İstanbul’un yeşil alanlarına darbe vuracak, şehirde göç yoğunluğu oluşturacak projenin imar planlarına yargı ‘dur’ dedi. 3 etap halinde hazırlanan ana imar planları da mahkeme tarafından iptal edildi, İBB hukuk savaşını şimdilik kazandı

2011 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “çılgın proje” olarak açıkladığı İstanbul’un el değmemiş tarım ve orman arazilerine yapılması planlanan Kanal İstanbul’un çevresine kurulacak Yenişehir için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığı etap etap imar planları hazırlamıştı. 7 etaptan oluşan planların ilk 3 etabı yapılaşacak alanlardan, geri kalan etapları ile arkeolojik sit alanları ve göl alanlarından oluşuyordu. Verimli arazileri konut imarına açan 2021’de onaylanan imar planlarına karşı İBB, hukuki mücadele başlatmıştı.

Sözcü’den Özlem Güvenli’nin haberine göre, Kanal İstanbul projesine karşı hukuk savaşı başlatan İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) açtığı davalar sonucu, kentin son kalan ormanlarına ve verimli tarım arazilerine kurulacak Yenişehir’in, 3 etap halinde hazırlanan ana imar planları da mahkeme tarafından iptal edildi. Mahkeme, Yenişehir içinde planlanan özel proje alanlarına daha yüksek yapılaşma hakkı verilmesini eşitlik ilkesine aykırı buldu.

3 AYRI İPTAL KARARI

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, geçtiğimiz günlerde İBB olarak açtıkları dava sonucunda İstanbul 11. İdare Mahkemesi’nin  “Kanal İstanbul Yenişehir Rezerv Yapı Alanı 1. Etap Projesine” ilişkin  imar planlarının İstanbul 11. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildiğini duyurmuştu. Aynı mahkeme, 29 Aralık 2023 tarihli kararıyla 2’inci etabın imar planlarını, 30 Ocak 2024 tarihli kararıyla da 3’üncü etabın imar planlarını şehircilik ilke ve esaslarına, planlama tekniklerine ve hukuk uygun olmadığı için istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile iptal etti. Böylece kanalın çevresine kurulması planlanan Yenişehir’in konut inşaatları yapılacak bütün etaplarının planları iptal edilmiş oldu.

İBB, Kanal İstanbul’un Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından onaylanan imar planlarına karşı açtığı davayı kazandı.  Mahkeme, imar planlarının şehircilik ilkelerine ve hukuka uygun olmadığını belirtti. Böylece Yenişehir’in konut inşaatları yapılacak bütün etaplarının planları iptal edilmiş oldu.

MEZARLIKLAR AĞAÇLANDIRMA ALANI OLARAK GÖSTERİLMİŞ

İstanbul 11. İdare Mahkemesi’nin aldığı üç iptal kararında da aynı tespitleri yaptı. Kararlarda, nüfusun nasıl tespit edildiğinin bilinmediği, bu durumun nüfus denetimi yönünden belirsizlik yarattığı belirtildi. Mezarlık alanlarının ağaçlandırılacak alan olarak gösterilmesinin mevzuata uygun olmadığı vurgulandı. Plan notlarının niçin kaldırıldığı veya değiştirildiğinin gerekçelerinin tam olarak ortaya konulamadığı ifade edilerek planların yeterli teknik ve nesnel açıklayıcılıktan uzak olduğunun altı çizildi. İBB’nin Kanal İstanbul için verilen “ÇED olumlu” kararı karşı açtığı dava da Danıştay’da görülüyor.

BÜTÜN İMAR PLANLARI İPTAL

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çılgın projesi Kanal İstanbul’un etrafında kurulması planlanan Yenişehir için  verimli tarım ve orman arazilerini imara açan planlar; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 25 Mart 2021 tarihinde onaylanarak  3 etap halinde itirazlar için askıya çıkarılmıştı.

Askı sürecinde yapılan itirazlar doğrultusunda planlarda bazı değişiklikler yapılarak 2021 yılının temmuz ayıda tekrar 3 etap halinde askıya çıkarılmıştı. İBB, mart ayında askıya çıkan ana planlara da itirazlar sonucu temmuz ayında değiştirilen son planlara da dava açmıştı.

Mahkemeden önce itirazlar sonucu oluşan son planların iptal kararı geldi.  İstanbul 11. İdare Mahkemesi, 3 etabın imar değişikliği planlarını şehircilik ilkelerine ve hukuka uygun olmadığı için 3 ayrı karar ile iptal etmişti.

“ÖZEL PROJE ALANINA YÜKSEK YAPILAŞMA EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRI”

Aynı mahkeme, İBB’nin açtığı davalar sonucu ana planları da oybirliği ile iptal etti. İstanbul 11. İdare Mahkemesi, 29 Aralık 2023 tarihinde aldığı 3 ayrı iptal kararında benzer tespitler yaptı.

Kararlarda 500 bin kişilik ek nüfusun etaplara göre dağılımına dair herhangi bir değerlendirme bulunmadığı, etapların payına düşen nüfus büyüklüğünün bilinemediği kaydedildi.

Kentsel alan kullanımları olan “Gelişme Konut Alanları, Konut-Ticaret Alanları ve Ticaret Alanları”nın yapılaşma koşullarının özel proje alanlarında farklılaştığına dikkat çekilerek, su yolu ile ilişkilendirilmesi gereken özel proje alanlarının hangi kriterlere göre belirlendiğinin imar planları raporunda yer almadığı belirtildi.

Kararda “Bu alanlarda diğer kentsel kullanım alanları ile karşılaştırıldığında daha yüksek yapılaşma koşullarının belirlenmesinin planlamanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu” tespiti yapıldı.

Özel proje alanında bakanlığın imar hakkı transferi yapmaya yetkili olduğu, ancak imar hakkı transferinin nasıl yapılacağının belirsiz olmasının planlama esaslarına aykırı olduğu vurgulandı.

“KIRSAL ALANLAR İÇİN PLAN YETERSİZ”

Kırsal alanlarda kültürel değerlerin korunmasına yönelik ekolojik değerlerin ve flora ile faunanın değerlendirilmesinde ve nüfus projeksiyonlarının etaplara göre ele alınmasında plan analitik raporunun ve plan kararlarının yetersiz kaldığının altı çizildi. Planlara askı sürecinde İBB’nin yaptığı itirazın reddine ilişkin işlemde şehircilik ilke ve esaslarına, planlama tekniklerine ve hukuka uyarlık bulunmadığı kanaatine varıldı.