Sabancı Holding’in İzmir’in Çeşme ilçesinde yapmaya hazırlandığı güneş enerji santrali projesinin ÇED bilgilendirme toplantısının yapılmasına protestolar sebebiyle izin verilmedi.

Sabancı Holding bünyesindeki EnerjiSa geçtiğimiz sene alınan VEGA Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim Şirketi’nin İzmir’in Çeşme ilçesinde yapmak istediği güneş enerji santrali projesi (GES) Çeşme halkının tepkisi ile karşılaşmıştı. Bakanlık tarafından ÇED süreci başlatılırken proje için yapılması planlanan toplantı ‘halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı toplantısı’ sebebiyle yapılamadı.

Toplantı hakkında tutanak tutuldu

Çeşme Kent Konseyi, Çeşme Çevre Platformu, EGEÇEP, Ekoloji Birliği, Konak Kent Konseyi, İzmir Kent Konseyi, İzmir Yaşam Alanları ve birçok STK temsilcisi Çeşme Spor Salonu önünde bir araya gelerek projeye karşı tavırlarını ortaya koydular. Toplantıya katılım sağlanmaması üzerine İzmir İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü yetkilileri toplantının gerçekleştirilemediğine ilişkin tutanak tuttu.

“Çeşme’nin en güzel doğal alanı hedef alınıyor”

Öte yandan toplantı sonrasında açıklama yapan Çeşme Çevre Derneği Başkanı Dr. Ahmet Güler, bu proje ile ilgili ÇED toplantısının 20 Kasım 2024’te yapılmak istendiğini, ancak halkın dirençli protestosu nedeniyle iptal edildiğini belirtti. Şimdi aynı firmanın bu araziye el koyma amacıyla projeyi tekrar yapmak istediğini ifade etti. Yenilenebilir enerjilere karşı olmadıklarını vurgulayan Güler, Türkiye’de milyonlarca verimsiz arazi varken neden Çeşme’nin en güzel doğal alanının hedef alındığını sorguladı.

“Her gün yeni bir bahane ile yok ediliyor”

Güler, Çeşme’de nadir kalan doğal yaşam alanlarının, tarım arazilerinin ve doğal sit alanlarının her gün yeni bir bahane ile yok edildiğini dile getirdi. Bu kez enerji üretimi bahanesiyle Musalla Mahallesi’nde, Sarnıç mevkiinde 169 bin 879 metrekare özel mülkiyete ait tarım arazisinin Güneş Enerjisi Santral Projesi kapsamında kamulaştırılarak yapılaşmaya açılmak istendiğini aktardı.

Güler sözlerine şöyle devam etti,

• “Proje alanı doğal SİT alanıdır.
• Proje alanının tamamı tarım arazidir.
• Proje alanının bir kısmı daha önce yangına maruz kalmış olduğu için ağaçlandırma sahasıdır.
• Her ne kadar PTD’nda proje alanının 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılandırılması Kanunu kapsamında zeytinlik alan bulunmadığı belirtilse de proje alanı yakınında çok sayıda zeytin ağacı vardır.
• Proje alanı yakınında hayvancılık yapılmaktadır.
• Proje alanı Çeşme merkeze ve yerleşim alanlarına çok yakın mesafededir.

GES Projesinin gerçekleşmesi halinde;

• Proje kapsamında konulacak 18.163 adet panel için toprak sıyrılarak beton dökülecek, bu alanda hiç bir canlının yaşama ihtimali kalmayacaktır. Bu bölgenin doğası, flora ve faunası zarar görecektir.
• 169.000 metre kare tarım arazisi yok olacak, özel mülkiyette olan bu araziler kamulaştırılarak şirketin eline geçecektir.
• Bu alandaki hayvancılık faaliyeti de olumsuz yönde etkilenecek, zaten gittikçe azalan hayvancılık bir darbe daha alacaktır.
• Proje alanının yerleşim yerlerine olan yakınlığı nedeniyle yapım ve işletim aşamasında bu alanda yaşayan vatandaşların yaşamı olumsuz etkilenecektir.

Enerji ihtiyacı gerçeğini inkâr etmiyoruz. Yenilenebilir enerji kaynaklarının fosil enerji kaynaklarına tercih edilmesi gerektiği de tartışmasızdır. Ancak GES’lerinin deniz manzaralı ve turizm merkezi yakınında olma zorunluluğu olmadığının da farkındayız.!

Toplumda yenilenebilir enerji kaynaklarının temiz ve zararsızlığı yönünde oluşturulan yapay algının arkasına saklanarak, Çeşme’nin son kalan bakir alanlarından bir bölümünün daha SİT korumasından çıkarılıp yapılaşmaya açılmasına, tarım arazilerimizin enerji üretimi bahanesi ile yine ve yeniden yok edilmesine karşı çıkıyoruz.

Biz bugün burada, önce doğa, önce tarım, önce yaşam diyor ve yaşam alanlarımızı savunuyoruz. Çeşme’yi sadece turizm beldesi olarak gören anlayışı reddediyor, 3 aylık turizm sezonu olan Çeşme’de 12 ay etkin biçimde tarım yapıldığını hatırlatıyoruz. Çeşme’yi devasa bir rant pastası olarak gören zihniyete karşı duruyor, Çeşme sakızının , enginarının, kavunun pastadan daha kıymetli olduğunun bilinmesini istiyoruz.
Ve bu nedenlerle ÇED sürecinin sonlandırılarak projenin iptal edilmesini istiyoruz. Betonla boğulan bir Çeşme’de ne turizm nefes alabilir ne tarım…” ifadelerini kullandı.

Projenin detayları

Projenin detaylarına göre, şirket 5,81 hektarlık alanda 3 adet Güneş Enerjisi Santrali (GES) bölgesi kurmayı ve toplamda 18 bin 613 adet panel dikmeyi planlıyor. 1/100.000 ölçekli İzmir Manisa Çevre Düzeni Planı’na göre, bu GES sahaları ağaçlandırılacak alanlar ve tarım arazileri içerisinde yer alıyor. Ayrıca, bölgenin doğal SİT alanı olduğu da belirtiliyor. Proje hayata geçtiğinde, vatandaşlara ait 4 hektarlık bir alanın daha kamulaştırılması öngörülüyor.

Projenin ilk halk katılımı toplantısı ise, Çeşme Belediyesi’nin yer vermemesi nedeniyle toplantıya saatler kala iptal edilmişti.

Eski adı ABK Elektrik olan şirket, 2010 yılından bu yana Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan aldığı izinle doğal SİT alanına 6 Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) kurmuştu. Tepkilere neden olan bu projenin ÇED kararları ve imar planları yargıya taşınırken, şirket adını Vega Rüzgar Enerjisi olarak değiştirmişti.

YeniGün