Çanakkale Kazdağları’nda, Kanadalı Alamos Gold ve yerli iştiraki Doğu Biga Madencilik A.Ş.’nin yarattığı çevre tahribatının ardından, Cengiz Holding’e ait Truva Bakır İşletmesi’nin Nisan ayında faaliyete geçeceği öğrenildi. 3 köyün doğrudan etkileneceği bölgede, çevreciler ekosistemin olumsuz etkileneceğini belirterek, tepki gösterdi.

Kazdağları’nda 200 bin ağaç keserek doğa katliamı yapan Kanada firması Alamos Gold‘un yerli ortağı Doğu Biga Madencilik, 13 Ekim 2019’da dolan inşaat ruhsatının yenilenmemesinden dolayı bölgedeki çalışmalarına son vermiş, bu sayede doğa kendini yenilemeye başlamıştı. Alamos Gold, yaptığı doğa katliamı nedeniyle yükselen mücadele ve yurt genelinde olduğu kadar yurt dışına kadar gelişen tepkiler nedeniyle ruhsatını yenileyemedi. Ama iktidarın doğa talanı yapan şirketlere her zaman prim veren tavrı sonucu Kazdağları’na ikinci kötü haber geldi. 10 aydır ruhsatı olmayan şirket halen tahliye edilmezken, yaptığı doğa talanına bir de takviye güç geldi: Cengiz Holding şimdi de Kazdağları’nda!

CENGİZ HOLDİNG ŞİRKETİ LİSANS ALDI

Yıllardır bölgede arama faaliyetlerini sürdüren Truva Bakır İşletmeleri A.Ş maden işletmesi, AKP döneminde büyüyen en büyük sermaye gruplarından olan Cengiz Holding tarafından geçtiğimiz yıl Kanadalı Liberty Gold ve Teck Resorurces’dan 55 milyon dolara alındı. Muratlar ve Halilağa köylüleri yıllardır bu madene karşı mücadele ediyordu. Muratlar köylüleri şirkete ÇED toplantısı yaptırmazken, madencilerle tüm ilişkilerin kesilmesine dair birkaç maddelik ortak kararlar da almışlardı. Çan’a bağlı Halilağa köyünün ormanlarla kaplı alanında yapılmak istenen bakır-altın madenciliği için ÇED süreci başlatıldı.

ÇED HALKIN KATILIMI TOPLANTISI 15 EYLÜL’DE

Şirket, ‘Halilağa Bakır Ocağı Kapasite Artışı, Cevher Zenginleştirme Tesisi ve Atık Depolama Tesisi Projesi’ önümüzdeki Nisan ayında faaliyete geçirecek. Projenin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu yeterli bulunarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından geçtiğimiz günlerde halkın görüşüne açıldı. Bakanlığın internet sitesinde projeye ilişkin yayınlanan duyuruda, halkın katılım toplantısının 15 Eylül’de yapılacağını belirtilerek şu ifadelere yer verildi:

Şirketin Çanakkale ili Bayramiç ilçesi sınırları içerisinde Truva Bakır İşletmeleri A.Ş. tarafından yapılması planlanan 87513 Ruhsat Nolu Sahada Halilağa Bakır Ocağı Kapasite Artışı, Cevher Zenginleştirme Tesisi ve Atık Depolama Tesisi projesi ile ilgili Çevresel Etki Değerlendirme süreci başlamış ve Çevresel Etki Değerlendirmesi Başvuru Dosyası halkın görüşüne açılmıştır.Söz konusu projeye ilişkin, halkı proje hakkında bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak amacıyla ÇED Yönetmeliğinin 9. maddesi gereğince 15/09/2020 tarihinde Halkın Katılım Toplantısı düzenlenecektir.

3 KÖY YOK OLMA TEHDİDİNDE

Kirazlı Balaban tesislerinde devam etmekte olan direniş nöbetine son dönemlerde baskıların arttırılması ve direnişin adeta abluka altına alınmasının da Cengiz Holdingin Kaz Dağlarına el atmasının ardından geliştiği belirtiliyor. Buna rağmen Halilağa ÇED sürecine karşı Kirazlı benzeri bir direnişin gelişmesinin koşullarının bulunduğu vurgulanıyor. Bu nedenle Cengiz Holding’in Kirazlı benzeri bir direnişle karşılaşılmaması için Bayramiç kaymakamının jandarmalarla maden sahasına 2-3 kilometre yakınlıktaki Hacıbekirler köyüne giderek köylülere “Madene karşı gelmeyin, eylem yapmayın” diye telkininde bulunduğu ifade ediliyor.

Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, 15 Eylül’de Hacıbekirler Köyü’nde saat 11.00’de yapılacak halkın katılımı toplantısına hazırlık için Bayramiç pazarında stand açarak vatandaşlardan madene karşı imza toplandı ve broşür dağıttı. Dernek tarafından yapılan açıklamada “Tüm halkımızı üç köyü yok edecek bu projeye karşı çıkmaya çağırıyoruz” denildi.

Proje alanının Alamos Gold’un alanından 3 kat daha fazla olduğu belirtirken, 3 köyün de yok olma tehdidinde belirtiliyor. ÇED izni alanı toplam 603.53 hektar ve üç poligondan oluşmakta.

MADENE EN YAKIN KÖY 750 METRE!

Faaliyetin gerçekleştirileceği ÇED alanı; Çanakkale Bayramiç ilçesine kuş uçuşu yaklaşık 22 kilometre mesafede. Maden Hacıbekirler köyüne 0.73 kilometre, Muratlar köyüne 1.74 kilometre ve Halilağa köyüne 4.42 kilometre, Söğütgediği köyüne 3.51 kilometre, Yanıklar köyüne 3.19 kilometre Osmaniye köyüne 2,33 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Faaliyetin gerçekleştirileceği alana ulaşım; İzmir-Çanakkale yolu üzerinden mevcut köy yolları ile sağlanacak.

Madene en yakın su kaynağı Küçüklü Göleti’nin uzaklığı 6.67 kilometre. 1 ve 2 No.lu ÇED alanlarına yakın diğer iki gölet sulama amaçlı kullanılan Bayramiç Işıkeli Göleti ve Bayramiç Yeniceköy Köylüçay Göleti. 1 No.lu ÇED alanının doğusunda, 12.05 kilometre uzaklıkta master plan aşamasında Uzunalan Barajı bulunuyor. ÇED alanları civarındaki içme ve sulama suyu barajı olarak kullanılan diğer barajlar, Altınzeybek-2 ve Bayramiç Barajı var.

19 YILDA 90 MİLYON TON CEVHER ÇIKARILACAK

Şirketin ÇED başvuru dosyasına göre açık ocak üretim yöntemi ile elde edilmesi planlanıyor. Raporda; “Bakır cevheri için kapasite artışı planlanmasına karşın ‘Halilağa Altın ve Bakır Madeni İşletmesi’ projesi kapsamında 2012 yılında alınan ÇED olumlu kararı bulunan proje kapsamında yer altı ocağı üretim yöntemi ile elde edilmesi planlanan altın için bu proje kapsamında herhangi bir üretim faaliyeti gerçekleştirilmeyecektir” deniliyor.

YAKLAŞIK 20 YIL SÜRECEK

ÇED başvuru dosyasına göre ocak alanından 90 milyon ton cevher çıkartılarak, yılda 6 milyon ton kapasiteli zenginleştirme tesisine iletilerek konsatre ürün elde edilecek. Halilağa Bakır Projesi’nin 2 yıl inşaat dönemi, 15 yıl işletme dönemi ve 2 yıl kapatma dönemi olmak üzere 19 yıllık bir ömrü olacak. Cengiz Holding’e ait Truva Bakır İşletmesi’nin Nisan ayında faaliyete geçeceği öğrenildi.

CENGİZ HOLDİNG’İN YÜKSELİŞİ

AKP döneminde devletten en çok ihale alan şirket olan Cengiz Holding, servetine servet kattı. 2010 yılında Forbes Dergisi’nin En Zengin 100 Türk Listesi’ne Cengiz Holding’ten sadece Ahmet Cengiz 350 milyon dolarlık servetiyle 99’uncu sıradan girdi. Ancak 2020 yılının en zengin 100 Türk listesinde Cengiz Holding’ten 4 kişi bulunuyor.  Ayrıca Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesindeki Merkezi Uzlaşma Komisyonu, Cengiz İnşaat’ın 2005-2009 yıllarına ait 424.4 milyon TL’lik vergi cezasını affetti. Bu vergi affı daha sonra dönemin Maliye Bakanı Naci Ağbal tarafından da 2016’da kabul edildi. Bu tutarın da bugünkü kurdan değeri 2 milyarın üzerinde.