Yaşam savunucuları ve ekolojistler, Mezopotamya Ekoloji Hareketi öncülüğünde Silvan Barajı yapımı nedeniyle uzun süredir tahrip edilen Diyarbakır’daki Goderne Vadisi’ne girişleri güvenlik gerekçesiyle engellendi.

Yaşam savunucuları ve ekolojistler, Mezopotamya Ekoloji Hareketi (MEH) öncülüğünde Silvan Barajı yapımı nedeniyle uzun süredir tahrip edilen Diyarbakır’daki Goderne Vadisi’ne gitmek istedi. Güvenlik gerekçesiyle bölgeye alınmayan grup burada açıklama yaptı ve “Nehirlerimizi, vadilerimizi ve tüm yaşam alanlarımızı savunmaya devam edeceğiz! Hep birlikte bu yıkıma dur diyeceğiz! Dicle özgür aksın, Goderne Hasankeyf olmasın!” dedi.

Diyarbakır’ın Lice, Kulp ve Hazro ilçeleri üçgeninde yer alan Goderne Vadisi’nde yapımına devam edilen Silvan Barajı inşaatı için ağaç kesimleri ve ekolojik tahribat sürüyor. Yaşam savunucuları ve ekolojistler, Mezopotamya Ekoloji Hareketi çağrısıyla Silvan Barajı’nın yapımına karşı Goderne Vadisi’ne gitmek istedi. Aralarında Ekoloji Derneği, Polen Ekoloji, Mardin Ekoloji Derneği, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Ekoloji Komisyonu Eş Sözcüsü Melis Tantan, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Amed Emek ve Demokrasi Platformu üyeleri ile çok sayıda yurttaşın olduğu kitlenin vadiye girişi engellendi.

Güvenlik gerekçesiyle tahribatın yaşandığı bölgeye alınmayan grup, bir süre burada oturma eylemi yaptı. “Sermaye elini Goderne’den çek”, “Doğamıza, kültürümüze ve tarihimize sahip çıkıyoruz”, “Gelîyê Goderne yıkılmasın”, “Godernê tê tunekirin bêdeng nemîne” (Godernê yok ediliyor sessiz kalma), “Doğana, kültürüne sahip çık, Godernê’ye ses ver” yazılı pankart ve afişler açıldı.

Daha sonra konuşan Amed Emek ve Demokrasi Platformu’ndan Serhat Kılıç,  yaşamın ve uzun yıllara dayanan tarihin barajla beraber yok edileceğini söyledi. Kılıç, “Biz biliyoruz ki burada yanı başımızda akan bu nehir binlerce yıldır tüm insanlığın, börtü böceğin tüm canlıların yurdu ve yaşam alanıdır. Bugün yapılmak istenen barajla tüm yaşam alanı sular atlında bırakılmak isteniyor. Burada sadece bir yaşam değil aynı zamanda çok derin bir tarih de yanı başımızda yapılacak barajla beraber tarih de yok edilmek isteniyor” dedi.

“EKOKIRIM SUÇU İŞLENİYOR”

Kitle adına ortak basın açıklamasını ise Mezopotamya Ekoloji Hareketi üyesi Gökhan Saran okudu. Saran, vadinin taşıdığı ekolojik ve tarihi zenginliğe dikkat çekti ve büyük bir ekokırım suçu işlendiğini dile getirdi.

Tahribatların yanı sıra yöre halkının göç etme riskinden de söz eden Saran, “Dağlarımız, yaylalarımız petrol ve maden arama şirketleri tarafından delik deşik edilirken vadilerimiz ise HES’ler ve barajlarla sulara gömülmektedir. Dere ve nehirlerin barajlara hapsedilmesi ile en temel yaşamsal varlık olan su gasp edilirken özel savaş yöntemi olarak yürütülen siyasi, kültürel ve fiziki soykırımın devamı olarak doğamız da yaşanmaz hale getirilmektedir. Toplamda 16 güvenlik barajı ile Dicle ve Fırat havzası, suları, havası, toprakları, canlı ve cansız tüm varlıkların sulara gömülmesi, toplumsal yapının dağılması ve neticede yaşamın tasfiye edilmesi planlanmıştır. Tıpkı Ilısu barajında Hasankeyf sular altında kalırken şahit olduğumuz gibi şimdi de Silvan Barajı ile birlikte halk yerinden, bununla birlikte kültüründen, dilinden, tarihinden ve toplumsallığından koparılmaya çalışılmaktadır” sözlerini kullandı.

