İzmir Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nın Çeşme’den, Seferihisar, Urla, Bayındır, Foça ve Menemen’e kadar İzmir’in 16 ilçesinde yer alan 35 adet jeotermal sahasını kiraya vermek için ihaleye çıkarması İzmir’in üzerine kabus gibi çöktü. 30 ilçenin 28’inden daha büyük olan ve şehrin yüzölçümünün yüzde 8’ine denk gelen bir alanı kaplayan jeotermal arama planı, yurttaşlarda büyük endişe yaratırken, durumun vahameti bazı sivil toplum kuruluşlarını da harekete geçiriyor.

İZMİR’İN JEOTERMAL KABUSU

Söz konusu faaliyet sadece İzmir’in değil, bütün Ege Bölgesi’nin geleceğini çökertebilir, tarımsal faaliyet ve üretimi tümüyle yok edebilir. Öte yandan jeotermal faaliyetlerinin bulunduğu bölgelerde kanser tetikleyici olarak görülen bir diğer etkisi ise alınan kararı İzmir için bir kabusa da dönüştürdü. İzmir’i şok eden valilik kararına karşı dava açılması gündemde ve ilk etapta odalar düzeyinde harekete geçildiği öğrenildi. Edinile bilgiye göre ZMO (Ziraat Mühendisleri Odası) genel merkez düzeyinde harekete gererek dava açmaya hazırlanıyor.

Başta TMMOB’a bağlı odalar söz konusu faaliyetin bütün Ege Bölgesi’ni bile tarımsal üretimi ve tarım arazilerini yok edecek derecede tehlikeye atacağını ileri sürüyor. Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Özden Güngör, Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Helil İnay Kınay ve Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Uğur Toprak, konuyu BirGün’e değerlendirdi.

TMMOB ZMO: YARGIYA TAŞIYACAĞIZ

Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Özden Güngör, kararın İzmir için geri dönüşümü mümkün olmayacak kayıplara yol açacağını ifade etti: “Pamuk, tütün, zeytin-zeytinyağı, üzüm ve incir üretiminde söz sahibi olan İzmir, bu ürünlerin ihracatı ile ekonomiye önemli bir katkı sağlamaktadır. Ancak bu kadar geniş bir alanda jeotermal enerji arama planı yapılırken bu tarım ürünlerinin etkilenmemesi mümkün değildir. Ayrıca, jeotermal santralları, bor ve hidrojen sülfür nedeniyle tarıma olduğu kadar insan sağlığına da ciddi zararlar vermektedir. Dolayısıyla bu tip kararlar, halkın ortak çıkarı esas alınarak ve gelecek nesillerin ihtiyaçları da gözetilerek kamusal bir anlayışla alınmalıdır. Valilik bu kararından acilen vazgeçmelidir.”

Güngör, sözlerini şöyle tamamladı: “Tarım alanlarının zarar görmesi durumunda, Ziraat Mühendisleri Odası olarak, gerekli hukuki girişimlerde bulunarak, İzmir’deki jeotermal arama planı için dava açmayı düşünmekteyiz.”

ÇMO İZMİR: SORUNU DAHA DA BÜYÜTÜR

Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Helil İnay Kınay, bölgede JES kaynaklı çevresel kirlilik olduğunu söyledi. Yeni tesislere izin verilmesinin sorunun daha da büyümesine neden olacağına dikkat çeken Kınay, şöyle dedi: “Bölgemizde Gediz, Menderes havzaları jeotermal enerji potansiyeli olarak yüksek görünmekle birlikte bu havzalar su, toprak ve tarımsal faaliyetler ile ilgili vazgeçilemez zenginlikler. Havzaların zaten bozulmakta olan çevresel kalitesinin iyileştirilmesine yönelik çalışmalar yapılması gerekirken, bölgede yürütülen çevresel riskleri yüksek faaliyetlere ilişkin yatırım ve planlama çalışmaları ile bırakın iyileşmeyi, mevcut durumunu bile koruyamaz hale gelmiş durumda. Kamu kurumları ve yasaları korumak ve doğru yönetimini sağlamakla olduğu süreçlerde, bu görevleri bölge halkı yerine getirmeye çalışıyor. Bu noktada tüm yatırımların ekolojiyi, tarımı, doğal varlıklarımızı ekonomiye kurban etmeyen bütünsel bir bakış açısıyla planlanması gerekiyor.”

