Karaburun Kent Konseyi, Karaburun Yarımadası’nın tek doğal gölü olan İris Gölü’nün kurtarılması, nesli tükenmekte olan bazı kuşların ve biyoçeşitliliğin korunması için daha fazla korunması ve Sulak Alan Tescili’nin mutlaka yapılmasını talep etti.

Karaburun Kent Konseyi, Karaburun Yarımadası’nın tek doğal gölü olan İris Gölü’nün kurtarılması ve korunması için birlikte hareket ettiği tüm destekçileriyle dayanışma içinde çalışmaya devam ediyor. Karaburun Kent Konseyi, önceki gün yaptığı açıklamada, İris Gölü’nün kurtarılması ve biyoçeşitliliğin korunması için daha fazla korunması ve Sulak Alan Tescili’nin mutlaka yapılmasını talep etti. Hazırladıkları konuyla ilgili raporları da kamuoyuyla paylaşan Karaburun Kent Konseyi tarafından yapılan açıklama şöyle:

İRİS GÖLÜ VE ÇEVRESİ İÇİN DAHA FAZLA KORUMA TALEP EDİYORUZ!

İris’te kuşlar için üreme zamanı! Tehdit altında türlerden olan olan Pasbaş Patka (NT), Balaban (NT), Çayır İncir Kuşu (NT) gibi, göle bağımlı yaşayan Sakarmeke, Saz Kamışçını, Saz Delicesi, Kızılbaşlı Örümcek Kuşu gibi pek çok kuş türü için İris Gölü ve çevresi bu dönemde bir sığınak ve yuva olmuş durumda.

Kış ve bahar boyunca arazide araştırma ve gözlem çalışmalarımızı yürüttük. Masa başında raporlarımızı güncelledik. Gölün koruma altına alınması için koruma statülerine dair kurum görüşlerimizi hazırladık ve ilgili bütün kurumlarla paylaştık. Göl ve çevresinin ivedilikle koruma altına alınması için kurumlarla görüşmelere devam ediyoruz.

Bilindiği üzere İris Gölü ve çevresi özel mülk olması sebebiyle devlet nezdinde “göl” olarak kayıtlı bulunmuyordu. Göl çeşitli sebeplerle, gölün ortasından başlayan kepçelerle açılmış kanallarla boşaltılmaya çalışılmış ve gelen ihbar üzerine Kent Konseyi mücadeleye başlamış, bu mücadele sonuç vermiş, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü koordinasyonunda İris Gölü komisyonu kurulması kararı alınmış ve gölün boşaltılması için açılan kanalların kapatılmasına karar verilmişti. Bunun üzerine Belediyemiz ekiplerince boşaltma kanalları kapatılmış ve İris Gölü yeniden su tutmaya başlamıştı. Ancak kent olarak derin bir nefes alacakken, “rant kültürü” bu kez de İris Gölü’nün yakasına yapışmış, gölün tampon bölgesi olarak kabul edilen bölgede maki ve kızılçam alanları tahrip edilerek Güneş Enerji Santrali kurulmuştu.

İRİS GÖLÜ VE ÇEVRESİ İÇİN SULAK ALAN TESCİLİ MUTLAKA YAPILMALI

İris Gölü ve çevresinin daha fazla tahrip edilmesine izin vermeyeceğiz! İris Gölü artık Sulak Alan Yönetmeliği’ne göre koruma altında. Ancak Yetmez! Sulak Alan Tescili Mutlaka yapılmalı!

İris Gölü’nde bundan sonra artık kesinlikle av yapılamayacak ve av yasak bölge. Ancak yetmez! Göl ve gölün tampon bölgesi mutlaka koruma statüleriyle koruma altına alınmalı ve yetkili kurumlar tarafından alan hakkında düzenli araştırmalar ve gözlemler yapılmalı. Göle açılan kanalların kapatılmasıyla göl yeniden su tutmaya başladı. Yetmez! İris Gölü’nün uzmanlar tarafından düzenli olarak izlenmesi, değerlendirilmesi ve gölün yeniden doğal formuna kavuşması için gerekli görülen restorasyon çalışmaları yapılmalı.

