Dev yel değirmenleri RES’ler artık Alman toplumu tarafından istenmiyor, Almanya’daki RES yatırımları durma noktasına geldi.

Dr. Ahmet Gürel ——————————————————————

Almanya’nın Dev Yel Değirmenleri, Çılgınca ve Sıradışı.

Almanya’daki enerji politikalarının yeni sorunu: Almanya’da daha fazla yenilenebilir enerji kullanıp fosil yakıtlara rekabet edeceğiz diye yola çıkıldı, ama yenilenebilinir enerji daha büyük bir sorunlar yarattı.

Yeşiller Partisi denilince, ismi üstünde, “Yeşili, doğayı koruyan parti” akla geliyor. Üç sene önce Yeşiller tarihlerinde “Çevre” yüzünden hezimete uğramıştı. Yeşillerin Almanya’da ve Avrupa’da başka yerlerde yükselen popülerliklerine rağmen, Yeşiller Partisi Türingen Eyaletinde 2019 yılında yapılan eyalet seçimlerinde kötü bir seçim sonucu almıştı.

Almanya Alternatif Partisi ise faşist ve ırkçı söylemlerine rağman (Afd-milliyetçiler) Türingen seçimlerinin galipleri idi. Bu yenilginin önemli bir sebeplerinden biri, Yeşiller’in rüzgar enerjisini desteklemesi ve AfD’nin rüzgar türbinlerine karşı durmalarıydı. 

Dev yel RES değirmenleri, artık Alman toplumu tarafından istenmiyor, Almanya’daki RES yatırımları durma noktasına geldi.

Almanya’da toplam yaklaşık 30.000 rüzgar enerji türbini var. Bu sayı Avrupa’da başka hiçbir ülkede yok. Sadece Çin ve ABD’de, ki her ikisi de Almanya’dan çok daha büyük ülkeler, daha fazla RES’e sahip. Almanya’nın, toplam enerjisinin % 23,5’ini rüzgardan geliyor. Ülke için en büyük yenilenebilir enerji kaynağı. Ancak 2019’un ilk yarısında, sadece 35 yeni rüzgar türbini inşa edildi. 2019’da, 2018’in ilk altı ayına kıyasla % 82’lik bir düşme yaşandı. Ondan önceki yıla göre kıyasla çok daha kötü bir tablo ortaya çıktı: 2017’de 1.792 türbin inşa edilmişti.

RES’lerde neden böyle bir negatif gelişme var?

Almanya’da türbin kulelerini dikmek için yasal izin almak gittikçe zorlaşıyor. Yerel yönetmelikler giderek sertleşiyor. Bavyera Eyaleti, 2014 yılında, bir rüzgar türbini ile en yakın konut arasındaki mesafenin, konut yoğunluğuna göre herhangi bir yerde bir yer bulmayı zorlaştıran direk yüksekliğinin 10 katı olması gerektiğine karar verdi. Şu anda Bavyera Eyaletinde rüzgar enerjisi yatırımları pratik olarak tamamen durdu. 

Berlin’i çevreleyen eyalet Brandenburg’da ise, RES işletmecilerinin tesislerin 3 km yakınında bulunduğu yerel yönetimlere her yıl türbin başına 10.000 Euro ödemelerine yönelik bir yasa çıktı. Artık Avrupa’daki rüzgar projeleri sıklıkla red edilmeye ve durdurulmaya başlandı, çünkü RES’lerin askeri haberleşme, hava trafik kontrolü veya radyo istasyonlarına magnetik olarak müdahale ettiği artık kabul edilen bilimsel bir olgu.

RES’lere karşı dava deryası

Ayrıca, Almanya’daki yerel halk ve RES karşıtları sık sık yeni RES inşaatlarını durdurmak ve hatta mevcut RES’lerin sökülmesini sağlamak için mahkemelerde dava açıyorlar. Rüzgar endüstrisi lobisi (Rüzgar Enerjisi Birliği) BWE’ye göre, toplam kapasitesi 1 gigawatt’tan fazla olan (ülkenin toplam kurulu gücünün % 2’si) 325 türbin tesisi hakkında açılan davalar sonuçlandı.

Almanya genelinde organize olmuş NABU isimli büyük bir doğa koruma derneği var. Bu derneğin iddiası ise ciddi ironi içeriyor. Derneğe göre  RES karşıtı davacıların çoğu aynı zamanda rüzgar enerjisi savunucuları ve “Yeşiller”e mensup kişiler. Bu kesim rüzgar enerjisine karşı değil, yalnızca tesislerin doğayı göz önünde bulundurarak planlanmasını talep ediyorlar.