“DİCLE ÖZGÜR AKSIN, GODERNE HASANKEYF OLMASIN!”

Saran, iktidarın ve çalışma ile ilgisi olan kurum ve şirketlerin tarihteki karanlık yerini alacaklarını söyledi. Saran, “Bu toplumun doğa ile uyumlu barışık ve dayanışmacı karakteri ile yaşama iradesi sergileyen tüm yurttaşlar olarak bizler; doğamızı, tarihimizi, kültürümüzü savunmaya devam edeceğiz. Nehirlerimizi, vadilerimizi ve tüm yaşam alanlarımızı savunmaya devam edeceğiz! Hep birlikte bu yıkıma dur diyeceğiz! Dicle özgür aksın, Godernê Hasankeyf olmasın!” dedi.

NELER OLMUŞTU?

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında 2009 yılında planlanmış olan Silvan Barajı’nın yapımına 2010 yılında başlanmıştı. Diyarbakır‘ın Kulp, Silvan, Lice ve Hazro sınırları içinde yapımı devam eden ve büyük çoğunluğu bitmiş olan Silvan Barajı sebebiyle vadide yüzlerce ağaç kesildi, tarihi yapılar dinamitli patlama sonucu zarar gördü. Barajın tamamlanması ile beraber vadi yakınlarında bulunan Silvan ve Hazro ilçelerinde bulunan 50’ye yakın köyün sular altında kalacağı belirtiliyor. Süryani, Ermeni ve Kürtlere ait tarihi alanlar ile doğa harikaları sular altında kalacak. Birçok balık ve kuş türü de süren tahribatlardan doğrudan etkileniyor. Yüzlerce insanın göç etmesine sebep olacak baraj, henüz faaliyete geçmeden hem bölgedeki canlılara hem de tarihi yapılara zarar veriyor. Yine sular altında kalacak doğa harikalarının biri de Diyarbakır’daki Geliyê Godernê Şelalesi.

Yaşam alanları yok edilecek

Dicle Nehri ve kolları üzerine yapılan baraj ve HES projeleriyle başta 12 bin yıllık tarihe sahip Hasankeyf olmak üzere birçok tarihi alan sular altında bırakıldı, binlerce kişi ise yerlerinden edildi. Su tutması beklenen Silvan Barajı ise binlerce yıllık tarihe sahip Geliyê Godernê ve geçtiğimiz ay bir kısmı dinamitleme nedeniyle çöken tarihi Taşköprü’yü suları altında bırakacak. Godernê’nin su altında kalması başta endemik bir tür olan ve nesli yok olmakta olduğu belirlenen semenderler olmak üzere kaplumbağa, tilki, domuz gibi birçok canlı ile binlerce kuş türünün yaşam alanı yok edilecek.

50 köy suya gömülecek

Vadiye bağlı Hevika ile Kanika’da ve Kelê’de tarihi kaya mezarlar ve anıt mezarlar ile Mervaniler döneminden kalma Taşköprü yerle bir edilecek. Neolitik dönemden günümüze kalan mağaralar insanlık tarihine ışık tutarken, baraj, insanlığın hafıza ve tarihini sularla boğacak. Proje kapsamında şu ana kadar 10 köy su altında kalırken yaklaşık 50 köyün de su altında kalması bekleniyor. Su altında kalacak köylerde yaşayan binlerce insan bu nedenle bağ ve tarlalarını bırakarak göç etmek zorunda kalacak.

Kaynak: İklim Haber