Bu belgesel, Muğla‘nın Milas ve Yatağan ilçelerinde bulunan üç termik santral ve onlara kömür sağlayan maden ocakları yüzünden yok edilen köylerin ve köylülerin hikayesidir.

Kömür ruhsat sahası içinde toplam 60 köy bulunmaktadır. İlk termik santralın kurulduğu günden bu yana 40 yıl içinde 23 köyün 8’i tamamen, 15’i kısmen yok edilmiştir. Geriye kalan 37 köy de yok edilme tehdidi altındadır.

Muğla‘nın Milas ve Yatağan ilçelerinde bulunan üç termik santral ve onlara kömür sağlayan maden ocakları yüzünden yok edilen köylerin ve köylülerin hikayesi, kısa adı YEŞİLDER olan Akdeniz Yeşilleri Derneği tarafından çekilerek gösterime sunuldu. Belgeselde ilk termik santralin kurulduğu günden bu yana 40 yıl içinde 23 köyün 8’i tamamen, 15’i kısmen yok edildi. Geriye kalan 37 köyün de yok edilme tehdidi altında olduğu anlatılıyor.

2011 yılında Muğla’da kurulan YEŞİLDER tarafından hazırlanarak ilk gösterimi yapılan “Muğla’da Kömür için Yok Edilen Köyler” belgeseli ile ‘Kömürsüz Muğla-Muğla Cennet Kalsın’ talepleri Muğla’daki kömür ve köylülerin yaşadıklarını ortaya kondu. Belgeselin Proje Danışmanlığını Mustafa Tuncaelli, yönetmenliğini ise Kerem Topuz yaptı.

KÖMÜR OCAKLARI YÜZÜNDEN YAŞANAN ‘YIKIM’

Belgeselde, Eskihisar, Yeşilbağcılar, Bağyaka, Tınaz, Karakuyu, Sekköy, Hüsamlar ve İkizköylü vatandaşlar düşüncelerini yansıtırken, Çevre Mühendisi Deniz Gümüşel, Gazeteci Olcay Akdeniz, Eğitimci-Yazar Hamdi Topçuoğlu, Doç. Dr. Sergender Sezer ve Opr. Dr. Naki Bulut gibi konunun uzmanlar da açıklamalar yaptı. Belgeselde öne çıkanlar:

• Milas’ta 1978-2020 yılları arasında yaklaşık 3 bin 400 hektar alan yok termik santral ve kömür ocakları tarafından yok edildi. 
• Yatağan ilçesinde 1979-2020 yılları arasında yaklaşık 3 bin 600 hektar alan yok edildi.
• Kömür işletme ruhsat sınırları içerisinde Yatağan-Menteşe bölgesinde 31 mahalle; Milas bölgesinde 29 mahalle olmak üzere 60 mahalle bulunuyor.
• Yaklaşık 40 yıl boyunca 8 köy tamamen, 4 köyün büyük bir bölümü ve 11 köyün bir kısmı yok edildi. Geriye kalan ve 15’i büyük zarar gören 52 mahalle yok olma tehdidi altında.

İLÇELERE GÖRE DAĞILIM ŞÖYLE

• MİLAS: İkizköy, Sekköy, Hüsamlar yok edildi.
• Dereköy, Türkevleri, Çamlıca ve Alatepe mahallelerinin büyük bölümü yok edildi.
• Karacaağaç, Bağdamları, Çakıralan, Gürceğiz, Pinar bir bölümü yok edildi.
• YATAĞAN-MENTEŞE Tınaz, Kafaca yok edildi.
• Eskihisar, Yeşilbağcılar, Bağyaka, Karakuyu-Kafaca yok edilip yeni yerlerine taşındı.
• Şahinler, Turgut, Kapubağ, Çaybükü, Salihpaşalar, Akçaova kısmen yok edildi.

KÖMÜR RUHSAT ALANLARINDAN ETKİLENEN YERLER

• Menteşe’de Çaybükü, Kafaca, Paşapınarı, Salihpaşalar, Akçaova, Dağpınar.
• Yatağan’da Yava, Hisarardı, Hacıbayramlar, Hacıveliler, Turgutlar, Gökgedik, Kırıkköy, Zeytinköy, Turgut, Yeşilbağcılar, Nebiköy, Akyol, Yeni, Yeniköy, Şahinler, Eskihisar, Köklük, Kozağaç, Bencik, Yayla, Yeşilköy, Kapubağ, Bağyaka, Bozüyük, Gökpınar, Bahçeyaka.
• Milas’ta Kayaderesi, Çamköy, Karacaağaç, İkizköy, Karacahisar, Alaçam, Kısırlar, Balcılar, Hasanlar, Çiftlik, Sekköy, Bağdamları, Pınararası, Fesleğen, Akçakaya, Gürceğiz, Bayır, Çakıralan, Dereköy, Yoğunoluk, Hüsamlar, Pinar, Kalem, Türkevleri, Çamlıca, Ören, Alatepe, Kultak.

TERMİK SANTRALLER KAPATILSIN, EKOKIRIMA VE HUKUKSUZLUĞA SON VERİLSİN

MUĞLALILAR NE İSTİYOR?  

KÖMÜRSÜZ VE TERMİK SANTRALSİZ BİR MUĞLA MÜMKÜN

Muğla, 1980’lerden itibaren üç termik santral ve bunlara yakıt sağlamak üzere açılan devasa kömür sahaları ile iklim ve doğa düşmanı politikaların ekolojik ve sosyal tahribatını en ağır yaşayan bölgelerden birisi.

“Kömürsüz ve termik santralsiz bir Muğla ve dünya mümkündür. İklimi değil sistemi değiştirelim” vurgulaması ile Muğlalıların talepleri şu şekilde sıralanıyor:

• Yatağan, Yeniköy ve Kemerköy santralleri ve bunların maden sahaları kapatılmalı;
• Türkiye Cumhuriyeti devleti, bir an önce hukuk devleti olmaya dönmelidir.
• Kamu kaynaklarının sermayeye aktarımından artık vazgeçilmelidir.
• Termik santrallere kamu bütçesinden ayrılan her türlü teşvik ve destek kapatılacak olacak santral ve maden ocaklarında çalışan emekçilere yeni istihdam alanları sağlamak için harcanmalıdır.
• Kömür dışı sektörlere geçişte, bölgenin potansiyeli ile halkın yaşam biçimi ve tercihlerinin merkeze alınacağı bir planlama yapılarak, doğayla uyum ve ekolojik sürdürülebilirlik hedeflenmelidir.

İlgili haber: Muğla’da Termik Santrallere Tepki: İklimi Değil Sistemi Değiştirelim