Şikayetlerin neredeyse yarısı çeşitli hayvan, kuş ve yarasa türlerini koruma içerikli. Diğer dava konuları ise, RE türbinlerinin çok fazla gürültü yapması ve çok düşük frekanslı seslerin insan sağlığını bozması. Bu iddiaların geçerliliği ne olursa olsun, RES’ciler izin almak için gerekli bir çok yasal şartı yerine getirmek zorunda. Yasal olarak izni alsalar bile, projeler hakkında dava açılınca son sözü mahkemeler söylüyor.

Nimbyism: ”Benim arka bahçemde olmaz”

Rüzgar santrallerine karşı yerel direnişin bir başka nedeni de Nimbyism’in bir biçimi olarak nitelendiriliyor (Nimbyism: ”Benim arka bahçemde olmaz ”- özellikle nükleer santrallere karşı duruş söylemi). İnsanlar rüzgar kulelerinin manzaraları değiştirmesinden nefret ediyor. Bunun için bir Almanca kelime bile var “Verspargelung”, kabaca  “dev kuşkonmaz kuleleri” ile kirlilik olarak sözlüklerde yer aldı.

Halk RES’lere itiraz ediyor

Federal Alman hükümetinin (Yeşiller’de destekledi) Almanya Thüringen’de çok sevilen bir orman alanında RES tesisleri için iki büyük saha tahsis etmesi eyalet  vatandaşlarını dehşete düşürdü. 2 milyon gibi bir nüfusa sahip Thüringen Eyaleti’nde  RES’lere karşı çıkan 40 sivil insiyatif vatandaş örgütü var ve bunlar RES karşıtı eylemlerinde sonuç alıyor gibi görünüyorlar: Thüringen’de 2017’de 51 rüzgar türbini inşa edilmişti. Bu yıl ise şu ana kadar sadece altı kule inşa edilebildi. RES karşıtı gruplar çevresel olarak çok motive olmuş durumdalar ve aktifler.

Politik çıkarlar RES’lere bulaştı

Çevreciler muhafazakar milliyetçi AfD partisi ile ortak hiçbir şey yapmak istemiyorlar. Ama sıradan seçmenler “daha az RES tesisi kurulsun, mevcutlar sökülsün” vaadi veren veren AfD partisine destek veriyorlar.

İklim konusundaki kötü yönetilen politikalar, Alman hükümetini rüzgar enerjisi sübvansiyonlarını ortadan kaldırmak için hazırlık yapmaya yöneltti. Durum RES yatırımcıları için çok fazla belirsizlik taşıyor. Kısır bir döngünün oluştuğu bu ortamda yenilenebilir enerji sektörü haklı bir endişe içinde. Alman Mühendislik Lobi grubu VDMA’nın yaptırdığı son bir araştırmada, Almanya’da mevcut engeller devam ederse, bugün 64.200 kişi olan kara rüzgar endüstrisindeki istihdamın 2030 yılına kadar % 27 oranında azalacağı öngördü.

Bu arada, Federal Alman hükümeti, rüzgar enerjisi gelişimindeki çevresel problemleri fark ederek yeni enerji politikasını güneş enerjisi alanına kaydırmaya çalışıyor. Ancak, bugün Almanya’nın tüm enerji ihtiyacının % 10’unu oluşturan fotovoltaik enerji üretimini arttırmak, geciken rüzgar enerji yatırımlarının eksikliğini telafi edip edemeyeceğini söylemek çok zor. 

Güneş Enerjisi Yeterli Çare Değil

Sonuçta Almanya, dünyanın daha güneşli ülkelerinden biri değil. Teknolojik gelişmeler olmadan (örneğin, daha az sayıda yeni türbini gerekli kılacak olan enerji depolama sistemleri) Almanya ve yenilenebilir enerji üretimini oluşturmaya çalışan diğer ülkeler, üretimi gereken seviyeye yükseltmek için çok zorlanacak.

Klima/İklim Hedeflerine Ulaşmak

Klima/İklim hedeflerine ulaşmak için enerji üretiminde fosil yakıtlara rekabet edecek yenilenebilir enerji kaynaklarının teknolojik olarak geliştirilmesi tek sorun olarak karşımızda durmuyor. Esas mesele yerel politikaların yenilenebilir enerjilere karşı şekillenmesi çok daha da büyük bir sorun olarak ortaya çıkıyor.