Türkiye’de sel felaketleri mayıs ayında artışa geçerek haziran ayında zirve noktasına ulaşıyor. Son yıllarda tüm zamanların rekorunu kıran sel sayısının artmaya devam edeceği öngörülürken, Boğaziçi Üniversitesi İklim Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, “Bugünden başlayarak ağustos ayına kadar aynı şeyleri yaşayacağız. İklim değişikliği dediğimiz şey bu. Gittikçe bir kriz ortamına gireceğiz” dedi.

Türkiye’de sel felaketleri mayıs ayında artışa geçerek haziran ayında zirve noktasına ulaşıyor. Son yıllarda tüm zamanların rekorunu kıran sel sayısının artmaya devam edeceği öngörülürken, iklim bilimciler “gittikçe bir kriz ortamına girileceği ve kentlerin alt yapılarının güçlendirilmesi gerektiği” uyarılarında bulunuyor.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün Türkiye genelinde meteorolojik afet verilerine göre, en fazla afet Haziran ayında görüldü. Son verileri değerlendiren Boğaziçi Üniversitesi İklim Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, ağustos ayına kadar beklenmedik yağışların olacağını belirterek, şunları söyledi:

“Bu yoğun yağışların olması için havada biraz toz olması gerekiyor. Normalde yağışlı olan bir ortamda havadaki toz yere iniyor. Yazın gerek orman yangınlarından gerek, gerek anız yakmaktan doğan toz havada çok fazla toz olmasına neden oluyor. Bundan dolayı da yağışlar çok şiddetleniyor bu dönemlerde.”

“Yani bugünden başlayarak ağustos sonuna kadar aynı şeyleri yaşayacağız. İklim değişikliği dediğimiz şey bu. Gittikçe bir kriz ortamına gireceğiz. Bu kriz ortamında da daha fazla yağış göreceğiz. Bu gayet doğal. Beklediğimiz şey bu zaten. Çünkü uzun süren kuraklıkların ardından, sağanak yağışlar diyoruz. Her zaman her noktada yağışlar fazlalaştı.

Ankara’da sadece geçtiğimiz haftalardaki sel değil. Haritadan baktığımda her gün bir sağanak yağış o noktalarda bir yere geliyor. Bu yazı böyle geçireceğiz. Ağustosun ortasında başlar, temmuzda başlar. Genel olarak baktığımızda her an bu yağışları bekliyoruz. Çünkü havadaki toz miktarı fazla. Havadaki nemin artması bu yağmurların ana sebebini oluşturuyor.”

“DOĞA ARTIK HATALARIMIZI AFFETMİYOR” 

Sele karşı altyapıların güçlendirilmesi gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Levent Kurnaz, şöyle konuştu:

“Türkiye’de partiden bağımsız olarak söylüyorum, hangi belediye olursa olsun kaldırım yapmayı ve çiçek dikmeyi tercih ediyor; çünkü bunlar görülüyor. Dolayısıyla yapılması gerekmesine rağmen çoğu belediye bu ciddi altyapı yatırımlarını nispeten daha sona bırakıyor.

Bir basit örnek vereyim. Şanlıurfa’da kaç can kaybettik o battı çıktının içinde? Başka belediye yetkilileri ile konuştum, ‘Yine de battı çıktı yapacak mısınız?’ diye sordum. ‘Yapmak zorundayız, başka yolumuz’ yok diyorlar. Bu hangi partinin belediyesi olduğundan bağımsız olarak yaptığımız bir hata ve bu hatalardan vazgeçmek zorundayız.

Doğa artık bizim yaptığımız hataları affetmiyor. O yüzden bizim yanlış altyapı yatırımlarından uzak durmamız gerekiyor şehirlerde.”

ÖLÜMCÜL SELLERİN YÜZDE 40’I YAZ AYLARINDA OLUYOR”

Almanya’da Karlsruhe Teknoloji Enstitüsü’nde Meteoroloji ve İklim Araştırmaları alanında çalışan Dr. Gamze Koç ise ölümcül sellerin yaz aylarında olduğunu belirterek, “Ölümcül olan sellerin yüzde 40’ı yaz aylarında, yüzde 24’ü ilkbahar aylarında oluyor. Bu verileri Meteoroloji Genel Müdürlüğü verileri ile de karşılaştırdığımız zaman sellerin en çok haziran ayında olduğu görülüyor. Benim çalışmalarım Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün istasyon verilerine dayanıyor” diye konuştu.

ARTIK MEVSİMLERİN SÜRELERİ KISALIYOR”

Dr. Gamze Koç, mevsimlerin tanımının değiştiğini belirterek, şunları söyledi:

“Türkiye hala 4 mevsimi yaşıyor ama mevsimlerin tanımı değişiyor. Mevsimlerin tanımları değişti. Normalde bizim okullarda öğrendiğimiz yazlar sıcak ve kurak kışlar soğuk ve yağışlı geçer tanımı var. Hala bunu söyleyebiliriz fakat artık dört mevsimin tanımı değişiyor. Bununla ilgili yapılan bilimsel çalışmalar var. Artık mevsimlerin süreleri kısalıyor. Mevsimleri ayırıyoruz dört mevsime. Belki artık bunlar değişecek.

Daha uzun ya da daha kısa bir ilkbahar bunların süresi değişiyor. Artık mevsimleri matematiksel ve eşit olarak bölmek yerine, bunların süreleri kısalıyor. Özellikle İç Anadolu’da Ege’de Akdeniz’de daha kısa sonbahar yaşanıyor ya da Karadeniz’de daha kısa bir ilkbahar yaşanıyor. Bunlar iklim değişikliğine bağlı olarak mevsimlerin ortalama yağış ve sıcaklık değerleri değişiyor sadece. Hala dört mevsim diyebiliriz ama özellikleri değişiyor.

60 sene önce ortalama sıcaklık 20 dereceyse, 25 derece oluyor. Daha sıcak bir ilkbahar olabiliyor, daha sıcak bir yaz olabiliyor. Daha kısa oluyor ya da ortalama yağışı artıyor ya da azalıyor. Biz yine dört mevsim diyebiliyoruz ama bunların niteliksel özellikleri değişiyor.” (DHA)