Turkuaz renkli kumsalı nedeniyle “Türkiye’nin Maldivleri” olarak bilinen ve  1. Derece Doğal Sit Alanı olan Salda Gölü‘nün Millet Bahçesi çalışmaları kapsamında talan edilmesine yurt genelinde tepkiler giderek yükseliyor.  12 Nisan günü koronavirüs nedeniyle Salda Gölü ziyaretçi girişine kapatılırken, Salda Gölü’nün beyaz adalar kısmında kamyonlarla oluşumu yüz yıllara dayanan kumları taşınmaya başlandığı ve iş makinelerinin çalıştığı görüntüler medyaya düşer düşmez yurt genelindeki sert tepkiler nedeniyle çalışmalar durduruldu, sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunuldu.

Ancak Salda Gölü’nün taşıdığı önem ve anlam nedeniyle tepkiler yurt genelinde giderek daha da yükseliyor.  Ekoloji Birliği, Salda Gölü’ndeki çalışmaların tamamen durdurulması ve “Millet Bahçesi Projesi’nden vaz geçilmesi” çağrısında da bulundu. Başta çevre örgütleri olmak üzere tüm STKlar tarafından da “Salda Gölü’ne Dokunma” sloganı altında Salda Gölü’ne sahip çıkma kampanyaları başlatıldı.

TMMOB‘a bağlı Mimarlar Odası Antalya Şubesi de konu ile ilgili sert tepkisini “Salda’nın mezarını kazmayın!” sözleri ile duyurdu. Mimarlar Odası Antalya Şubesi‘nin yaptığı basın açıklamasının tam metni ise şöyle:

SALDA’MIN MEZARINI KAZMA! ÇALIŞMALARI DURDUR!

İnsanlık olarak küresel salgına karşı mücadele ettiğimiz bu günlerde, doğanın ve tabiat varlıklarının önemi bir kez daha ortaya çıkmış; ortak akıldan, bilimden ve vicdandan yoksun uygulamalar, doğal koruma alanları üzerindeki en büyük tehdit olmuştur.

Ülkemizin en önemli tabiat varlıklarından biri olan ve 1989 yılından itibaren Doğal Sit, 2011 yılında da Tabiat Parkı statüsü kazanan Salda Gölü; kamuoyunun tüm itirazına rağmen, TOKİ tarafından Millet Bahçesi olarak inşaat ihalesi yapıldıktan sonra! Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca imara açılmıştır. İhale sürecine ve imar planlarına, Mimarlar Odası Antalya Şubesi olarak açtığımız davalar sürerken, Türk Halkı can derdindeyken yangından mal kaçırırcasına, alanda inşaat çalışmaları başlamıştır.

Salda Gölü, coğrafik olarak Akdeniz Bölgesi’nde Burdur ili, Yeşilova İlçesi sınırları içerisinde Burdur-Denizli karayolu üzerinde yer almaktadır. Yüzölçümü yaklaşık 44 km2’dir. 184 metreye varan derinliği ile Türkiye’nin en derin gölüdür. Salda Gölü, doğallık, görsellik ve biyolojik çeşitlilik özellikleriyle eşsiz ve etkileyici görünüme sahip bir alandır. Bu kapsamda, bölgede 61 familyaya ait 301 sucul ve karasal bitki türü ile bu türler içinde tehlike altında 20 endemik tür bulunmaktadır. Gölde dört balık (sazan, ot balığı, Salda yosunbalığı, çamur balığı), damalı su yılanı, ova kurbağası yaşar. Salda yosunbalığı Salda Gölü’ne endemiktir. Salda Gölü`nün içinde magnezyum ve sodyum elementleri bulunur. Gölde bulunan magnezyum, gölün kumsalının da beyaz olmasını sağlamaktadır. Dünyada Mars gezegeninin yüzey özelliklerini (magnezyum yüklü beyaz kayalar) taşıyan dünyadaki iki bölgeden birinin Salda Gölü olduğu bilinmektedir.

