CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç, maden şirketlerine kolaylıklar sağlayan torba yasa teklifini eleştirerek, “AKP iklim kriziyle mücadele edeceğine, rantçılara daha fazla rant sağlama peşinde” dedi. Öztunç, ‘Lastik yakmayı da temiz enerji olarak kabul edecekler. Teklif yasalaşırsa bunların yaratacağı çevre kirliliğinin önünü alamayız’ dedi.

CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç, kamuoyunda çok tartışma yaratan ve ekoloji örgütlerince yapılan eşzamanlı “Yaşam hakkı torbaya sığmaz, maden ve enerji yasa teklifi geri çekilsin” açıklamaları ve başlatılan imza kampanyasıyla geri çekilmesi istenen Elektrik Piyasası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi isimli “Torba Yasa” ile ilgili olarak açıklama yaptı. Öztunç, “AKP iklim kriziyle mücadele edeceğine, rantçılara para kazandırmaya çalışıyor. Akılları, fikirleri sermaye şirketlerine daha fazla rant sağlamak” dedi. Maden şirketlerine kolaylıklar sağlayan torba yasa teklifine lastik yakma tesislerinin de konulmasını eleştiren Öztunç, ‘Lastik yakmayı da temiz enerji olarak sayacaklar. Yasalaşırsa bunların daha da artmasının ve yaratacağı korkunç çevre kirliliği ve zehirli hava solumanın önünü alamayız’ uyarısında bulundu.

Madencilik Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi isimli “Torba Yasa”, AKP’li milletvekillerinin imzasıyla 5 Ekim tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı‘na sunulmuş, 13 Ekim’de alt komisyonda görüşüldükten sonra da 20-21 Ekim tarihlerinde Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu toplantısında oy çokluğuyla kabul edilmişti.  Söz konusu kanun teklifi; 3065 Sayılı KDV Kanunu, 3213 sayılı Maden Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun, 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu olmak üzere 7 kanunda değişiklik öngörüyor.

BAZI ŞEYLERİ SUÇ OLMAKTAN ÇIKARMAYA ÇALIŞIYORLAR

Maden şirketlerine bir takım ayrıcalıklar öngören torba yasa hakkında yazılı bir açıklama yayınlayan CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç, çalışma alanı ya da ruhsat alanları dışında da faaliyet yapabilmeleri için maden şirketlerine kıyak yapıldığını belirtti. Söz konusu kıyağın sadece Maden Kanunu’yla sınırlı olmadığını ileten Öztunç, Çevre Kanunu‘nda da yapılmak istenen değişikliğe dikkat çekerek, “ÇED raporu ya da proje tanıtım dosyasında taahhüt edilen alanın sınırı dışına çıkılması halinde, kapasite artışı üzerinden ÇED süreci işletilmesi gerekiyor. Değişiklik kabul edilirse, bu biçimde taahhüt edilen sınırın dışında, ÇED başvurusu yapmadan çalışmış firmaya idari ceza verilmesinin önüne geçilecek” ifadelerini kullandı.

Sayıştay’ın Orman Genel Müdürlüğü’yle ilgili raporunda, maden sahalarındaki sınır aşımlarının denetlenmediğine dair tespit bulunduğuna dikkat çeken Öztunç, “Sayıştay örnek olarak incelediği 687 maden sahasından 330’unda sınır aşımı olduğu, 49’unda izinsiz yapı olduğu, 31 sahada izin amacı dışında kullanımlar olduğu, 78 sahada ise hem izin amacı dışında kullanılan idare izni olmayan yapılar yapıldığı ve 20 sahanın ise koordinatlarının sorunlu olduğu tespit edilmiştir. Bakan enkaz başlarında şov yapacağına ormanlarda neler oluyor, gidip bir baksın” dedi.

Sayıştay’ın raporunda denetim yetersizliğiyle ilgili geçmiş yılda tespit edilmiş, ancak bu konuda idare tarafından herhangi iyileştirme çalışması yapılmadığına dair uyarı yer aldığına değinen Öztunç, “Sayıştay’ın bulduğu açığı AKP kendi usulleriyle kapatmaya çalışıyor. Denetim yetersizliğini gidermeye çalışacağına, meseleyi suç olmaktan çıkarmaya çalışıyorlar” şeklinde yapılmak istenen değişikliklere dikkat çekti.

