Ülkemizin dört bir yanındaki farklı yaşam ortamlarında üreyen 316 kuş türünün gerçek gözlemlerle hazırlanmış haritalarının da yer aldığı “Türkiye Üreyen Kuş Atlası” yüzlerce kuş gözlemcisinin ortak çalışması.

Ülkemizde yuvalayan 316 kuş türünün yayılış ve bolluk haritalarını da içeren kapsamlı çalışma, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) ve Avrupa Kuş Sayım Komitesi’nin desteği ile hazırlandı.

450 kuş gözlemcisinin 2000-2018 yılları arasında girdiği kayıtların kullanıldığı Türkiye Üreyen Kuş Atlası’nda, bu yıllar arasında yapılmış 7 Atlas çalışmasının verileri ve on binlerce gözlem kaydı bir araya getirildi.

TÜRKİYE ÜREYEN KUŞ ATLASI’NDAN BAZI ÇARPICI BULGULAR

– Türkiye’de düzenli bulunan 400 türün 313’ü ürüyor.

Türkiye’nin yüksek biyoçeşitlilik değerini gösteren bu sayı, farklı coğrafi bölgelerin bize sunduğu çeşitliliğin bir yansıması.

– Üç kuş türü, Türkiye’de üreyen kuş faunasına eklendi.

Bu türler; Eskişehir’de yuvalayan aladoğan, Hakkari’de yuvalayan sazak mukallidi ve Şanlıurfa Birecik’te yuvalayan ak yanaklı arapbülbülü.

– Üç önemli türün artık üremediği tespit edildi.

Geçmiş yıllarda Göksu Deltası’nda ürediği bilinen yaz ördeği, Doğu Anadolu’daki dört farklı sulak alanda üremiş olan telli turna ve Doğu Anadolu’nun yüksek göllerinde yuvalayan kadife ördeğe dair bir üreme faaliyeti tespit edilemedi.

– Avrupa çapında soyları azalan bazı türlerin ülkemizde sağlıklı popülasyonları bulunuyor.

Avrupa ülkelerinde, kısmen Avrupa Birliği’ne geçiş nedeniyle, tarım ve ormancılık uygulamalarında yaşanan değişiklikler sonucunda bazı yaygın türlerin popülasyonları ciddi oranda azaldı. Bu türler arasında bulunan üveyik, tarlakuşu, kızıl sırtlı örümcekkuşu ve kirazkuşu gibi türler ülkemizde hala bol ve yaygın bir şekilde ürüyor. Bunu, birçok  bölgemizde hala devam eden geleneksel üretim sistemlerine tarla kenarlarında yetişen yabani otların varlığına, engebeli ve kayalık arazide korunan yaşam alanlarına borçluyuz.

 – Üç yabancı tür, Türkiye’nin üreyen kuş listesine dahil oldu.

Her yıl insan eliyle başka coğrafyalardan getirilen türler bir şekilde doğal yaşama karışıyor. Bu türler arasında özellikle şehirlerde yaşayan ve artık yerleşik nüfuslar oluşturmuş üç tür bulunuyor. Yeşil papağan, İskender papağanı ve çiğdeci artık birçok alanda yerleşik topluluklar oluşturmuş durumda. Bu üç tür, kentsel alanlardan çıkıp doğal yaşam alanlarına yayılmadıkları için henüz “istilacı” türler olarak sınıflandırılamıyor.

Kuş atlası verilerinin kullanıldığı ve hizmet ettiği alanlar şu şekilde özetlenebilir:

• Kuşların yayılışları ve popülasyonlarındaki durumu ortaya koymak ve değişimleri belgelemek.

• Kuşların çevresel değişimlere (örneğin küresel iklim değişikliği) verdiği tepkileri ölçerek gelecekteki senaryoları tahmin etmek.

• Türe veya bölgeye özgü kuş araştırmaları için temel bilgiyi oluşturmak.

• Çevresel etki değerlendirmesine ve arazi kullanımı planlarına altlık oluşturmak.

• İstilacı ya da egzotik türlerin risk değerlendirmesine yardımcı olmak.

• Doğa turizmi rotalarının belirlenmesine katkı vermek.

Türkiye Üreyen Kuş Atlası Raporu’na ulaşmak için tıklayınız