Özer Akdemir, Ekoloji Kolektifi Derneği Genel Sekreteri Av. Fevzi Özlüer’le “Noyan Özkan Koleksiyonu” üzerine konuştu.

Noyan Özkan (solda) & Av. Fevzi Özlüer (sağda) | Fotoğraflar: Evrensel

Özer AKDEMİR / İzmir

Türkiye Çevre hukukunun duayen ismi, İzmir Barosu eski başkanlarından Noyan Özkan’ın arşivi dijital kütüphane haline getirildi. Ekoloji Kolektifi Derneği tarafından geçtiğimiz yıl başlatılan çalışma sonucunda 2013 yılında ani bir rahatsızlık sonucu yaşamını yitiren Noyan Özkan’a ait 20 binden fazla belge, dava dosyası, gazete kupürü vs. belgeler dijital ortama geçirildi. Uluslararası kütüphanecilik standartlarına uygun koşullarda derlenen belgeler şu anda Türkiye’nin ilk ve tek hukukçu arşivi durumunda.

“ÜCRETSİZ ULAŞMASINI İSTEDİK”

31 Mayıs Cuma günü İzmir Barosunda gerçekleştirilecek bir etkinlikle kullanıma açılacak olan Noyan Özkan Koleksiyonu ile ilgili görüşlerini aldığımız Ekoloji Kolektifi Derneği Genel Sekreteri Av. Fevzi Özlüer dernek olarak ekoloji mücadelesi içinde uzun yıllardır araştırmacılık yaparken en önemli sorunlardan birisinin kaynak bulma olduğunu ifade etti.  İnsanların çalışmalarını ve belgelerini düzensiz tuttuklarını, paylaşmak istediklerinde ise verilerin dağınık olduğunu belirten Özlüer, “Düzenli tutan ve belgenin kıymetini bilenlerde ise paylaşma niyeti azdı. Biz hem kişileri tarihi belgeleriyle korumak hem de bunu ücretsiz yapmak istedik. Çünkü bilgiye halkın ulaşması zor. Kaynaklar sınırlı şirketler karşısında güçsüzler. Bilgiye halkın ulaşabileceği ve yeniden kendini etkinleştirebileceği bir şekilde bu belgeleri halka açtık. İşin bir yönü buydu” dedi.

“KENDİ DÜNÜMÜZÜ ÇAĞIRIYORUZ”

Kent ve ekoloji mücadelesi tarihinde Noyan Özkan’ın önemli bir tarihi figür olduğunu kaydeden Özlüer, “Ama Özkan da harekete geçirdiği dinamikler, oluşumlar ve kişilerle önemli. Bu da mücadeleyi hem kişilerin hem de nesnelliklerin belirlediği bilgisini açığa çıkartıyor. Sonra bu işin bir de bugüne dair yönü var. Asıl hadise de bu. Ekoloji mücadelesi tarih yazabildiği ölçüde politik karakterine kavuşacak. Yani bugünü değiştirmek dünü idrak ve etkileme gücüyle bağlantılı. Bize anlatılan neoliberal ırkçı kapitalist dünü reddedip kendi dünümüzü tarih sahnesine çağırıyoruz” diye konuştu.

“20 BİN BELGE ÜRETTİK”

Ekoloji Kolektifi Derneğinin programında bu düşüncenin 10 yıldır olduğunu ancak bu düzeyde fikrin olgunlaşıp uluslararası bir belgelik olmasının 2016 yazına denk geldiğini aktaran Özlüer, arşiv sürecinin gelişimi ile ilgili şu bilgileri verdi; “Bilkent Üniversitesine Hasan Ali Yücel ailesi onun arşivini dijital ortama aktarması için bağışlamıştı. Bu arşivi belgeleri ile nasıl koruma altına alacaklarını öğrendik. Bize 3 yıl gönüllü danışmanlık yaptılar. Aynı şekilde bir arşiv sistemi kullanmaya başladık. Başka işlerden kazandığımız parayı bu çalışmaya aktardık. Bir bilgi belge yöneticilik mezunu çalışanımız bunları ortaya koyduğumuz sisteme göre kütüphane diline çevirdi.” Üniversitelerle aynı veri tabanını kullandıklarını dile getiren Özlüer kütüphanecilik diliyle 20 bin belge ürettiklerini ifade etti.

“VERİ ÜRETME DESTEĞİ SAĞLIYORUZ”

Dernek olarak hem ekoloji mücadelesine veri üretme desteği sağladıklarını hem de arşivleri bir kamusal alan gibi kullanmalarını ve açık arşiv politikasıyla uyumlu olarak halka açmalarını önerdiklerini dile getiren Özlüer, arşiv politikası ve işleyişine dair şu bilgileri aktardı; “Yıllık olarak arşivler belirleniyor. Bir yönetim kurulu var. Bir de danışma kurulu oluşuyor. Ekoloji Kolektifi Derneği yönetiminden özerk bir yönetimi, bütçesi ve faaliyet takvimi var ekoloji arşivi komisyonumuzun”

ARŞİVDE NELER VAR?

Arşivde fotoğraflar, yazılar, videolar, dava dosyaları vs.ler belgeler olduğunu vurgulayan Özlüer, arşivde konuya, kişilere, tarihe, taraflara ve yere göre arama yapmanın mümkün olduğunu dile getirdi. Özlüer, kişisel verilerin korunması hakkında kanun gereği kimi özel yazışmaların ise yayına açılmadığını belirtti. Tüm ekoloji ve kent mücadelesi aktörlerine de çağrı yaptıklarını belirten Özlüer, “Bu arşiv sizin. Tarihinizi sahiplenin ve gurur duyun. Örneğin yarın başka bir koleksiyon da bu platformun parçası olacak. Ahmet Okyay’ın Yatağan davası belgeleri de… Onun adına koleksiyonlaştırılacak. Böylece bu resmin parçaları tamamlanarak tarihi görme biçimleri ve olanaklarımız artacak” dedi.