Türkiye’nin gölleri başta olmak üzere sulak alanları, nehir ve derelerin bir kısmı kurudu, bir kısmı da kuruma tehlikesi ile karşı karşıya. NASA’ya göre, Türkiye’yi susuz günler bekliyor. 2023’te su fakiri olabiliriz.

NASA‘nın verilerine göre Türkiye 2023’te su fakiri olacağı ve bilim insanlarının 2085 yılında dünya çapında büyük bir su sıkıntısı yaşanacağı açıklandı. Türkiye’nin gölleri başta olmak üzere sulak alanları, nehir ve derelerin bir kısmı kurudu, bir kısmı da kuruma tehlikesi ile karşı karşıya. Akşehir Gölü haritadan silindi. En büyük sıkıntı Antalya, Burdur, Isparta ve Konya illeri ile çevresindeki göller, sulak alan ve nehirler ile şelaleler kuruyor. Tuz, Burdur, Gölmarmara ve Salda Gölleri can çekişiyor. Türkiye’nin en fazla yağış alan ikinci ili konumundaki Muğla’nın artık dördüncü sıraya düştü. Uzmanlar göllerdeki kurumanın tehlikeli boyutta olduğuna dikkat çekti.

EKOLOJİK DENGE BOZULDU

Deprem Uzmanı ve gezgin Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, tüketimin bu hızla gitmesi durumunda ülke genelinde büyük bir su sıkıntısı yaşanabileceğini belirterek, “Büyük kuraklık artarak sürüyor” dedi. Ercan, “Tarımla uğraşanlar da kendi açılarından haklı ama şu anda yer altının dengesini bozmuş durumdalar. İstanbul’da bile 60 metreden çıkan su artık 500 metrenin bile altından çıkartılabiliyor. Göller yeterli beslenemiyor. Bu durum yer altı sularının yok olmasına neden oluyor” diye konuştu.

KURUMLAR SEYİRCİ GİBİ

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Doç. Dr. Nedim Özdemir, “Göllerimiz 20 yılın üzerinde kuruyor. Buna karşı kurumların ortak karar alarak harekete geçmekte geç kaldılar. Türkiye’nin en sulak şehirlerinden birisi olan Muğla’da bile tehlike çanları çalıyor. Şimdiden Türkiye’nin önemli turizm destinasyanlarından olan Bodrum ilçesine su sağlayan Mumcular Barajında bugün itibari ile su rezervi yüzde 10’nun altına düşmüştür” dedi.

Muğla Su ve Kanalizasyon İdaresi (MUSKİ) Genel Müdür Yardımcısı Ali Tekkaya, Muğla’da son 5 yılda 150 bin kişinin içme suyunu karşılayan kaynakların kullanılmaz durumda olduğunu belirtti.

HAVZALAR DOLMUYOR

Tekkaya, “Muğla, son 30 yılda yağış miktarında yaşanan azalmalar nedeniyle Rize, Giresun ve Zonguldak’tan daha az yağış aldı. Türkiye’nin 2. yağış alan ili artık Muğla değil. Yağışlar artık bir anda oluyor ve yeraltı havzalarını doldurmuyor. Ani ve sağanak şeklinde yağan yağışlar ise sel ve taşkınlara neden oluyor. Meteoroloji ilçe müdürlüklerinden alınan bilgilere göre Fethiye’de 2020 yılında Mayıs ayında14.7, Haziran 11.8, Temmuz’da 0.6 kilogram yağarken Ağustos’ta ise yağış olmadı. Aynı ilçede 2021 yılında ise Mayıs, Haziran, Ağustos ayında hiç yağış yaşanmaz iken Temmuz ayında ise metrekareye 0,1 kilogram yağış düştü. Bodrum ilçesinin 2020 yılı Temmuz ayında metrekareye 0.1, Ağustos ayında 11.2 kilogram yağış düştü. Ancak 2021 yılında ise Temmuz ve Ağustos aylarında hiç yağış olmadı” diye konuştu.

Barajların durumu hakkında da bilgi veren Tekkaya, “Bu sene Ağustos’un son haftasına göre Mumcular Barajı yüzde 10, Geyik Barajı yüzde 35, Atatürk barajı ise yüzde 87 oranında. Bodrum’u besleyen Mumcular Barajındaki su tamamen tükendi. Son 5 yılda içme suyu kuyuları yüzde 50 oranında azaldı. Muğla’da 665 aktif içme suyu kuyusunun bazılarında yüzde 50 oranında azalma var. 46 derin kuyu 2020 yılında, 88 kuyuda 2021 yılında kurudu. 2017 yılından bu yana 150 bin kişinin içme suyunu karşılayacak kaynaklar şu an kullanılamaz duruma geldi. Temmuz ayı verilerine göre net tüketilen içme-kullanma ve endüstri suyu yüzde 8.77 arttı” dedi.

