Siyanürlü altın madenciliğinin doğaya bedeli: Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyüğü Kışladağ’dan geriye bu kaldıEkolojiHukukÖne ÇıkanlarRaporlarSağlık by Ekoloji Birliği - 1 Eylül 20231 Eylül 20230 Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyüğü olduğu ifade edilen Kışladağ Altın Madeni’nden geriye Uşak’ın 4’te 1’i büyüklüğünde tahrip olmuş bir alan kaldı. Para, doğa ve sağlığa galip geldi.Kışladağ, Uşak‘ta Eşme ve Ulubey ilçelerinin arasında bulunan, Eldoradogold-Tüprag şirketi ortakloığında altın çıkarılan dağın adı. 2006’dan bu yanaburada, 450 metre derinlikte ve 1000 metre çapında bir alanda 70 bin ton siyanür kullanılarak altın çıkarma işlemi yapıldı.Kışladağ‘da 2003 yılında ÇED raporu, 2004 yılında inşaat ruhsatı aldılar ve 2006 yılının ilkbaharında deneme üretimine geçildi.BÖLGE HALKI TEPKİ GÖSTERDİBölgede çalışmalar başladıktan sonra halk direnişe geçti. Çünkü altın madeninin çalışabilmesi için suya ihtiyaç vardı. Madene 13 km uzaklıktaki bir akiferden su getirilmeye çalışıldı. Yeraltı suyu ise bölgede kıttı. O su kullanılınca halk büyük tepki gösterdi. Bölge halkı bu nedenle su yolunu kendi arazilerinden geçirtmek istemediler ve hiç kimse de özel arazisini satmadı. Dağın yer aldığı bu iki ilçede yaşanan sağlık sorunları da tepkileri yükseltimişti.PARA, DOĞA VE SAĞLIĞA GALİP GELDİAncak vatanın birçok bölgesinde olduğu gibi para, doğa ve sağlığa galip geldi. Geçen 15 yılı aşkın süreçte tonlarca altın çıkarılan Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyüğü Kışladağ Altın Madeni’nden geriye Uşak’ın 4’te 1’i büyüklüğünde tahrip olmuş bir alan kaldı.Ayrıca bilgi için tıklayınız: Türkiye’deki siyanürlü altın madenleri“UŞAK’IN 4’TE 1’İ KADAR BÜYÜKLÜKTE ALAN TAHRİP EDİLDİ”TMMOB Mimarlar Odası Uşak İl Başkanı Çağlar Samancı, bundan 3 yıl önce madenin yarattığı tahribatı göstermek amacıyla uydu görüntülerini paylaştı. Haritanın 100 bin kat küçültüldüğünde bile tahribatın uydu görüntülerinde görüldüğünü ifade eden Samancı, “Bu haritalar son 4-5 yıldır güncellenmiyordu. Kabaca ben bu madenin tahribat yarattığı alanı ölçtüm ve 750 hektar gibi korkunç bir rakamla karşılaştım. 750 hektar alanda korkunç bir ağaç katliamı anlamına geliyor. Bunu şöyle ifade edebiliriz: Uşak ilinin merkezi ise 2 bin 500 hektar yani yaklaşık 4’te 1 kadar büyüklükte bir alan” diye konuştu.KAFA KARIŞTIRAN RAPOR Öte yandan eski Uşak Valisi Funda Kocabıyık döneminde hazırlanan il afet risk planında değerlendirilen Kışladağ altın madeniyle ilgili kısımlar da dikkat çekti.ŞİRKETE ÖVGÜLER YAĞDIRDIKocabıyık döneminde, AFAD İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve kentin il afet risk planı olarak bilinen İRAP’ta, Kışladağı’nda faaliyet gösteren altın madeni şirketine övgüler yağdırılması ve söz konusu bilgilerin ilgili şirketin resmi internet sitesi referans alınarak yapılması dikkat çekti. Kaynakça bölümünde, söz konusu bilgilerin ilgili şirketin kurumsal kimliğinden alınması, raporun ne kadar sağlıklı hazırlandığı sorularını akıllara getirdi? Raporun söz konusu bölümünde, yangın tehlikesinin değerlendirilmeye alınmayan tekstil fabrikalarında yoğun bir şekilde olduğuna dair kısım da dikkat çekti.RİSKLERDEN ÇOK, ŞİRKETİN DURUMU VE İSTİHDAM ANLATILDISöz konusu şirketle ilgili başlıkta, afet durum risklerinden çok, şirketin ekonomik durumu ve oluşturduğu istihdamın yer alması dikkat çekti. Raporun ilgili bölümünde, şu ifadeler yer aldı:“Kanadalı madencilik firması olan Eldorado Gold Corporation’ın Türkiye’de 100% katılımıyla oluşturulmuş olan uzantısının ismi Tüprag Metal Madencilik San. ve Tic. A.Ş.’dir. Tüprag, Türkiye’de metalik maden aramaları ve işletmeciliği yapmak için 1986 yılında kurulmuş ve bugüne kadar aldığı yüzlerce maden arama ruhsatında arama yapmıştır. Söz konusu arama çalışmaları sonucunda, Uşak-Kışladağ’da önemli altın yataklarını bulmuş olup bu yatakları işletmektedir. 2006 yılında üretime başlayan Uşak yakınlarındaki Kışladağ Altın Madeni, Avrupa’nın en büyük altın madeni yatağı olup her yıl 12,5 ton altın üretim kapasitesine sahip örnek bir altın madeni olarak faaliyetine devam etmektedir. Yaklaşık 1.500 kişilik bir istihdamın söz konusu olduğu işletmede, 650 milyon ABD dolarını aşan bir yatırım tutarıyla, ülke ekonomisine katkı sağlayan bir maden konumundadır. BEKRA listesinde üst seviye olarak sınıflandırılan işletme analize konu edilmiştir.”AFET RAPORUNDA AFET YANGIN SENARYOSU SONUCU YOKRaporda dikkat çeken bir diğer konu da, altın madeniyle ilgili yangın senaryosunun sonucunun bulunmaması. Raporun bu bölümünde sadece, “Endüstriyel Kazaların Değerlendirilmesi ve İRAP’a Girdi Sağlayacak Öneri Başlıkları Büyük endüstriyel kazalar kapsamında EFFECTS programı ile gerçekleştirilen modelleme çalışmasında, kabul gören ve yaygın olarak kullanılan algoritmalar kullanılarak Uşak ilinde gerçekleşmesi muhtemel büyük endüstriyel kazalara ilişkin fiziksel etki analizi yapılmıştır” denildi. Sadece ilgili altın madeni bu kapsamda analize tabi tutulmasına rağmen, madenle ilgili sonuç yer almazken, havuz senaryosu ışığında modelle yapıldığı belirtildi. Öte yandan BEKRA kapsamında değerlendirilmeyen tekstil firmaları için ise; “İlaveten şehirde bulunan çok sayıda tekstil sanayi kuruluşlarında da yangın tehlikesi mevcut olup, bu tesislerin yakın çevresini de etkileyebilecek yangın tehlikesi de dikkate alınmalıdır” ifadesi dikkat çekti.Yurt Gazetesi Share on Facebook Share Share on TwitterTweet Share on Pinterest Share Send email Mail Print Print