Dünya Meteoroloji Örgütü, 2021 yılında sera gazı yoğunluğu, deniz seviyesi yükselmesi, okyanus ısınması ve okyanus asitlenmesi göstergelerinin rekor kırdığını açıkladı. Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreteri Petteri Taals, “İklimimiz gözümüzün önünde değişiyor” diye konuştu.

Dünya Meteoroloji Örgütü (DMÖ), 18 Mayıs’ta yayınladığı raporunda insan faaliyetlerinin karada, okyanusta ve atmosferde gezegen ölçeğinde değişikliklere neden olduğunun açık işareti olarak 2021 yılında iklim değişikliğinin 4 temel göstergesinde rekor kırıldığını duyurdu. 2021’deki ortalama küresel sıcaklığın sanayi öncesi seviyenin yaklaşık 1.11 °C üzerinde olduğunu belirten DMÖ, 18 Mayıs’ta yayınladığı raporun bu yıl içinde Mısır‘da gerçekleşecek COP27 olarak bilinen BM İklim Değişikliği Müzakereleri için “resmi belge” olarak kullanılacağını ifade etti.

Raporda, dünyada bu 4 iklim değişikliği göstergesinin geçen yıl, sanayi dönemi öncesi 1850-1900 yıllarından bu yana en yüksek seviyelere çıktığı belirtildi. Son 7 yılın, sanayi dönemi öncesinden bu yana en sıcak 7 yıl olduğu yinelenen raporda, geçen yılki yüksek küresel sıcaklıkta La Nina iklim olayının etkili olduğu kaydedildi.

Reuters’ta yer alan habere göre, rapor, insanlığın sera gazı emisyonlarını büyük ölçüde azaltması gerektiği konusunda uyaran son BM iklim değerlendirmesini takip ediyor. Raporda, okyanusun son 20 yılda belirgin şekilde daha hızlı ısındığı, 2021’de yeni bir zirveye ulaştığı ve daha da ısınmasının beklendiği belirtildi. Bu değişikliğin tersine dönmesinin ise muhtemelen yüzyıllar veya bin yıl alacağı açıklandı.

OKYANUS ISINMASININ BİN YILLIK ZAMAN ÖLÇEĞİNDE GERİ DÖNÜŞÜ YOK

Sera gazı konsantrasyonlarının oluşmasındaki en büyük etken olan karbon dioksit ölçümlerinin yer aldığı raporda, Hawaii’de Nisan 2021 aylık ortalama karbondioksitin atmosferde milyonda 419,05 parçaya (ppm) ulaştığı ifade edildi. Okyanusun üstten 2000 metre derinliğe kadar 2021’de ısınmaya devam ettiği ve gelecekte de ısınmaya devam etmesi beklendiği belirtilerek bu değişimin bin yıl içinde tersine çevrilemeyeceği vurgulandı. Raporda “Tüm veri setleri, okyanus ısınma oranlarının son yirmi yılda özellikle güçlü bir artış gösterdiği konusunda hemfikirdir. Sıcaklık her zamankinden daha derin seviyelere nüfuz ediyor” denildi.

AÇIK OKYANUS pH’I EN DÜŞÜK SEVİYEDE

Okyanusların atmosferdeki karbon dioksitin yüzde 23’ünü yıllık olarak emdiği, karbon dioksitin deniz suyu ile reaksiyona girmesi sonucu okyanus asitlenmesinin meydana geldiği ifade edildi. Okyanusun pH değerinin düşmesi sonucu atmosferdeki karbon dioksitin emilim kapasitesinin de azaldığı vurgulandı. Açık okyanus yüzeyi pH’ının, şu anda en az 26.000 yıldır benzeri görülmemiş şekilde en düşük seviye olduğu belirtildi.

1950’DEN BU YANA BUZULLAR 33.5 METRE İNCELDİ

Küresel ortalama deniz seviyesi, 2013-2021 döneminde yılda ortalama 4,5 mm’lik bir artışın ardından 2021’de yeni bir rekor seviyeye ulaştı. Bu, 1993 ile 2002 arasındaki oranın iki katından fazla ve küresel ısınmaya bağlı olarak büyük buz tabakalarından ayrılan buz kütlesi kaybından kaynaklanmaktadır. Ortalama olarak, dünyanın referans alınan buzulları 1950’den bu yana 33,5 metre inceldi, bu incelmenin yüzde 76’sı 1980’den itibaren gerçekleşti.

54.4 °C SICAKLIK ÖLÇÜLDÜ

Olağanüstü sıcak hava dalgaları, Batı Kuzey Amerika ve Akdeniz’de rekor kırdı. Sıcaklık, ABD’nin California eyaletinin Death Valley bölgesinde 9 Temmuz’da 54.4 °C’ye ulaştı. Kuraklık, Afrika Boynuzu, Kanada, batı Amerika Birleşik Devletleri, İran, Afganistan, Pakistan ve Türkiye dahil olmak üzere dünyanın birçok bölgesini etkiledi.

“İKLİMİMİZ GÖZÜMÜZÜN ÖNÜNDE DEĞİŞİYOR”

Raporda ifadelerine yer verilen DMÖ Genel Sekreteri Petteri Taals, ilerleyen yıllarda küresel ısı seviyesinin son 7 yılın da üstüne çıkabileceği uyarısında bulunarak, “İklimimiz gözümüzün önünde değişiyor. İnsan kaynaklı sera gazı salınımlarının yol açtığı sıcaklık, gezegenimizi nesiller boyu ısındıracak” ifadesini kullandı.

Taals, gereksiz karbon salınımı durdurulmadıkça deniz seviyesi yüksekliği, okyanus sıcaklığı ve asitlenmesinin yüzyıllarca süreceğini vurguladı.

Örgütün yıl başında yayımladığı raporda, 2021’de kaydedilen ortalama küresel sıcaklığın, sanayi dönemi öncesi 1850-1900 yıllarındaki ortalama sıcaklıktan 1,11 santigrat derece daha fazla olduğu saptanmıştı.

Geçen yıl yayımlanan “Sera Gazı Bülteni”nde de sera gazı türlerinden karbondioksitin yoğunluğunun 2020’de milyonda 413,2 parçacığa ulaştığı ve bu oranın hem 2011’den bu yana en yüksek yıllık artış olarak kayda geçtiği hem de sanayi devri öncesinden yüzde 149 daha fazla olduğu belirtilmişti. (DHA)

Dünya Haberleri