GMO İZMİR : TARIM ARAZİLERİ ZARAR GÖRECEK

Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Uğur Toprak ise “Tarım arazileri JES üzerinden ranta kurban edilemeyecek kadar değerlidir” dedi ve ekledi: “Bu bölgelerde özellikle zengin yeraltı ve yerüstü su kaynakları da ciddi olarak ağır metal, bor gibi zehirlenmelere maruz kalmaktadır. Topraklarımızda ve sularımızda geriye dönüşümü olmayan kirliliğe ve verimsizliğe neden olmaktadır. Tesislerin bacalarından bırakılan sülfür gibi gazlar da ciddi bir hava kirliliğine sebep olmaktadır. İzmir’in incir, üzüm, zeytin, kestane ve pamuk başta olmak üzere tarım arazileri zarar görecektir. İthal edilmeyen ender ürünlerden birisi olan incir bölge ve ülke ekonomisi için çok önemli bir değerdir.”

İHALE PLANI NASIL?

Bahse konu olan 35 adet Jeotermal Kaynak Sahası, 5686 Sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanununa bağlı Uygulama Yönetmeliğinin 17’nci maddesi gereğince, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45 inci maddesi hükümlerine göre Açık Teklif Arttırma Usulüyle ihaleye çıkarıldığı duyuruldu.

5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanununa göre ruhsatlandırılacağını bildirdi. Jeotermal kaynakların 14 Kasım 2019 tarihinde saat 10:30-14:30 gerçekleştirilmesi planlanıyor.

• · İzmir ili Kınık ilçesi Poyracık Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4950,01 hektarlık alanda,
• · Bergama İlçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 3600 hektarlık alanda,
• · Kemalpaşa ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4907,99 hektarlık alanda,
• · Kemalpaşa ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 3481,09 hektarlık alanda,
• · Menemen ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4571,25 hektarlık alanda,
• · Dikili ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 2262,55 hektarlık alanda,
• · Tire ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4869,04 hektarlık alanda,
• · Torbalı ilçesi Arslanlar Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4936,10 hektarlık alanda,
• · Tire ilçesi Işıklar Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4634,15 hektarlık alanda,
• · Urla ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 3776,85 hektarlık alanda,
• · Bergama ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 1481,10 hektarlık alanda,
• · Bergama ilçesi Ayaşkent Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 1667,09 hektarlık alanda,
• · Bergama ilçesi Göçbeyli Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4200 hektarlık alanda,
• · Kiraz ilçesi Karaburç, Çayağzı, Sarısu Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 3011,59 hektarlık alanda,
• · Torbalı ilçesi Pamukyazı Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 3529,03 hektarlık alanda,
• · Torbalı ilçesi Subaşı Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4330,45 hektarlık alanda,
• . Ödemiş ilçesi Yeniceköy Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 1068,03 hektarlık alanda,
• · Tire ilçesi Kızılcahavlu Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 899,64 hektarlık alanda,
• · Tire ilçesi Kireli Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 2094,49 hektarlık alanda,
• · Ödemiş ilçesi Mescitli Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 1486,89 hektarlık alanda,
• · Tire ilçesi Mahmutlar Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 3203,89 hektarlık alanda,
• · Tire ilçesi Çayırlı Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 3231,59 hektarlık alanda,
• · Bayındır ilçesi Arıkbaşı Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 2666,27 hektarlık alanda,
• · Gaziemir ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 2891,66 hektarlık alanda,
• · Gaziemir ilçesi Görece Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 4710,36 hektarlık alanda,
• · Dikili ilçesi Yenice Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 446,08 hektarlık alanda,
• · Seferihisar ilçesi Yeniköy Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 1918,47 hektarlık alanda,
• · Karaburun ilçesi Eğlenhoca Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 1554,40 hektarlık alanda,
• · Urla ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 2283,97 hektarlık alanda,
• · Seferihisar ilçesi Sığacık Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 199,75 hektarlık alanda,
• · Çeşme ilçesi Şifne, Ildır Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 3276,15 hektarlık alanda,
• · Aliağa ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 1328,96 hektarlık alanda,
• · Aliağa ilçesi Jeotermal Kaynak Arama Sahasına ait 1871,61 hektarlık alanda arama haklarının ve
• · Aliağa ilçesi Güzelhisar Jeotermal Kaynak İşletme Sahasına ait 1592,07 hektarlık alan ile Çeşme ilçesi Çiftlik, Ovacık, Demirtaş Jeotermal Kaynak İşletme Sahasına ait 6486,54 hektarlık alanda işletme haklarının verilerek.