Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ile Assos Dostları Grubu, Assos Antik Liman Mevkii’nde süren ve tepkilere yol açan ‘kaya ıslahı’na verilen olumlu raporun iptali ve çalışmaların durdurulması talebiyle dava açtı.

Assos Antik Liman Mevkii‘nde tepkilere yol açan çalışmalara ilişkin Çanakkale Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun verdiği olumlu raporun iptali için dava açıldı.

Gazete Duvar’n haberine göre, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ile Assos Dostları Grubu tarafından açılan davada, Antik Liman bölgesinin, kaya düşmesi nedeniyle bölgede yapılan kaya ıslahı çalışmaları kapsamında alana giriş-çıkışların kapatıldığı, ilgili idareler tarafından yapılan çalışmaların niteliği ve niceliği hakkında herhangi bir bilginin kamuoyuyla paylaşılmadığı vurgulandı.

Assos Antik Kenti ve Antik Limanı’nın arkeolojik ve doğal sit alanı olduğunun vurgulandığı dava başvurusunda, bölgenin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi‘nde bulunduğu belirtildi. Dava dilekçesinde “Bölgenin tamamı arkeolojik sit, kentsel arkeolojik sit ve doğal sit alanı olarak tescil edilmiş olup sit sınırları yer yer birbiriyle çakışmaktadır” denildi.

Başvuruda projenin süresine ilişkin bir karar alınmadığı belirtilerek, “Onaylanan uygulama projesinin içeriği bilinmemekle birlikte, görülen uygulamalardan anlaşıldığı üzere zemine en az müdahale etmekten uzak olduğu ve en önemlisi de uygulamayı denetleyecek bilim kurulu denetiminin oluşturulmadığı görülmektedir. Bunun yerine dava konusu kararda, Müze Müdürlüğü’ne ve koruma ve arkeoloji alanında yetkinliği ve sorumluluğu bulunmayan Çanakkale İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ne denetim sorumluluğu verilmiş, kazı başkanlığına ise kapsamı belirsiz koordinasyon görevi verilmiştir. Dava konusu kurul kararı öncelikle bu yönüyle ilke kararına ve tüm korumaya dair mevzuata aykırı olup iptali gerekmektedir” denildi.

KURUL KARARI SÖZLEŞMELERE VE KORUMA İLKELERİNE AYKIRI

Tüm dünyada kabul edilen ve Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası koruma ilkelerine ve atıf yapılan sözleşmelere göre, bu doğal ve arkeolojik mirasa hassasiyetle yaklaşılması, var olan değerler zedelenmeden geleceğe aktarılmasının hem bir sorumluluk hem de ödev olduğu ifade edilen başvuruda şu ifadeler kullanıldı:

“Dava konusu kurul kararı ile onaylanan proje kapsamında yapılan uygulamalar, 1. Derece doğal ve arkeolojik sit alanı olan limanın gerisindeki yamacın iş makineleri ile oyularak yok edilmesine neden olmuş, peyzajı değiştirmiş, doğal oluşuma aykırı, yer yer 40 m.’yi bulan genişlikte şevler oluşturulmuştur. Dava konusu kurul kararı, bu yanıyla da koruma ilkelerine, iç hukuk kurallarına ve uluslararası sözleşmelere tamamen aykırı bir sonuç doğurmuştur” 

Başvuruda, Çanakkale Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun 16 Aralık 2021 tarihli kararının hukuka ve mevzuata aykırı olması nedeniyle iptali; ayrıca ilk inceleme ve savunma alınıncaya kadar alandaki çalışmaların durdurulmasına karar verilmesi talep edildi.

KILIFI ÇOK ÖNCEDEN HAZIRLANMIŞ

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Doğan Perinçek ise, Türkiye’de benzer bir kaya ıslahı projesinin bulunmadığını belirtiyor. Perinçek’e göre, proje hazırlanırken kılıfı da hazırlanmış. “Türkiye’de farklı kaya ıslahı projeleri var” diyen Prof. Dr. Perinçek, konuyla ilgili açıklamasında: “Buralarda kesinlikle bir hafriyat söz konusu değil. Sadece düşme ihtimali olan kayalar, ufaklar yerlerinden alınıyor. Büyükleri de çelik ağ içine alınarak yerinde sabitleniyor. Burada yapılan hafriyat bir taş ocağı açma işi gibi. Proje yapılırken buranın idam kararı verilmiş zaten” dedi. Bölgeye ilişkin endişelerini dile getiren Perinçek, “Ben buraya ileride otel yapılacağını düşünüyorum. Çalışmalar durdurulsun ve bölge rehabilite edilsin. Açılan sekilere halka açık park yapılabilir” ifadelerine yer verdi.