Adana, Mersin ve Hatay sivil toplum kuruluşları, Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) inşaatının durdurulması için dava açtı. Davayı açan avukatlardan İsmail Hakkı Atal, Medyascope’a yaptığı açıklamada, siyasal kararlara dayalı Akkuyu NGS’yi hukuka uygun hale getirmeye çalışan idarenin, bu çabalarıyla tüm mevzuatı karmakarışık hale getirdiğini söylüyor.

Adana, Mersin ve Hatay sivil toplum kuruluşları, geçerli bir Çevresel Etki Değerlendirme Raporu (ÇED) ve üretim lisansı olmadığı gerekçesiyle, Mersin’de inşaatı devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) projesinin durdurulması istemiyle Danıştay’da görülmek üzere Adana İdare Mahkemesi’ne başvuruda bulundu.

Türkiye ile Rusya arasında İdlib’de başlayan çatışmalı sürecin ardından Akkuyu NGS projesinin inşaatının durduğuna ilişkin bu hafta çıkan haberler, Akkuyu NGS A.Ş. yönetimi tarafından yalanlanmıştı.

Davacılar arasında, İskenderun Körfezi’ne kurulması planlanan pek çok kömüre dayalı termik santral projesine karşı çıkan Çevre ve Tüketici Koruma Derneği (Adana), Mersin Çevre Dostları Derneği, Antakya Çevre Koruma Derneği, İskenderun Çevre Koruma Derneği, Erzin Çevre ve Tarihi Varlıkları Koruma Derneği gibi Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri (DAÇE) mensubu kurumlar var. Diğer davacılar ise Tarsus Çevre Koruma Kültür ve Sanat Merkezi Derneği, Erzin Turunçgil Üreticileri Birliği, Erzin Ziraat Odası, Erzin Yeşilkent Sulama Kooperatifi, Adana Tabip Odası ve TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası.

Davacılar, Akkuyu NGS için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ÇED Olumlu Kararı’nın iptal edilmesini ve bu karar beklenmeksizin santralin çevre izinlerinin yürütmesinin durdurulmasını, yani inşaata dur denmesini istiyor.

Saat 11.00’de Adana Nöbetçi İdare Mahkemesi’ne verilen dilekçeyle davanın açılmasından önce kurumlar Adana Adliyesi önünde bir basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasında konuşan Avukat İsmail Hakkı Atal, dava gerekçelerini sıraladıktan sonra, Danıştay’da görülen iptal davasında dikkate alınmayan Akkuyu NGS çekincelerini bir kere daha kamuoyuna aktardı. İdlib krizini hatırlatan Atal, inşaatın tamamlanmasıyla birlikte Türkiye’nin Akkuyu NGS üzerinde hiçbir kontrolünün olmayacağını, bu haliyle Akkuyu NGS’nin bir milli güvenlik sorununa dönüşebileceğini belirtti.

İptal davasında dikkate alınmayan depremsellik risklerinin Mayıs 2019’da Akkuyu temelinde meydana gelen çatlaklarla ortaya çıktığını anımsatan Atal, Fransa’da iklim değişikliğine bağlı meydana gelen sıcak hava dalgalarının nükleer santrallerin çalışmasını önlediğini, Mersin’deki Akkuyu NGS projesinin de iklim değişikliği yüzünden artacak yaz deniz suyu sıcaklıkları yüzünden çalışamayacağını söyledi.

“Akkuyu NGS’yi hukuka uygun hale getirmeye çalışırken her şeyi karmakarışık ettiler“

Danıştay’da görülmek üzere dava açan kurumların avukatlarından İsmail Hakkı Atal, dava gerekçelerinin idarenin Akkuyu NGS’yi hukuka uygun hale getirmeye çalışırken yarattığı karmaşadan kaynaklandığını anlatıyor. Avukat Atal, Medyascope’a yaptığı açıklamada, Akkuyu NGS hakkında ortaya çıkan ve durdurma gerekçesi olarak Danıştay’a ilettikleri gelişmeleri şöyle özetledi:

“Akkuyu NGS’ye üretim lisansı ve ÇED Olumlu Kararı verdiklerinde 2014 itibarıyla geçerli mevzuat, önce üretim lisansı verilmesi sonrasında da ÇED Raporu hazırlanmasını öngörüyordu. Yasa değişikliklerinden sonra önlisans uygulamasına geçildi; önce önlisans verilmesi, sonra ÇED Raporu hazırlanması ve üretim lisansı alınması kural haline geldi. Akkuyu NGS’ye 2016’da önlisans vererek, projenin ileri tarihli mevzuata tabi olduğu anlaşıldı. Yasaya göre önlisans, sonradan yapılacak işlemler için hazırlık mahiyetinde olduğundan, Akkuyu NGS hakkında daha önce verilen ÇED Olumlu Kararı ve üretim lisansı hükümsüz hale gelmiştir. Şubat 2017’de Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde değişiklik yapıldı ve Akkuyu NGS projesi bu durumdan kurtarılmaya çalışıldı ama yönetmelik değişikliğinden önce Akkuyu NGS’ye önlisans zaten verilmişti. Yasaların geriye yürümemesi sebebiyle bu değişiklik de Akkuyu NGS konusunda ortaya çıkan hukuksuzluğu gidermeye yetmiyor.”