Danıştay, ‘Kanal İstanbul’ projesi kapsamında Halkalı-Ispartakule arasında yapılacak demiryolu hattının ihalesini iptal etti. TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şube Başkanı Esin Köymen, karar hakkında değerlendirmelerde bulundu.

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın halkın tepkisine rağmen “İnadına yapacağız” dediği ‘Kanal İstanbul’ projesiyle ilgili yargıdan dikkat çeken bir karar geldi. Kanal İstanbul geçişi kapsamında Halkalı-Ispartakule arasında yapılacak demiryolu hattının pazarlık usulü yöntemiyle ihaleye verilmesi Danıştay tarafından verilen kararda ‘hukuka aykırı’ olduğu belirtildi.

Danıştay 13. Daire, proje kapsamında “Halkalı-Ispartakule Arası Demiryolu Hattı İnşaatı” ihalesini hukuka aykırı bularak iptal etti. Kararda, “pazarlık usulü” yöntemiyle yapılan ihalede gerekli açıklık ve rekabetin sağlanmadığı belirtilirken Kamu İhale Kanunu’nun 21/b fıkrasında aranan “ivedilik şartını”nı da taşınmadığı vurgulandı. Danıştay kararının “kesin nitelik” taşıdığına dikkat çekerek “karar düzeltme yolu”nun da kapalı olduğuna hükmetti.

Danıştay 13. Daire, Kanal İstanbul projesi kapsamında “Halkalı-Ispartakule Arası Demiryolu Hattı İnşaatı” ihalesini hukuka aykırı bularak iptal etti. “Pazarlık usulü” yöntemiyle yapılan ihalede gerekli açıklık ve rekabetin sağlanmadığı belirtilen kararda, ihalenin Kamu İhale Kanunu’nun 21/b fıkrasında aranan “ivedilik şartını” taşımadığı vurgulandı. 

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, “Halkalı-Kapıkule Yeni Demiryolu İnşaatı Kapsamında Halkalı-Ispartakule Arası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Hattı İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerinin Temini ve Yapımı” ihalesini 28 Haziran 2021 tarihinde gerçekleştirmişti. İhalede doğal afet, salgın hastalık, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden durumlarda uygulanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21/b maddesi kapsamında ilansız olarak pazarlık usulü yöntemi uygulandı. İhale konusu yapım işi, “ivedi” olarak yapılması zorunlu olan işler arasında gösterildi.

İptal kararı, kamuoyunda ‘‘Kanal İstanbul iptal mi edilecek?” yorumlarına neden oldu. TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şube Başkanı Esin Köymen ise konuyla ilgili olarak Cumhuriyet’e karar hakkında değerlendirmede bulundu.

İptal edilenin bir köprü geçiş ihalesi olduğunu, karardan projenin iptal edileceği yönünde bir yorum çıkarılamayacağını belirten Köymen, iktidarın geçen sene temelini attığı Sazlıdere Köprüsü projesini hatırlatıp kamuoyunda bu gibi çalışmalarla “projeye başlanıldı, bu işi yapıyoruz” algısı yaratılmaya çalıştığına dikkat çekti.

Köymen, ihaledeki iptal kararının Kamu İhale Yasası’nın 21/b fıkrasına göre verildiğinin altını çizerek  “Onda muafiyetler vardır: Afet zamanında yapılabilir, çok hızlı yapılması gerekir. Ya da çok özellikli yapılar olması gerekiyor ki bu muafiyeti kullansın. Burada ‘çok özellikli bir geçiş yapılacak’ diye 9 tane firmaya davet verilmiş. Bunlardan 3’lü bir konsorsiyum kazanmış. Dolayısıyla bu iptal anlamına gelmiyor” dedi.

Kararla birlikte kanunun iktidar tarafından kendi yandaş firmalarını zengin etmek için bir yöntem olarak kullanıldığının göstergesi olduğunun da yeniden ortaya çıktığını belirten Köymen, “Hukuksuzluğun bir firma tarafından açılan dava ile ortaya çıkması anlamında iyi olmuştur” diye konuştu.

ŞİRKETLER, BAKANLIK VE İKTİDAR SUÇ İŞLEDİ

CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır da daha önce 11 Şubat’ta Halkalı-Ispartakule arası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Hattı İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerin Temini ve Yapımı İhalesi’nin Gülermak-Taşyapı ve Yapı Ortaklığı’na verildiğini ancak bu ihalenin gerekli şartları taşımadığını hatırlatarak, şunları söyledi:

“Danıştay, Halkalı-Kapıkule Yeni Demiryolu İnşaatı Kapsamında Halkalı-Ispartakule arası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Hattı İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerinin Temini ve Yapımı İhalesi’ni iptal etti. Sebep ise 21/b’nin uygun görülmemesidir. Danıştay burada şartların oluşmadığına hükmetti. Bu neyi gösteriyor? Bugüne kadar beşli çeteye verilen ve 21/b ile yapılan ihalelerin yüzde 99’u usulsüz. Bunu bir yüksek mahkeme kararıyla görüyoruz. Bunları gündeme getirdiğimizde, sorduğumuzda bize cevap bile vermeyenler şimdi ne yapacaksınız? Bursa’da, Halkalı’da, Türkiye’nin birçok yerinde bizim paramızı bu 21/b’yi kullanarak beşli çeteye peşkeş çektiniz. 150 milyar dolar paradan bahsediyorum. Ne çıkıyor ortaya sonuç olarak? Biz bu şirketlerin yapmış olduğu köprülerin, otoyolların, havaalanlarının paralarını vermeyeceğiz dediğimizde bizi suçluyordunuz ama çıkan sonuç şu olmuştur: Bu şirketler, bakanlık ve iktidar suç işlemiştir. Bunun bedelini ödeyecekler. Bizim olanı çok yakın bir zamanda onlardan alacağız. Yargı kararları ortada.”