Samsun’da 2 Temmuz tarihinde SAMÇEP (Samsun Çevre Platformu) tarafından düzenlenen bir etkinlikle “Samsun Kıyı Erozyonu ve Ekolojik Sonuçları Paneli” gerçekleştirildi. TMMOB Mimarlar Odası Samsun Şubesi’nde geniş bir katılımla gerçekleşen, Dr. Alper Aktaş’ın kolaylaştırıcılığı yaptığı panelde; İnşaat Mühendisi Murat Şenel tarafından “Sürdürülebilir Kalınma ve Sahillerimiz” ve Çevre Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Özcan Çoluk tarafından da “Kıyı Kirliliği” sunumları yapıldı.

Panelde yapılan sunumlardan kısa özetler şöyle:

Murat Şenel’in özet sunumu;

“Görüldüğü üzere yapılar tesis edildikten sonra batı kesimler dolmakta doğu kesimler ise aşınmaktadır. Ancak sistemi bir bütün olarak nehirler, kirletici unsurlar ve kıyı yapıları ile birlikte analiz edecek bir bütünsel çalışma yapılamadığı için yapılan her kıyı yapısının doğuya doğru sorun yarattığı da görülmektedir.

Sistemdeki sıkıntılardan bir diğeri ise ben yaptım oldu mantığındaki kalıcı yatırımlardır. Bilimsel veriler değerlendirilmeden, model analizleri yapılmadan gerçekleştirilen ve izinleri geriden gelen yapılardır. Giriş ve çıkış ağzı ile yer seçiminin hatalı olduğunu düşündüğüm bu yapılara en güzel örnek ne yazık ki Yat Limanıdır.

Bir diğer sorun ise denize akan su yolları etrafında yapılan yapılaşma, atık yönetiminde yaşanan eksiklikler, yoğun tarım sonucu oluşan kirliliğin mahmuz yapıları ile kıyı arasında alçak su yükü oluşan ve bu nedenle deniz yüzeyi sıcaklığı yükselen ara havzalara boşalmasıdır. Bu durum mahmuz arkalarındaki kirliliğe ne yazık ki katkı sağlamaktadır.

Diğer bir sorun ise çoğunlukla kamu tarafından bilinçsiz bir şekilde kıyıdan kum alınması sonucu denizin sürükleme kuvvetinin artmasıdır. Hatalı olduğu düşünülen tesislerle alakalı araştırmalar yapılarak elde edilen sonuçlara göre belirlenen eksikliklerin giderilmesi imkanları araştırılmalı, bu gibi durumlarda yapıların işletmede olmaları sebebiyle öncelikle rehabilitasyon imkanlarına bakılmalı, mümkün değil ise kaldırılmaları durumunda model çalışmaları yapılarak olası etkileri ve bu etkilerin giderilme maliyetleri mukayese edilerek karar verilmelidir.

Sonuç olarak Albert Einstein adlı bilim adamının aşağıdaki sözlerine dikkat etmek gereklidir. “Delilik, aynı şeyi defalarca tekrarlayıp, farklı sonuç beklemektir.” Kıyı erozyonuna sebebiyet veren bir yapı varken, aynı hasarı verecek onlarca yapı yapmak ne demektir?

Hiçbir problem, onu yaratan algı seviyesi ile çözülemez. Kıyı oyulmasına sebep veren yapıları “BEN YAPTIM OLDU” diyerek yapanlar model deneyi yapılsa dahi çözüm üretemez. Dolayısıyla akıldan, bilimden ve teknolojiden uzak projeler ve çözümler üretmek yerine kurumsal liyakate uygun personel yetiştirmek, DSİ ve DLH gibi köklü kurumları koruyup güçlendirmek, yerel yönetimleri hukuken ve teknik yönden kuvvetli yapılar haline getirmek, emaneti ehil ellere teslim etmek en kalıcı çözüm olacaktır.”

ÇMO Samsun Şube Başkanı Özcan Çoluk’un özet sunumu;

“Ülkemizin toplam kıyı uzunluğunun yaklaşık 1700 km’lik kısmına sahip olan Karadeniz kıyıları ne yazık ki erozyon, kirlilik ve kıyı ekolojik sisteminin bozulması problemleri ile karşı karşıyadır.

Plansız kentleşme, verimsiz yada yapılamayan atık yönetimleri, neredeyse tüm Karadeniz de ve İlimizde de örneklerini gördüğümüz dolgu alanları, bilinçsiz tarımsal ilaç kullanımı, endüstriyel faaliyetler sonucu deniz ve kıyılara dökülen kimyasallar, ulaşım ve turizm faaliyetleri deniz ve kıyı sistemlerinin bozulmasına kıyılarda kirliliğe sebebiyet vermektedirler.

Ne yazıkki bu kirliliklerin bir çok örneği çatalçam-incesu sahil, kurupelit marina gibi yapılarda görmekteyiz. Sorunların çözümü planlı bir kent yapısından, düzenli ve verimli atık yönetiminden geçmektedir. Unutulmamalıdır ki sahiller halkındır…”