÇİN SUSUZLUK DEMEK

Salihli Çevre Derneği de bölgede yaşayanlarla birlikte Karaağaç Mahallesi’nde bir basın açıklaması gerçekleştirildi. Burada konuşan Salihli Çevre Derneği Başkanı Avukat Seçil Ege Değerli şu ifadeleri kullandı:

“Bugün burada Karaağaç mevkiinde Gümüş Çayı üzerinde yapılması planlanan ve hukuksuz bir şekilde yapımına başlanan HES projesine karşı sesimizi duyurmak için bir araya geldik. Gümüş Çayı hem tarımsal sulama, hem içme sularında katkı sağlayan, Salihli’nin geçmişten beri şehrin güzelliğinde yer edinmiş bir doğal varlığımız, hem de bu köylerin güzelliğinin yaratılmasının bir sebebidir. Bölgemizin son zamanlarda hızla kuraklığa doğru ilerlediği ve küresel bir sorun haline geldiğini biliyoruz. Gediz Nehri’ni besleyen bu çayların üzerine yapılacak her santral Salihli’nin, Gediz Ovası’nın susuzluğu demektir. Ülkemize yapılacak en büyük ihanetlerden birisidir. Bu sadece Karaağaç’ın değil, bu bölgede yaşayan her canlının sorunudur.

1273 kilometrelik Salihli’ye JES, HES, BİYOGAZ, BİYOKÜTLE santrali yapacaksınız. Sonra da tarımdan bahsedeceksiniz. Çapaklı’da, Hacıbektaşlı’da, Karaağaç’ta ne üreteceğiz? Hangi toprakta, hangi suyla üretim yapacağız?

YASAL SÜRESİ GEÇMİŞ ÇED RAPORU İLE İNŞAAT

Av. Seçil Ege Değerli, Karaağaç mahallesindeki Gümüş Çayı üzerinde başlatılan kaçak HES inşaatına ilişkin süreci şöyle anlattı: “Karaağaç köylülerince, Manisa Valiliği’ne gönderilmek üzere Salihli Kaymakamlığı’na verilen dilekçe Kaymakam Bey tarafından kabul edilmedi. Bu sefer iadeli taahhütlü Manisa Valiliği’ne postalanan dilekçe, başlıkta Çevre Şehircilik Müdürlüğü ibaresi olmadığı için iade edildi. Bünyesindeki müdürlüğe dilekçeyi havale edemeyen Valilik, şirket araçlarının girişi için yüzlerce jandarma erini köye gönderdi. Beş yıllık yasal süresi dolmuş ÇED belgesi ile nasıl faaliyete başlanıyor? Gümüş Çayı’nı HES’le kuruttuğunuzda Salihli ne içecek? Karaağaç köylüsü tarlasını sulayamayınca ne üretecek, neyle geçinecek? Tarımı yok edip halkı neyle doyurmayı düşünüyorsunuz?”

Bu tamamen hukuksuz bir projedir. Kamu idaresi sermayedarın yanına geçerek bu hukuksuzluğu korumuştur. 2014’te alınan ÇED kararının süresi geçmiş olmasına rağmen sanki geçerliği varmışçasına bu faaliyet sürdürülmeye çalışılıyor. Yasal süre olan 5 yıllık kullanım süresi çoktan dolmuştur. Şu anda yapılan santral, kaçak bir santraldir. Biz burada halkın yaşam hakkını, temiz suya erişim hakkını savunuyoruz. Mücadelemizden vazgeçmeyeceğiz.”

CHP’Lİ BAKIRLIOĞLU KONUYU TBMM’YE TAŞIDI

CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, Karaağaç Mahallesi’ne giderek Gümüş Çayı üzerinde incelemelerde bulundu ve Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un cevaplandırması istemiyle bir soru önergesi vererek konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne taşıdı.

GEÇERSİZ BİR ‘ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR’ RAPORUYLA MI ÇALIŞMAYA BAŞLANDI?

CHP’li Bakırlıoğlu önergesinde şu ifadelere yer verdi:

Gökova Enerji Üretimi İnşaat Limited Şirketi tarafından yapılacak olan hidroelektrik santrali alanı tarımsal üretimin çok yoğun olarak yapıldığı Gediz Havzası içerisinde bulunmaktadır. Söz konusu firmaya Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun 02/08/2012 tarihli ve EÜ/3954-3/2392 sayılı kararı ile ‘Üretim Lisansı’ verilmiş ve Bakanlığınızca 2014 yılında ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Gerekli Değildir’ kararı alınmıştır. Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin 17. Maddesinde, ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı verilen proje için beş (5) yıl içinde mücbir sebep bulunmaksızın yatırıma başlanmaması durumunda ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı geçersiz sayılır, hükmü yer almaktadır. 2014 yılında ÇED Gerekli değildir kararı verilen projeye ilişkin 6 yıl aradan sonra, yani yasal süresi geçmiş bir karar ile yatırıma başlandığı iddia edilmektedir.  Bu süre içerisinde ÇED gerekli değildir kararının yönetmelik gereği geçersiz hale geldiği belirtilmektedir. Bu durumun yasa ve yönetmeliğe uygun olmadığı, geçersiz bir ÇED kararı üzerinden işlem yapıldığı iddialarına neden olmuştur. Daha ilk günden şirketin hafriyat çalışmalarına kolluk güçleri nezaretinde başlaması, Kaymakamlığın ve Valiliğin vatandaşların verdiği dilekçeleri kabul etmemesi bu iddiaları güçlendirmiştir.

CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu’nun, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle yönelttiği sorular ise şöyle;

• Gökova Enerji Üretim Limited Şirketinin Manisa ili, Salihli ilçesi, Karaağaç köyü yakınında bulunan Gümüş Dere üzerinde kurmayı planladığı Karaağaç Regülatörü ve HES projesi için alınan ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararının süresi ne zaman bitmiştir?
• Söz konusu firma mevzuata göre 5 yıllık geçerlilik süresi dolan ‘ÇED gerekli Değildir’ kararı ile ilgili Bakanlığınıza süre uzatımı veya yeni bir başvuru yapmış mıdır?
• Bakanlığınız bu proje ile ilgili yeni bir ‘ÇED Gerekli Değildir’ karar almış mıdır? Alınmışsa mevzuat gereği halkın katılımı toplantısı ne zaman yapılmıştır, kimler katılmıştır, toplantıya ilişkin tutanak tutulmuş mudur?
• Bu şartlar altında söz konusu firma ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı olmadan veya yeni bir ÇED olumlu kararı alınmadan yatırım çalışmalarına nasıl başlamıştır?
• Projenin ve mevzuata aykırı şekilde başlatılan yatırım çalışmalarının durdurulması için Bakanlık olarak girişimde bulunacak mısınız?