KURUYAN GÖL, ŞELALE, SULAK ALANLAR

■ Afyonkarahisar: Eber ve Acıgöl kurudu, İscehisar Gölü büyük risk altında.
■ Aksaray: Eşmekaya Sazlıkları kurudu.
■ Amasya: Kocagöl,
■ Ankara: Mogan, Eymir ve Güvenç,
■ Antalya: Karadayı ve Boğazak Sazlıkları kururken, Yamansaz ve Çakal Gölleri kurumak üzere olanlar. Kocağöl -Boğazkent Kuş Cenneti kurumak üzere. Avlan, Girdev, Karagöl, Kurugöl, Küçükgöl, Müren. Akgöl, Genceli, Gölcük, İmecik, Keklicek, Kovada, Kırkpınar, Manay, Tecer, Mamak ve Söğüt gölleri. Kurşunlu ve Düden şelalelerinin suyu azaldı. Uçarsu Şelalesi kurudu.
■ Aydın: Arapapıştı Kanyonu bir kısmı kurudu. Dereağzı Şelalesi (Nazilli) kurudu.
■ Balıkesir: Manyas (Kuş)
■ Bolu: Sülüklü,
■ Burdur: Akgöl, Beylerli, Karaevli, Kestel, Kurugöl, Heybeli, Mamak, Pınarbaşı ve Yazır gölleri kurudu. Burdur, Salda, Yarışlı, Çorak, Karataş, Gölhisar ve Acı Göl hızla kuruyor.
■ Bursa: İznik, ve Uluabat (Apolyont)
■ Çankırı: Kırkpınar Gölü
■ Denizli: Işıklı Göl
■ Düzce Akçakoca: Kurugöl,
■ Hatay: Amik Gölü kurudu.
■ Isparta: Alparslan ve Kovada Gölü kurudu. Eğirdir Gölü, böyle giderse hızla suları azalacak.
■ İstanbul: Büyükçekmece ve Terkos Gölleri can çekişiyor.
■ İzmir: Karagöl suyu azalanlardan.
■ Kayseri: Yay ve Tuzla Gölü
■ Kırşehir: Seyfe Gölü
■ Konya: Tehlike sinyalleri verenler: Beyşehir ve Tuz Gölü. Kuruyan göller: Akşehir Gölü haritadan silindi. Diğerleri: Bolluk, Çavuşoğlu (Ilgın), Güvenç, Kulu, Meke, Musalar, Tersakan, Samsam, Uyuz, Suğla. Arapçayırı, Çumra Ovası, Yarma Bataklığı, Hotamış Sazlıkları, Karapınar Ovası, Ereğli Sazlıkları. Kulu ilçesinde “Flamingo cenneti” olarak bilinen Düden Göl’ü ve komşu Küçük Göl kurudu.
■ Manisa: Sarıgöl kurudu. Gölmarmara kuruyor.
■ Mersin: Aynaz ve Regma Bataklığı kurudu.
■ Sakarya: Akgöl kurudu. Sapanca risk altında. Sakarya Nehrinin kolları kurudu.

‘GÖLLER BÖLGESİ’NİN SADECE ADI KALDI YADİGAR

Prof. Ercan, “Acıgöl, Akşehir, Burdur, Eber, Gölmarmara, Meke, Salda, Suğla ve Tuz gölleri çok sıkıntılı. Artezyenlerle tarımsal amaçlı suların çekildiği için Burdur Gölü kuruyor. Hatay Havaalanı, Amik Gölü’nü kuruttu. Tuz Gölü küçüldü gitti. Göllerin çoğu kayboluyor” dedi “Akhisar Göller Bölgesi’nin sadece adının kaldığına dikkat çeken Ercan “Meke Gölü’nde su yok. Etrafta kuyu kazarak artezyenle su çıkarmaya çalışıyorlar. Göl suları yeraltı suları seviyesine inmiş durumda ve tarımsal amaçlı kullanılıyor. Millet çok sayıda kaçak kuyu deliyor” dedi.

Sözcü