Sivil toplum örgütleri insan hakları, kadın, LGBTİ+ ve mülteci hakları alanında faaliyet gösteren derneklerin “tek imza ile kapatılma riskiyle karşılaşacağı” uyarısı yaptı..

TBMM’degörüşülmeye başlanan Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun Teklifi’ne karşı, Türkiye’deki 520 sivil toplum kuruluşu ortak bir bildiri yayınladı.

Aralarında Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Uluslararası Af Örgütü, KaosGL gibi hak örgütlerinin yanı sıra çok sayıda hemşeri derneği ve spor kulüplerinin de bulunduğu imzacılar, söz konusu kanun teklifindeki dernekler, vakıflar ve yardım toplama ile ilgili maddelerin geri çekilmesini talep etti.

Bildiriye imza atan STK’lar, teklifin aynen yasalaşması durumunda başta insan hakları, kadın, LGBTİ+ ve mülteci hakları alanındaki dernekler olmak çok sayıda dernek ve vakıfın “tek imza ile kapatılma riskiyle karşılacağı” uyarısını yaptı.

Bildiride konuyla ilgili itiraz davalarının yıllarca sürecek olması sebebiyle pratikte bunun bir tür “hızlı kapatma” prosedürü yaratacağı uyarısında bulundu.

Teklifte ne var?

AKP’nin hazırladığı kanun teklifi, temelde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun kitle imha silahlarının yayılmasının ve finansmanının engellenmesine ilişkin yaptırım kararlarının uygulanmasını içeriyor. Ayrıca gerektiğinde cumhurbaşkanınına ilgili kişilerin mal varlarını dondurulması yetkisini veriyor.

Ancak kanun teklifinin içine konulan ve vakıfların, derneklerin para toplama usullerinde ve denetimlerinde öngörülen yeni düzenlemeler hem STK’lar hem hukukçular, hem de muhalefet partilerinin tepkisini çekiyor.

Söz konusu kanun teklifinin yasalaşması halinde, terör suçları, uyuşturucu suçları ve mal varlığı aklama suçlarında haklarında soruşturma başlatılan kişiler ve görev yaptığı kurullar içişleri bakanı tarafından görevden alınabilecek. Söz konusu derneklerin yönetimlerine kayyum atanabilecek. Bu da yeterli görülmezse içişleri bakanı bir derneği geçici olarak faaliyetten alıkoyabilecek.

TBMM Adalet Komisyonu’nda önceki gün kabul edilen kanun teklifine üç siyasi parti muhalefet şerhi koymuştu. Teklifin ilgili maddelerini, CHP “anayasaya aykırı”, HDP “baskıcı rejimin bir göstergesi”, İYİ Parti ise “samimiyetsiz” bulduğunu açıklamıştı.

HRW: Teklif geri çekilmeli

Uluslararası sivil toplum kuruşu İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) de Türkiye’ye yasayı geri çekme çağrısı yaptı. HRW’nin açıklamasında mecliste görüşülen yasa teklifinin “keyfi olarak sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerini kısıtlayabileceği” belirtildi.