Türkiye’de iklim değişikliği ve insan kaynaklı nedenlerle göllerimizin %60’ı kurumuştur. Salda Gölü’nde yapılması planlanan 2815 m2 büyüklüğündeki tesis, göl ekosisteminin yok olması için en büyük tehlikedir. Mimarlar Odası Antalya Şubesi olarak; 23 Mart 2020 tarihinde yaptığımız basın açıklamasında; Korunan Alanlarda yapılan yönetmelik değişikliğine karşı çıkmış ve Salda Gölü ekosisteminin yönetmelik değişikliği sonucu yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtmiştik. Ne yazık ki 13 Nisan 2020 günü görülmüştür ki; ziyaretçi girişine kapatılan Salda Gölü özel çevre koruma alanına giren, ihaleyi alan inşaat firmasının iş makinaları, gölün en önemli karakteristik yapılarından biri olan ve üzerine ayak basılmasının dahi zararlı olduğu koruma altındaki beyaz kumulları kazmış ve başka yere nakletmiştir. Ayak dahi basmanın beyaz kumullara zarar vereceği bu alanda, iş makinaları ile kazı ve tesviye çalışması yapmak; SALDA GÖLÜNÜN MEZARINI KAZMAKTIR. Yaşanılan bu durum, yapılması planlanan Millet Bahçesi inşaatının çevresel etkisi hakkında da fikir vermektedir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığından yapılan, “Yüklenici firmaya makineli araçların inşaat alanına kesinlikle sokulmaması talimatı verilmesine rağmen bu konuda yükümlülüklere uygun hareket edilmemiştir. İlgili bakanlıkça, yüklenici firma hakkında kusurlu davranışları nedeniyle gerekli maddi ve diğer ceza hükümleri uygulanmıştır” şeklindeki açıklama ile, göl civarında yasalara aykırı uygulama olduğu kabul edilmiştir. Ancak Bakanlık, olayı şantiye alanı ve otopark düzenlemesinde bir ihmal gibi gösterip, gerekli ceza verilmiştir şeklinde geçiştirilmektedir.

YAPILAN BİR DOĞA KATLİAMIDIR!

Yapılan uygulama basit bir alana araç girmesi meselesi değildir. Göl çevresinde bulunan, yaklaşık 5 Dekarlık kumluk alan, iş makinaları ile kazılmış, ve bu kumlar başka alanlara taşınmıştır. Bu kumlar, Salda gölünü eşsiz yapan, güzelliğini sağlayan biyo-mineralizasyon olarak tabir edilen canlı bir oluşumdur ve oluşumu binlerce yıl almaktadır. Bu kumların doğal alanından alınarak başka bir alana taşınması, canlı oluşumunu yok edeceğinden, özelliği olan beyaz rengini de kaybedecektir. Bu nedenle Göl ve çevresi, kendisine Doğal Sit, Tabiat Parkı ve Özel Çevre Koruma Alanı niteliği kazandıran özelliklerini yitirecektir.

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) tarafından koruma altına alınan Salda Gölünde son 20 yıldır, göl seviyesinde 3-4 metreyi bulan bir çekilme olmuştur. Çekilme halen devam etmektedir. Göl kenarında 10’a yakın turistik tesis bulunmaktadır. Bu tesislerin bazılarının arıtma tesisi gölde kirliliğe neden olmaktadır. Salda Gölü; hali hazırda günübirlik turizm faaliyetleri sonucu tehdit altında iken; Millet Bahçesi yapmak amacıyla imara açılarak yok edilmeye çalışılması, doğal koruma alanlarını gelecek kuşaklarımıza miras bırakma hususunda ulusumuza yapılan en büyük ihanettir.

Bu kapsamda; Mimarlar Odası Antalya Şubesi olarak, yapılan inşaat çalışmasıyla ilgili; yasaya aykırı eyleme yönelik emir ve onay veren ve denetim görevini gereği gibi yerine getirmeyen kamu görevlileri ile yüklenici firma yetkililerinin tespiti ve haklarında soruşturma başlatılması için, 15 Nisan 2020 tarihinde Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunduğumuzu bildiririz. Salda Gölü’nde yapılması planlanan Millet Bahçesi projesi için yürütmeyi durdurma talebi ile Isparta İdare Mahkemesi’ne açmış olduğumuz davaların da takipçisiyiz.

Kamuoyunda “Türkiye’nin Maldivleri” olarak bilinen Salda Gölü başta olmak üzere doğal, tarihi, arkeolojik ve kentsel koruma alanlarının korunması noktasında örgütsel gücümüzü sonuna kadar kullanacağımızı, bu alanlarda kamu yararına aykırı her türlü uygulamanın karşısında olacağımızı, değerli basınımız aracılığı ile halkımızın bilgisine sunarız.

MİMARLAR ODASI ANTALYA ŞUBESİ
18. DÖNEM YÖNETİM KURULU

#SaldaGölü, #SaldaRantaKurbanEdilemez, #SaldayaDokunma