Cengiz Holding’in Kazdağları’nda açmak istediği Halilağa altın ve bakır madeni için tüm itirazlara, süren dava süreçlerine rağmen ağaç kıyımı başlatıldı. Toplamda 1 milyon ağacın maden için kesilmesi planlanıyor. Şantiye alanında nöbete başlayan Çanakkaleliler destek bekliyor.

Cengiz Holding, Kazdağları’nın eteklerinde yer alan Bayramiç’teki Halilağa Bakır Madeni projesi kapsamında, birkaç gün önce iş makineleri ve kesim ekipleri ile ormana girdi. Jandarma tarafından orman yollarının kapatılarak güvenlik önlemi alındığı ileri sürülen alanda çok sayıda ağaç kesimi yapılıyor.

Kesimler hem madene yakın köylerde hem de çevre örgütlerinde tepkiye neden oldu. Proje alanı, Bayramiç’te Hacıbekirler, Halilağa ve Muratlar köylerinin arasında bulunuyor. Kazdağları’nın eteklerinde yer alan bölgede, tarım alanları, ormanlık alanlar ve meralar proje alanı içinde kalıyor. Bölgedeki su kaynağı, bir koldan Çan ilçesi ve köylerine akan Kocabaş Çayı ile diğer koldan Ezine ve Çanakkale merkezde tarım üretimi yapılan Kumkale Ovası’na kadar inen Karamenderes Nehri’ni besliyor. Kazdağları’ndan gelen su kaynakları, bölgenin tarımsal üretimi açısından son derece önemli. Toplam üç ilçede 60’e yakın köyün sulama ve kullanma suyunun karşılandığı su kaynakları, Hacıbekirler 1-2 göletlerinde biriktirilerek kullanılacak, ayrıca Kocabaş Çayı’ndan çekilecek su da bu projede kullanılacak.

600 dönümlük bir alan üzerinde yapılması planlanan Halilağa Bakır ve Altın Madeni Projesi, daha sonra  genişletilerek 6 bin dönümlük bir sahaya yayılmıştı. Proje alanı, Halilağa, Hacıbekirler ve Muratlar köylerini doğrudan etkileyecek. Altın ve bakır ayrıştırma sürecinde siyanür gibi zehirli kimyasalların kullanılacak olması nedeniyle Yanıklar köyü başta olmak üzere toplamda on köy, bu projeden olumsuz etkilenme riski taşıyor.

Çanakkaleliler nöbete başladı

Kesimleri durdurmak isteyen köy halkı ve çevre savunucuları ağaç katliamının başlatıldığı 31 Ekim 2024 günü jandarma müdahalesi ve engellemesiyle karşılaşmıştı. Tepkiler ve eylemler bugün de devam ediyor.

Çanakkale halkı, Kazdağları Ekoloji Platformu, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Çanakkale Emek Barış ve Demokrasi güçleri Kazdağları’ndaki Hacıbekirler köyü yakınındaki şantiye alanında eylemini sürdürüyor.  Bugün başlangıcı verilen eylemler kesim işlemleri durdurulana dek devam edecek. Sosyal medyadan destek çağrıları da sürüyor.

Cengiz Holding’in Halilağa Bakır Madeni Proje alanında bir süre önce ağaçlar işaretlenmiş ve numaralandırılmıştı. Kesim ihalesinin yapılıp yapılmadığı yönündeki tüm sorular ve girişimler sonuçsuz kalırken, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan “Burada bir ihale sürecinin işletilmediğini anlıyoruz. Yorumlarımız şöyle; baraj ve gölet inşaatı yapan şirketler, doğrudan kendi sorumlu oldukları alanda ağaç kesimi yapabilirler. Bu kesim de göletle ilgili. Bilindiği gibi projede Hacıbekirler 1 ve 2 isimli iki tane gölet inşaatı var. Bu kapsamda verilmiş bir izin doğrultusuna kesim yapılıyor olacağını düşünüyoruz. Gölet bahane edilerek şirketin doğrudan alana girmesi gibi bir durum var” dedi.

“Bölgeye Girişlere İzin Verilmiyor”

“Şu anda projeye yakın köylerde de kesim için insan toplandığını öğrendik” diyen Doğan, kesim ekiplerinin, orman idaresinin ihalesiyle değil, Cengiz Holding’in ekipleri olabileceğini ifade ederek, “Kesimin başladığına ilişkin duyum alır almaz bölgeye arkadaşlarımız ulaştı. Şu anda yollarda çokça jandarma olduğu görülüyor. Ormana girişlerdeki yollar kolluk tarafından kapanmış, bölgeye girişlere izin verilmiyor. Bir hafta 10 gün önce girebildiğimiz yerlere, artık girilmiyor gibi bir durum var. Ağaç kesiminin durdurulması için elimizden gelen mücadeleyi yapacağız” dedi.

Doğan, tüm hukuki ve demokratik hakların kullanılması gerektiğini ve kesimlerin durdurularak Cengiz Holding’in ÇED sürecinin iptal edilmesi gerektiğini dile getirdi. Doğan, “Burada, bu kesimler engellenmez ve Cengiz Holding’in projesi durdurulmazsa, çok büyük bir orman ekosistemi yok olacak. Çok büyük bir ÇED alanı var şirketin, dolayısıyla büyük bir orman ekosistemi, içindeki tüm canlılarla beraber yok olacak” ifadelerini kullandı.

Kazdağları’nda Maden İşgali Artıyor

Doğan ayrıca, “Proje alanı içerisinde, köylülere ait tarım alanları, meralar var. Orman ekosistemi, tarım alanları yok olacak. Madenin ihtiyacı olan su, bölge insanın kullandığı sudur. Aynı zamanda Kocabaş Çayı’ndan da madene su getirilmesi hedefleniyor. İki göletin suyu yetmeyecek, zaten bölgede su çok az. Bir de madenin kullanacağı su ile bölge, ciddi bir susuzluk ve kuraklık tehdidi ile karşı karşıya kalacak. Bölgedeki su kaynaklarına el konulmak isteniyor. Çok büyük bir alanda tarım alanları yok edilecek, kullanılacak su ile birlikte proje dışında kalan tarım alanları da su sorunu yaşayacak. Hava, su, toprak kirlenecek. Büyük bir atık barajı inşa edilecek. Atık barajının var oluşu bile büyük bir tehdit bölge için. Bunu maden felaketlerinden de biliyoruz” dedi.

TEMA Vakfı, 2020 yılında Kazdağları yöresine ilişkin hazırladığı madencilik raporu hazırlamıştı. Raporda, Kazdağları ekosistemi içindeki Biga Yarımadası ve Kuzey Ege’yi kapsayan çok büyük bir alanda ruhsatlandırma yapıldığı ortaya koyulmuştu. 1 milyon 697 bin 62 hektarlık alan olarak tanımlanan Kazdağları yöresi için Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nden (MAPEG) elde edilen verilere göre 1 milyon 294 bin 335 hektarı ruhsatlandırıldığı belirtilmiş, aktif ruhsatların %57’sinin işletme, %43’ü arama ruhsatı statüsünde olduğu ifade edilmiş.