Balıkesir Sındırgı’da 6,1 büyüklüğündeki deprem, siyanürlü altın madeninin bulunduğu fay hattının riskini yeniden gündeme taşıdı. Bilim insanları, bölgede 7.2 büyüklüğünde deprem uyarısı yapıyor.

Balıkesir‘in Sındırgı ilçesinde dün gece (27 Ekim 2025) 22:48’de meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki deprem İstanbul, İzmir, Yalova, Tekirdağ, Çanakkale, Manisa, Bursa ve bölgedeki birçok ilde hissedildi. Yerin 10-12 kilometre derinliğinde gerçekleşen deprem bölgede bulunan altın madenlerinin yol açtığı riskleri tekrar gündeme getirdi. 

7.2 büyüklüğünde deprem riski var

Balıkesir’de geçtiğimiz 10 Ağustos 2025 tarihinde yine 6.1 büyüklüğündeki depremden sonra meydana gelen bu ikinci deprem yörede yaşayan yurttaşların kaygılarını arttırdı. Deprem bilimciler bölgedeki Balıkesir Fayı Gökçeyazı segmentinde 7.2 büyüklüğünde bir deprem riski olduğuna dair uyarılarda bulunuyorlar. Zenit Madencilik’in Sındırgı’daki Kızıltepe Altın ve Gümüş Madeni, Sındırgı ilçe merkezinin kuzeydoğusunda, Yolcupınarı, Yusufçam ve Çoturtepe Mahalleleri civarında bulunmakta. Maden işletmesinin genel koordinatları ile 27 Ekim gecesi meydana gelen depremin merkez üssü koordinatları coğrafi harita üzerinde hesaplandığında, depremin merkez üssünün Kızıltepe Altın Madeni’ne olan uzaklığının tahminen 10 ila 20 kilometre arasında olduğu ortaya çıkıyor. Aktif bir fay zonu olan Düvertepe fay zonunda gerçekleşen depremin kaynağı maden çok yakın bir konumda olduğu için uzmanlar tarafından teknik olarak çok kritik olarak kabul ediliyor.

Fay hattı üzerinde siyanürlü altın madeni

Doğrudan Fay Hattı Üzerinde/Yakınında bulunan Kızıltepe Altın Madeni’nin Türkiye’deki siyanürle çalışan ve fay hatları üzerinde ya da çok yakınında bulunan madenlerden birisi. Maden, Düvertepe fay zonu üzerinde ve Gelenbe ile Simav faylarına da birkaç kilometre mesafede bulunmakta. Maden bu özelliği ile geçtiğimiz yıllarda atık dağı göçen İliç’teki altın madenine benzetiliyor. Kızıltepe de ve İliç de olası bir depremde zehirli atık barajlarında çökme ve büyük çevre felaketi yaratma riski olduğu dile getiriliyor.

Fay hattı üzerindeki maden üretim kapasitesini 84 kat arttırdı

İngiliz-Türk sermayeli Zenit Madencilik tarafından işletilen Kızıltepe Altın Madenine Düvertepe fay zonu üzerinde olduğuna dair bilim insanlarının uyarılarına rağmen kapasite arttırarak faaliyetine devam ediyor. Şirketin Bigadiç’teki maden ocağında yıllık 30 bin ton olan tüvenan (işlenmemiş) malzeme üretiminin 2 milyon 500 bin tona çıkarılması ile ilgili ÇED süreci geçtiğimiz günlerde başlatıldı. Bu, üretimin yaklaşık 83-84 kat artırılması anlamına gelmektedir. Buradan çıkarılacak cevher yaklaşık 60 km uzaklıktaki şirketin Sındırgı’da bulunan Kızılçukur Altın madenine taşınarak burada siyanürle ayrıştırılacak. Bigadiç’deki madenin yaratacağı çevresel sorunlar bir yana bu cevherin taşınacağı 60 km’lik yol boyunca trafik yükünün artması ve nihayetinde Sındırgı Kızıltepe’deki tesiste siyanür liçi yöntemiyle daha fazla cevherin işlenmesi ve atık miktarının artması da çevresel risklerin katlanması anlamına geliyor.