Gölün koruma altına alınması için yürütülen izleme ve gözlem çalışmaları tüm kış ve bahar ayları boyunca sürdü. Karaburun Kent Konseyi bu dönemde neler yaptı?

• İlk olarak Ekim 2020’de İris Gölü’nün, jeolojisi, hidrojeolojisi, göl ve çevresinin biyolojik çeşitliliği, özellikle kuşlar için önemi, İris Gölü’nün sahip olması gereken sulak alan tescili, mutlak koruma bölgesi vb. koruma statüleri, detaylı ve teknik olarak bir rapora dönüştürüldü ve ilgili kurumlarla paylaşıldı.
• Hazırladığımız raporumuzu da yanımıza alarak 13.10.2020’de Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Sayın, Ömer Albayrak’ı ziyaret ettik ve raporumuzu kendisine teslim ederek konunun önemini ve duyduğumuz hassasiyet ve endişeleri dile getirdik.
• 24.11.2020’de İris Gölü Komisyonu üyeleri İris Gölü’ne bir ziyaret gerçekleştirdiler. Kent Konseyi yetkilileri komisyon üyelerine ziyaretleri süresince rehberlik etti. Bu ziyaret sonrası tutulan tutanak İris Gölü için bir milat oldu ve İris Gölü’nün bir göl (!) olduğu tespit edildi. Ayrıca gölün kıyı çizgisinin, kıyı kenar çizgisinin tespit edilmesi gerektiği, gölün sulak alan vasfının tespiti için çalışma yürütülmesi gerektiği tutanak altına alındı.
• İris Gölü’nde araştırma çalışmaları yapılması ile ilgili kurumlarla yaptığımız iletişimler sonucunda 26 Şubat 2021, 3 Mart 2021, 26 Mart 2021 tarihlerinde üç ayrı kuş gözlemi, yaban hayatı ve flora araştırmaları uzmanlar tarafından gerçekleştirildi. Tüm bu çalışmalara Kent Konseyi yetkilileri rehberlik etti. Bu çalışmalarda göl ve çevresi araştırılırken aynı zamanda göl ile ilgili olası restorasyon ve iyileştirme önerileri de ortaya çıkarılmış oldu. Yapılan çalışmalar kapsamında göl çevresinde CITES kapsamında bulunan önemli bitki türleri keşfedildi ve kayıt altına alındı. Farklı günlerde yapılan kuş gözlemi çalışmalarında ise göl ve çevresinin 40’tan fazla kuşun yaşam alanı olduğu görüldü ve yine pek çok kuş için üreme bölgesi olabileceği tespiti yapıldı.
• Karaburun Kent Konseyi yetkilileri tüm bu süreçler boyunca sık sık gözlem yapabilmek adına İris Gölü’nü ziyaret etti.

Yaptığımız son çalışmalarla İris Gölü Raporu’nu güncelledik. Göl ve çevresinin korunmasına dair koruma statüsü önerilerimizi içeren ayrıca bir rapor hazırladık. Bu raporlarımızı üst yazımıza iliştirip Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ve ilgili diğer tüm kurumların sorumlu birimlerine gönderdik. Heyecanla önümüzdeki günlerde çıkmasını umduğumuz koruma kararlarını bekliyoruz. Bu heyecanımızı ve hazırladığımız raporları yaşamı ve doğayı savunan herkesle paylaşıyoruz.”

Karaburun Kent Konseyi

Aşağıdaki linklere tıklayarak İris Gölü’yle ilgili Karaburun Kent Konseyi tarafından hazırlanan raporlara ulaşabilirsiniz.

• İris Gölü Raporu
  https://drive.google.com/file/d/1wADcbi0tQN8v9YqtJ5O8k5eVK_OVEK71/view?usp=sharing
• İris Gölü ve Çevresinin Koruma Alanlarının Belirlenmesi Raporu
• https://drive.google.com/file/d/1ttlw90Y19BgH8hlvqGz79z3yFf5QcQLV/view?usp=sharing