LASTİK YAKMA ‘TEMİZ ENERJİ’ GİBİ TEŞVİK EDİLECEK

TBMM Genel Kurulu’nda önümüzdeki günlerde görüşülmesi beklenen teklifi değerlendiren CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç, “Alışveriş torbasında dahi bir kural vardır, her ürünü aynı torbaya koymazsınız. AKP’nin torba yasalarında böyle bir kural yok. Önüne ne gelirse, torbaya dolduruyor” dedi. “Kanun teklifine neresinden bakılsa bir başka sorunla karşılaşılıyor” diyen Öztunç, kanunla lastik yakmanın “temiz enerji” gibi tanımlanarak teşvik kapsamına alınmak istediğini, torba yasada biyokütle santrallerinde lastik atıklarının yakılmasının önünü açan bir kanun teklifinin yer aldığını da belirtti. Konuyla ilgili de değerlendirmelerde bulunan Öztunç şunları söyledi: 

YEKDEM DESTEĞİ DAHA DA ARTTIRALACAK

“Biyokütlenin tanımını da değiştirip, lastik yakana temiz enerjiymiş gibi teşvik vermeye çalışıyorlar. Bu haliyle, lastik yakarak elde edilecek enerji, yenilenebilir enerji olarak kabul edilip, YEKDEM’den faydalandırılabilecek. Daha şimdiden Kocaeli, Düzce ve Erzincan’da yeni lastik yakma tesisleriyle ilgili haberler duyuyoruz. Yasalaşırsa, bunun önünü alamayız. AKP iklim kriziyle mücadele edeceğine, rantçılara daha fazla rant sağlamaya çalışıyor. Akılları, fikirleri bu.”

TEKLİFTE NELER VAR?

• Havaya çok miktarda kimyasal ve zehirli gaz salan, araba lastiği, orman ürünleri ve çöp yakarak elde edilen enerji “yenilenebilir” sayılıyor ve teşvik ediliyor. Biyokütle ve biyogaz santrallerinin önü daha da açılıyor.
• Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destek Mekanizması (YEKDEM) kapsamı genişletilerek, ekolojik yıkımlara ve sel felaketlerine neden olan HES’lerin sayısının daha da artmasına neden olunuyor.
• Cumhurbaşkanı izni ile yurtdışında kurulmuş olan şirketlerin T.C. Kanunlarından muaf olmak üzere yurt içinde de enerji şirketleri kurmaları sağlanıyor.
• Enerji yatırımları için gereken taşınmazlar kolayca, kamu yararı kararı olmaksızın istimlak ediliyor ve halkın, köylünün toprakları sermayeye peşkeş çekiliyor.
• Ruhsat alanı dışında da ağaç kesimi yapabilmenin önü açılıyor, şirketlerin devlete olan borçlarına göz yumulması sağlanıyor. Maden şirketleri için ruhsatsız alanlar da madencilik faaliyetlerine açılıyor.
• Dağıtım şirketlerine çeşitli kolaylıklar sağlanarak daha fazla kar elde etmeleri sağlanıyor.
• HES’ler, JES’ler ve RES‘lere YEKDEM destekleri devam ettiriliyor. Bu santrallerin sayısı kontrolsüz bir şekilde verilen teşviklerle daha da arttırılıyor.
• Şirketlerin yatırımlarında altyapı hizmetlerinin kamu tarafından sağlanması öngörülüyor.

KANUN TEKLİFİNİN İPTALİ İÇİN İMZA KAMPANYASI DA SÜRÜYOR

“Elektrik Piyasası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” isimli Torba Yasa’nın iptali için ekoloji örgütleri, yaşam ve kent savunucuları ile pek çok sivil toplum kuruluşu imza kampanyası başlatmıştı. Ekoloji Birliği ve diğer ekoloji örgütlerinin katılımıyla başlatılan ve 100’ün üzerinde örgütün desteklediği imza kampanyası şimdiden 30 bini aşmış durumda ve bireysel katılımlara da açık olarak halen change.org üzerinden devam ettiriliyor.