Bölgede ayrıca Eti Maden İşletmeleri’nin rödovans ile ihaleye çıkardığı diğer potansiyel altın madeni sahaları da dahil olmak üzere farklı ruhsat alanları bulunmakta.

Deprem Raporu: Balıkesir’de yıkıcı deprem üretecek 20 fay hattı var

Dokuz Eylül Üniversitesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Hasan Sözbilir ve Dr. Öğr. Üyesi Özkan Cevdet Özdağ tarafından hazırlanan Nisan 2025 tarihli “Balıkesir İli, Karesi Merkez İlçesi’nden geçen Balıkesir Fayı (Gökçeyazı Segmenti)’nin Yüzey Faylanması Tehlikesi/Fay Sakınım Bandı Açısından Değerlendirilmesi” başlıklı raporda, Balıkesir il sınırları içinde kalan ve kırıldığında yüzey faylanmasıyla sonuçlanacak olan yıkıcı depremler üretebilecek 20 adet fay segmenti bulunduğu belirtiliyor. Raporda Edremit fayı, Havran-Balıkesir Fayı ve Yenice-Gönen Fay zonu boyunca yoğun bir yapılaşma ve dolayısıyla nüfus yoğunluğuna dikkat çekerken; “yerleşim yerlerinden geçen fay diri fay zonları boyunca yüzey faylanması tehlikesi kuşağı ve fay sakınım bandı çizilmesi zorunlu önerilmektedir” deniliyor.

Türkiye’nin tektonik olarak aktif bölgeleri içerisinde bulunan Sındırgı ve İvrindi de metalik madenler (örneğin altın, kurşun, çinko) ve endüstriyel hammaddeler (örneğin mermer, kaolen) maden işletmeleri bulunmakta.

Sındırgı ve İvrindi’deki Metalik Maden İşletmeleri

Her iki ilçede de yoğun olarak altın ve gümüş madenciliği faaliyetleri bulunmaktadır.

• İvrindi: Sarıalan mevkii ve Madra Dağı civarında altın ve bakır madenciliği projeleri ve işletmeleri (örn. TÜMAD, CVK Madencilik) yer almaktadır.
• Sındırgı: Kızıltepe mevkii (Yolcupınarı, Yusufçam ve Çoturtepe Mahalleleri arasında) civarında altın ve gümüş madenciliği işletmesi (Zenit Madencilik).

Doğan: CVK şirketi fay hattının geçtiği köye siyanürlü atık havuzu yaptı

Dün gece yaşanan depremle ilgili görüşlerini aldığımız bölgedeki madenlere karşı mücadele yürüten çevre örgütlerinden Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıklarını Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, Gökçeyazı fay hattının geçtiği Gökçeyazı köyünün hemen üstünde CVK şirketinin siyanürlü, sülfirik asiztli, kostikli altın madeni için bir atık barajı yapıldığını belirtti. Bu madenlerle ilgili ÇED sürecinde depremselliğe dikkat çektiklerini ancak bunların görmezden gelindiğini dile getiren Doğan, “2. ÇED davasında yine depremsellik iddialarımızı gündeme getirmiştik ve bu davayı kazandık. Ancak şirket 2009 / 7 sayılı genelge doğrusunda yeniden ÇED süreci başlatıldı. Şu anda bu proje ile ilgili 5 Kasım’da Ankara’da İDK toplantısı yapılacak. Biz de orada olacağız” dedi.

Madendeki patlatmalar köydeki evleri çatlattı

Sarıalan köyüne 120 metre mesafede açık ocak olduğunu ve madendeki patlamalar nedeniyle köyde evlerin çatladığını aktaran Doğan, “Köylerin bu kadar yakınında madencilik yapılırsa sonucu bu olur. Yine deprem riski olan bölgelerde bu tür zehirli kimyasalların depolandığı atık havuzları olursa bir felakete davetiye çıkarılır” dedi. Doğan, ÇED alanı içerisinde, üstelik sağlık koruma bandında konutların bulunduğu gerekçesi ile dava açtıklarını, davanın halen devam ettiğini kaydederek, bölgedeki Çamköy’ün altında da maden galerileri olduğunu dile getirdi.

Evrensel