Ege Bölgesi’ndeki temaslarıyla incelemelerine başlayan CHP Jeotermal Enerji Araştırma Komisyonu, 20 Ocak’ta Manisa’daki incelemelerini tamamladı. JES mağduru olan Alaşehir ilçesindeki incelemelerden sonra Salihli’de incelemelerle ilgili değerlendirme paneli düzenlendi.

CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı tarafından oluşturulan ‘Jeotermal Enerji Araştırma Komisyonu’, Aydın’dan sonra Manisa’da Jeotermal Enerji Santrallerinin (JES) yoğun olduğu bölgelerde incelemelerde bulundu. Doğa Hakları ve Çevreden Sorumlu CHP Genel Başkanı Yardımcısı ve Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç başkanlığında oluşturulan heyet, JEs mağduru Alaşehir ilçesindeki incelemelerden sonra Salihli’de jeotermal enerji santralleri (JES) ile ilgili olarak vatandaşlarla bir araya geldi. Komisyona Manisa’da, CHP Grup Başkanvekili ve Manisa Milletvekili Özgür Özel eşlik etti. 

Salihli’deki ziyarette CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Manisa Milletvekili Özgür Özel yanı sıra milletvekilleri Mürsel Alban, Süleyman Bülbül, Hüseyin Yıldız, Mahir Polat, Ahmet Vehbi Bakıroğlu, Bekir Başevirgen, İl Başkanı Semih Balaban ve Salihli İlçe Başkanı Hasan Hüseyin Namver ile birlikte Çapaklı ve Yılmaz mahallelerinde vatandaşlarla CHP ilçe Lokalinde bir araya geldi. Burada yapılan incelemelerle ilgili sonuç sunum paneli gerçekleştirildi. Panelde Ziraat Mühendisleri Odası, Ziraat Odası, Çiftçi-Sen, TURÇEP (Turgutlu Çevre Platformu), Turgutlu Çevre Derneği gibi meslek odaları, sendika ve ekoloji örgütleri temsilcileri ile CHP Turgutlu Belediye Başkanı Çetin Akın, Turgutlu Kent Konseyi Başkanı Fehmi Gülen, CHP Turgutlu İlçe Başkanı Hüseyin Oğuz ve Salihli, Ahmetli ile Manisa’nın diğer ilçe başkanları da hazır bulundular.

BEREKETLİ TARLALARA JES EKİLMİŞ, ZEHİR BİÇİLİYOR

CHP Salihli İlçe Örgütü’ndeki panelin açılış konuşmasını yapan CHP Genel Başkan Yardımcısı ve komisyonun başkanı Ali Öztunç, Aydın’da yaptıkları incelemelere Manisa‘da da devam ettiklerini belirtirken,  JES’lere ilişkin çalışmalar yürüttüklerini ve bölge halkının görüşlerini aldıklarını ifade ederek, “Çiftçilerle, üreticilerle bugün JES’lere ilişkin bir çalışma gerçekleştirdik. Gördüğümüz şu; Aydın’da da Manisa’da da tarlalara buğday, arpa yerine JES ekilmiş. Üzümüyle meşhur olan Manisa’da bağ dikileceğine JES dikilmiş, zehir biçiliyor” dedi.

Öztunç, Aydın’da incir, Manisa’da üzümün JES’ler yüzünden olumsuz etkilendiğini ve mahvolduğunu vurgulayarak şöyle konuştu: “Çok sayıda JES’e izin verilmiş. AKP hükümeti döneminde bunlar, neredeyse mantar gibi çıkmışlar. Her taraf solucan benzeri borularla donatılmış. İnsanların yaşam hakkını, havasını, suyunu elinden alıyorlar. Bugüne kadar yapmışlar, bundan sonra daha fazla JES’e hükümetin izin vermesini istemiyoruz. Bölge halkı da istemiyor. Bugüne kadar yapılanların da denetlenmesini istiyorlar. Çünkü pek çoğu eski teknoloji ve aynı zamanda özellikle geceleri bacaları açıyorlar. Doğaya zehir saçıyorlar ve yine özellikle geceleri, yerin altına gönderilmesi gereken suyu çaylara, derelere, nehirlere salıveriyorlar.” 

DÜNYA STANDARTLARINA UYGUN YAPILMAMIŞ

Öztunç, JES’lerin dünya standartlarına uygun bir şekilde yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Dünya standartların yapılmamış. Bundan sonra daha fazlasına izin verilmesine gerek yok. Bundan sonra açılacak her yeni santral, mevcut santrallerin kapasitesini de düşürecektir” dedi. 

JES’lerin ürettiği enerjinin Türkiye’deki enerji ihtiyacına katkısının yüzde 1.7 olduğuna dikkat çeken Ali Öztunç, “Yüzde 1.7 için değmez. Yaptınız mı, yapıldı. Bundan sonra yenileri yapılmasın, var olanlar denetlensin” çağrısı yaptı. 

GEDİZ OVASI’NI YOK ETMENİN VEBALİ ÇOK AĞIR OLUR

Panel sırasında söz alan Manisa Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı İbrahim Demran, konuşmasında Gediz Ovası ve Manisa‘nın dünyanın en bereketli ovalarının başında geldiğini belirtirken, bölgenin tarımsal değeri ve önemine ilişkin bilgiler verdi. İklimsel özelliği ve toprağının bereketi nedeniyle Gediz ovasında 4 mevsim boyunca tarım yapılabildiğini, üzüm diyarı olarak bilinen Manisa’nın tarımda Türkiye’nin gözbebeği ve üzüm ihracatında da dünya birincisi olduğunu aktaran Demran, “Bugün tarım düşmanı etkisi aşikar olan jeotermal santraller uğruna böyle bir ovanın yok olmasının vebali çok büyük olur” dedi.

Ziraat Mühendisi Demran, konuşmasında Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından İzmir ve Manisa Valiliklerine 14 Ağustos 2017 tarihinde gönderdiği yazıda (*), Gediz Havzası yeraltı sularında yapılan çalışmalarda jeotermal faaliyetlerin yoğun olarak gerçekleştirildiği alanlarda arsenik başta olmak üzere metal ve yarı metal oranlarının içme/kullanma sularında limitlerin çok üstünde olduğu, yeraltı sularındaki arsenik oranının normalin 4 katı fazla olduğunun belirtilerek, bu yazıyla jeotermal ve madencilik faaliyetlerine artık izin verilmesinin istendiğini, ancak buna rağmen bu yazı ve içeriğinin kamuoyundan gizlenerek, ovada mantar gibi biten jeotermal santrallarine izin ve ruhsat verilmeye devam edildiğini vurgulayarak, yeraltı sularındaki ciddi kirliliğe dikkat çekti. Konuşmasında iklim krizi nedeniyle yaşanmakta olan su sıkıntısı ve bölgedeki kuraklık tehdidinin ciddiyetini de vurgulayan Demran, tarımda ürün deseninin acilen planlaması ve bir önce kapalı sistem damla sulamaya geçilmesi gerektiğini belirtti.

TARIM, ÇİFTÇİLİK VE HAYVANCILIK İLE BİRLİKTE KÖYLÜ DE YOK OLUŞA SÜRÜKLENDİ

Çiftçi-Sen Genel Sekreteri Adnan Çobanoğlu ise, jeotermal santrallerin sera gazı etkisi nedeniyle küresel ısınma ve iklim krizinin de tetikleyicisi olacak potansiyel tehdit olması dolayısıyla, bundan sonraki satrallere izin verilmemesi yanı sıra mevcut kurulu santrallerin de kapatılması gerektiğini belirtti. Çobanoğlu, “İklim krizi ile mücadele edilecekse JESlerin doğaya verdiği zarar bilimsel verilerle ortaya konulmalı. Türkiye gerçeğinde JES’lerdeki uygulamalar hukuka ve bilime aykırı yöntemlerle uygulanmaktadır ve tamamen denetimsiz durumdadır” dedi.

Konuşmasında Büyükşehir Yasası ile köylerin mahalle statüsüne dönüştürülmesine de değinen Çiftçi-Sen Genel Sekreteri Çobanoğlu, “Böylece tarım alanları imara açılarak sanayi tesislerinin baskısı altına sokulmuştur. Çıkartılan mera yönetmeliğiyle tarım arazileri, yaylalarımız, otlaklarımız sermaye kuruluşlarının enerji ve madencilik projeleri için feda edilirken, çiftçilik ve hayvancılıkla birlikte binlerce yıllık bir kültür de yok oluşa sürüklenmiştir. Köylerimizi tüm hakları ile birlikte geri istiyoruz” şeklinde konuştu.

ELİMİZDEKİ BELGELER JESLERİN NASIL BİR TEHDİT OLDUĞUNUN İTİRAFI ÖZELLİĞİNDE

Kendisi de bir jeoloji mühendisi olan Salihli İlçe Başkanı Hasan Hüseyin Namver de, jeotermal enerji santrallerinin neden olduğu tahribatın, doğrudan verdiği zararın bilimsel olarak araştırma çalışmalarının ve Alaşehir’deki JES tahribatları ile ilgili yapılan incelemelerin de yakından takipçisi olduğunu anlattı. Özellikle Alaşehir’de yaşanan jeotermal patlamalarda ilgili yapılan denetim ve incelemelerle ilgili tüm rapor ve tutanakların JESlerin nasıl bir tehdit olduğunu resmi makamlar tarafından da itiraf edilircesine ortaya koyan özellikte bir belge anlamı taşıdığını vurgulayan Namver, bu belgeleri hem tutanak ve rapor, hem de video kayıtları ile birlikte CHP JES Komisyonu’na vereceğini söyledi. Namver konuşmasında, “Alaşehir’de bugün sizin de gördüğünüz gibi çifçisinden sanayicisine kadar herkes ağlıyor, “biz Alaşehir’i kaybettik, siz Salihli’yi kaybetmeyin” diye bize yalvarıyor. Ama bu kaybetmenin ardında nasıl bir kandırmaca olduğunu da sonradan anlamışlar. Çünkü Alaşehir’e jeotermal santralleri “burada seracılığı geliştireceğiz” diye halkı kandırarak sokmuşlar” dedi.

SONUÇ BİLDİRGESİ KAMUOYU İLE PAYLAŞILACAK

Paneldeki sunumların tamamlanmasının ardından Çiftçi-Sen, ZMO Başkanı ve Salihli İlçe Başkanı’nın kendilerine verdiği belgeleri de teslim alan CHP JES İnceleme ve Araştırma Konisyonu heyeti, daha sonra Komisyon Başkanı ve Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztürk ile birlikte programları gereği Denizli’deki araştırma ve incelemelerini sürdürmek üzere Salihli’den Denizli’ye hareket etti.

CHP Jeotermal Enerji Araştırma Komisyonu’nun 4 günlük programı sonrasındaki araştırma raporunu ve inceleme sonucundaki sonuç bildirgesini daha sonra kamuoyu ile de paylaşacağı,” jeotermal tehdit” konusunda parlamentoda da ayrıca bir çalışma başlatılacağı kaydedildi.

(*) Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından İzmir ve Manisa Valiliklerine 14 Ağustos 2017 tarihinde gönderilen ama kamuoyundan saklanan, yeraltı sularındaki aşırı zehirlenme nedeniyle jeotermal santrallere izin verilmemesinin istendiği resmi yazı